ေခြး႐ူးျပန္ေရာဂါ ကာကြယ္ေဆးအား အက်ိဳးထိေရာက္မႈ တန္းတူျဖစ္ၿပီး ေဆးဝါးကုန္က်မႈ ထက္ဝက္သက္သာေသာ အေရျပားထဲသို႔ ထိုးႏွံျခင္း (Intradermal) ကို ျပည္သူ႔ေဆး႐ုံႀကီးမ်ားတြင္ က်ယ္က်ယ္ျပန႔္ျပန႔္ အသုံးျပဳမည္

ေခြး႐ူးျပန္ေရာဂါ ကာကြယ္ေဆးကို ႂကြက္သားထဲသို႔ထိုးႏွံျခင္း (intramuscular) အစား ကမာၻ႔က်န္းမာေရး အဖြဲ႕မွ အသိအမွတ္ျပဳထားသည့္ အက်ိဳးထိေရာက္မႈ တန္းတူျဖစ္ၿပီး ေဆးဝါးကုန္က်မႈ ထက္ဝက္ သက္သာေသာ အေရျပားထဲသို႔ ထိုးႏွံျခင္း (intradermal) ကိုျပည္သူ႔ေဆး႐ုံႀကီးမ်ားတြင္ က်ယ္က်ယ္ျပန႔္ျပန႔္ အသုံးျပဳ ေဆာင္႐ြက္သြားမည္ျဖစ္ေၾကာင္း က်န္းမာေရးႏွင့္ အားကစားဝန္ႀကီးဌာန၊ ျပည္ေထာင္စုဝန္ႀကီး၏ ေျပာၾကားခ်က္အရ သိရသည္။



“လက္ရွိ ျမန္မာႏိုင္ငံမွာ ေခြးကိုက္ခံရတဲ့ အေရအတြက္က တစ္စထက္တစ္စမ်ား ျပားလာေနပါတယ္။ စာရင္းဇယားေတြအရ ၿပီးခဲ့တဲ့၂၀၁၈ ခုႏွစ္တုန္းက ေခြးကိုက္ခံရတဲ့ သူဦးေရ တစ္သိန္းကိုးေသာင္းေက်ာ္ရွိေန ပါတယ္။ ဝန္ႀကီးဌာန အေနနဲ႔လည္း ႏွစ္အလိုက္ ေခြး႐ူးျပန္ေရာဂါ ကာကြယ္ေဆးနဲ႔ ေခြး႐ူးျပန္ေရာဂါကုသမႈ ပဋိပစၥည္းေတြ ဝယ္ ယူပါတယ္။ ယခုဘ႑ာႏွစ္မွာ က်ပ္ေငြ ငါးဘီလ်ံေက်ာ္ သုံးစြဲဝယ္ယူထားပါတယ္။ ဒီလို ကာကြယ္ေဆးေတြ ထိုးႏွံေပးခဲ့တာေၾကာင့္ ေခြး႐ူးျပန္ေရာဂါေၾကာင့္ ေသဆုံးမႈအေရ အတြက္ကသိသိသာသာ က်ဆင္းလာတာကို ေတြ႕ရပါတယ္” ဟု ျပည္ေထာင္စုဝန္ႀကီး ေဒါက္တာျမင့္ေထြးက ေျပာၾကားသည္။

လက္ရွိ ေခြးကိုက္ခံရသည့္ လူနာမ်ားကို ျပဳစုကုသေရးဌာန (Dog-Bite Centre) မ်ားဖြင့္လွစ္ႏိုင္ရန္ က်န္းမာေရးႏွင့္ အားကစား ဝန္ႀကီးဌာနက လိုအပ္သည့္ေနရာ၊ ဝန္ထမ္းအင္အား၊ ေဆးႏွင့္ေဆးပစၥည္း ကိရိယာမ်ားႏွင့္ ေခြး႐ူးျပန္ေရာဂါ ကာကြယ္ေဆး ထိန္းသိမ္းထားရန္ ေရခဲေသတၱာမ်ား ျပင္ဆင္ထားၿပီး က်န္းမာေရး ဝန္ထမ္းမ်ားအား မြမ္းမံသင္ၾကားမႈမ်ား ျပဳလုပ္လ်က္ရွိေၾကာင္း သိရသည္။

ဧၿပီလအတြင္းက ေနျပည္ေတာ္ရွိ က်န္းမာေရးႏွင့္ အားကစား ဝန္ႀကီးဌာနတြင္ ‘ေခြးကိုက္ခံရသည့္ လူနာမ်ားအား ကုသေရးဌာန (Dog-Bite Centre) မ်ားဖြင့္လွစ္ႏိုင္ေရး အစည္းအေဝး ျပဳလုပ္ခဲ့ေၾကာင္း၊ ေခြးကိုက္ခံရသည့္ လူနာမ်ားကို ပိုမိုစနစ္က်စြာျဖင့္ အထူးသျဖင့္ ေဆးအေလအလြင့္ နည္းပါးစြာ ကုသမႈေပးႏိုင္ရန္ (Dog-Bite Centre) မ်ား ဖြင့္လွစ္ႏိုင္ေရးအတြက္ ေဖေဖာ္ဝါရီလအတြင္းက ပထမအႀကိမ္ အစည္းအေဝး က်င္းပခဲ့ၿပီး မတ္လအတြင္း သီရိလကၤာႏိုင္ငံတြင္ (Dog-Bite Centre) ဖြင့္လွစ္ေဆာင္႐ြက္ေနမႈအား သြားေရာက္ ေလ့လာခဲ့ေၾကာင္းႏွင့္ ျပည္တြင္းရွိ ေဆး႐ုံမ်ားသို႔လည္း ကြင္းဆင္းေလ့လာခဲ့ေၾကာင္း အဆိုပါ အစည္းအေဝးတြင္ ဗဟိုကူးစက္ေရာဂါ တိုက္ဖ်က္ေရးဌာနခြဲမွ ၫႊန္ၾကားေရးမႉး ေဒါက္တာထြန္းတင္က ေျပာၾကားသည္။

ေခြး႐ူးျပန္ေရာဂါ ကာကြယ္ေဆးကို ႂကြက္သားထဲသို႔ ထိုးသြင္းျခင္း (intramuscular) အစား ကမာၻ႔က်န္းမာေရး အဖြဲ႕မွ အသိအမွတ္ျပဳထားသည့္ အက်ိဳးထိေရာက္မႈ တန္းတူျဖစ္ၿပီး ေဆးဝါးကုန္က်မႈ ထက္ဝက္ သက္သာေသာ အေရျပားထဲသို႔ ထိုးႏွံျခင္း (intradermal) ကို က်ယ္က်ယ္ျပန႔္ျပန႔္ အသုံးျပဳ ေဆာင္႐ြက္သြားမည္ ျဖစ္ေၾကာင္းႏွင့္ ေခြး႐ူးျပန္ေရာဂါဆိုင္ရာ ဘက္စုံၿခဳံငုံသုံးသပ္မႈမ်ား ေဆာင္႐ြက္လ်က္ရွိၿပီး ကမာၻ႔က်န္းမာေရးအဖြဲ႕၏ ေခြး႐ူးျပန္ေရာဂါဆိုင္ရာ အႀကံေပးအဖြဲ႕ထံမွ အႀကံဉာဏ္မ်ား ရယူသြားမည္ ျဖစ္ေၾကာင္း သိရသည္။

Dog-Bite Centre မ်ား ဖြင့္လွစ္ျခင္းျဖင့္ လူနာမ်ားအား ပိုမိုစနစ္က် ထိေရာက္စြာ ကုသမႈေပးႏိုင္မည္ျဖစ္ၿပီး ေဆးအေလအလြင့္ ျဖစ္မႈကိုလည္း မ်ားစြာေလွ်ာ့ခ်ႏိုင္မည္ ျဖစ္ေၾကာင္း၊ အဆိုပါ စင္တာမ်ားကို ရန္ကုန္တိုင္း ေဒသႀကီးတြင္သာမက မႏၲေလးတိုင္း ေဒသႀကီးတြင္ပါ စတင္ဖြင့္လွစ္မည္ျဖစ္ၿပီး အျခားတိုင္းေဒသႀကီး၊ ျပည္နယ္အသီးသီးတြင္ပါ ထပ္မံဖြင့္လွစ္မည္ျဖစ္သည္။

ထို႔ျပင္ ေခြး႐ူးျပန္ေရာဂါ ကာကြယ္ႏွိမ္နင္းေရး လမ္းၫႊန္စာအုပ္မ်ားကို ၂၀၁၈ ခုႏွစ္တြင္ ထုတ္ေဝခဲ့ေသာ WHO technical report series မွ WHO expert consultation on Rabies ႏွင့္ကိုက္ညီၿပီး ေခတ္ႏွင့္အညီ ျဖစ္ေစရန္ အျမန္ဆုံး မြမ္းမံထုတ္ေဝ သြားမည္ျဖစ္သည္။