Wednesday, May 15, 2019

ဖိလစ္ပုိင္ေရြးေကာက္ပြဲ ကနဦးရလဒ္ Duterte အာဏာပုိခိုင္မာဖြယ္ရွိ

ဖိလစ္ပိုင္ႏိုင္ငံက လႊတ္ေတာ္သက္တမ္း၀က္ေရြးေကာက္ပြဲေတြမွာ သမၼတဒူတာေတးက ေထာက္ခံ ေပးထားတဲ့လႊတ္ေတာ္ အမတ္ေတြက အႏိုင္ရခဲ့တယ္ဆိုတဲ့သတင္းေတြထြက္ေနတာေၾကာင့္ တရုတ္ဘက္ကို ယိမ္းၿပီး မူးယစ္ေဆး၀ါးႏွိမ္နင္းမႈ ေတြကိုခပ္ၾကမ္းၾကမ္းလုပ္တဲ့ သမၼတဒူတာေတးရဲ႕ အာဏာက ပိုၿပီးခိုင္မာလာမယ့္သေဘာရွိေနပါတယ္။ ဒီအေၾကာင္း Ralph Jennings ရဲ႕သတင္းကို ကိုေက်ာ္ေအာင္လြင္ ဆက္ေျပာပါလိမ့္မယ္။



တနလၤာေန႔က က်င္းပခဲ့တဲ့ ဖိလစ္ပိုင္ႏိုင္ငံက လႊတ္ေတာ္သက္တမ္း၀က္ေရြးေကာက္ပြဲေတြရဲ႕ မဲရလဒ္ေတြ မေန႔ကထြက္ လာခဲ့ပါတယ္။ ဒါေပမဲ့ တရား၀င္ေၾကညာခ်က္ေတာ့ မဟုတ္ေသးပါဘူး။ ဒီရလဒ္ေတြအရ အႏိုင္ရတဲ့ အထက္လႊတ္ေတာ္ အမတ္၁၂ ဦးမွာ ၉ဦးက သမၼတ Rodrigo Duterte က အားေပးေထာက္ခံထားတဲ့ အမတ္ေတြျဖစ္ပါတယ္။

တနလၤာေန႔ညက တညလံုးမဲေတြကိုေရတြက္ခဲ့ၿပီးထြက္ေပၚလာတဲ့ ရလဒ္ေတြအရ အတိုက္အခံဘက္က တဦးမွအႏိုင္မရပါဘူး။ အခုေရြး ေကာက္ပြဲမွာ လစ္လပ္ေနတဲ့ အထက္လႊတ္ေတာ္အမတ္ ၂၄ေနရာကို ၀င္ၿပီးယွဥ္ၿပိဳင္သူေပါင္း ၆၂ဦးရွိၿပီး ေလာေလာဆယ္ အႏိုင္ရသူ ၁၂ဦးကေတာ့ တသီး ပုဂၢလ အမတ္သံုးဦးနဲ႔ သမၼတဒူတာေတး ေထာက္ခံတဲ့ အမတ္ ၉ဦးတို႔ပဲျဖစ္ပါတယ္။ အဲဒီအမတ္ ၉ဦးက အထက္လႊတ္ေတာ္ အမတ္သက္တမ္း၆ႏွစ္မွာ သံုးႏွစ္တာ၀န္ ယူထားၿပီးသူေတြပါ။ ဖိလစ္ပိုင္ႏိုင္ငံရဲ႕ အခုလႊတ္ေတာ္သက္တမ္း၀က္ေရြးေကာက္ပြဲ ကေတာ့ သမၼတကိုေထာက္ခံသ ူနဲ႔ဆန္႔ က်င္သူအၾကား ၿပိဳင္တဲ့ပြဲပါပဲလို႔ ဖိလစ္ပိုင္ႏိုင္ငံ De La Salle တကၠသိုလ္က ႏိုင္ငံ ေရးသိပၸံပါေမာကၡ Antonio Contreras ကေျပာပါတယ္။

“ေရြးေကာက္ပြဲမွာ ၀င္ၿပိဳင္ၾကတဲ့သူေတြနဲ႔ပတ္သက္ၿပီး အျငင္းပြားစရာေတြရွိေနတယ္ဆိုေပမဲ့လည္း ျပည္သူေတြ ကရုစိုက္ တာကေတာ့ သမၼတကို ဘယ္သူေတြက ေထာက္ခံၿပီး ဘယ္သူေတြက ဆန္႔က်င္သလဲဆိုတာကိုပဲ အေျခခံအားျဖင့္ၾကည့္ ၾကတာပါ။ အခုထြက္ေပၚလာမယ့္ ေရြးေကာက္ပြဲရလဒ္က သမၼတဒူတာေတးရဲ႕လုပ္ရပ္ေတြအေပၚ လူထုဆႏၵခံယူပြဲလုပ္ ၿပီး အသိအမွတ္ျပဳလိုက္တဲ့ သေဘာပါပဲ”

ထြက္ေပၚလာမယ့္ေရြးေကာက္ပြဲရလဒ္ေတြက သမၼတဒူတာေတးရဲ႕ ရည္ရြယ္ခ်က္ေတြကို အျပည့္အ၀လုပ္ေဆာင္ႏိုင္ေအာင္ ပိုၿပီးယံုၾကည္မႈေတြေပးလိုက္သလိုျဖစ္သြားပါလိမ့္မယ္။ သမၼတဒူတာေတး အစိုးရက ေတာင္တရုတ္ပင္လယ္ အတြင္း သူပိုင္တယ္၊ ကိုယ္ပိုင္တယ္အျငင္းပြားေနတဲ့ေနရာေတြမွာ ေရနံနဲ႔သဘာ၀ဓါတ္ေငြ႕ရွာေဖြတူးေဖၚေရးေတြကို တရုတ္ ႏိုင္ငံနဲ႔အတူပူးေပါင္းလုပ္ေဆာင္ဖို႔ေမွ်ာ္လင့္ထားတာပါ။

၂၀၁၆ခုႏွစ္တုန္းက ဖိလစ္ပိုင္ႏိုင္ငံအတြက္ ေဒၚလာ၂၄ဘီလွ်ံ အကူအညီေပးဖို႔ တရုတ္က ကတိျပဳခဲ့ပါတယ္။ အဲဒီအထဲကေငြတခ်ိဳ႕က သမၼတဒူတာေတးရဲ႕ အေျခခံ အေဆာက္အဦး ျပဳျပင္ေရးစီမံကိန္း ေတြအတြက္ျဖစ္ပါလိမ့္မယ္။ ေဒသခံသတင္းမီဒီယာေတြရဲ႕ေဖၚျပခ်က္ေတြအေရ ဖိလစ္ပိုင္ႏိုင္ငံမွာ မူးယစ္ေဆး၀ါးႏွိမ္နင္း မႈေတြေၾကာင့္ေသဆံုးရသူေပါင္း ငါးေထာင္ေက်ာ္ ရွိတယ္လို႔ဆိုေပမဲ့လည္း သမၼတဒူတာေတးကေတာ့ သူ႔ရဲ႕ မူးယစ္ေဆး ၀ါးႏွိမ္နင္းမ ႈလုပ္ငန္းေတြကိုဆက္ၿပီးလုပ္သြားမယ့္သေဘာရွိေနပါတယ္။ အခြန္ေကာက္ခံမႈဆိုင္ရာဥပေဒေတြကိုလည္း သမၼတဒူတာေတးက ျပဳျပင္ဖို႔လုပ္ေနပါတယ္။ ဒီလိုျပဳျပင္ေျပာင္းလဲမႈေတြ လုပ္ေဆာင္ဖို႔ အထက္လႊတ္ေတာ္အမတ္၂၄ဦးထဲ က ငါးဆယ္ရာခိုင္ႏႈန္းကေန ၇၅ရာခိုင္ႏႈန္းအထိေထာက္ခံမႈ ေတြရဖို႔လိုပါတယ္။ ၿမိဳ႕ေတာ္ မနီလာတ၀ိုက္က မဲေပးသူေတြ ကေတာ့ သမၼတဒူတာေတးလက္ထက္မွာ မူးယစ္ေဆး၀ါးေတြပိုကင္းစင္ၿပီး စီးပြားေရးလည္းပိုေကာင္းလာတယ္၊ တျခားအေထာက္ အပံ့ေတြလည္းရလာတယ္လို႔ မဲေပးခဲ့တဲ့ မနီလာၿမိဳ႕နားက May Isabela ကေျပာပါတယ္။

“အေဆာက္အဦးအသစ္ေတြလည္း အမ်ားႀကီးေပၚလာတယ္၊ အလုပ္အကိုင္ေတြလည္း အမ်ားႀကီးရွိလာတယ္။ ကေလး ေတြ က်မတို႔ရဲ႕ေက်ာင္းသူေက်ာင္းသားေတြလည္း လစဥ္ ေထာက္ပ့ံေၾကးရလာတယ္။ က်န္းမာေရးအေထာက္အကူ ေတြ လည္းလာေနပါၿပီ”

တကယ္ေတာ့ သမၼတဒူတာေတး အေပၚလူထုရဲ႕ ေထာက္ခံမႈေတြက တိုးေနတာပါ။ ၿပီးခဲ့တဲ့ႏွစ္ စက္တင္ဘာလတုန္းက သူ႕ကိုသေဘာေထာက္ခံမႈက ၇၀ရာႏႈန္း ရွိခဲ့ရာက ဒီဇင္ဘာမွာ ၇၄ရာခိုင္ႏႈန္းနဲ႔ အခု၂၀၁၉ႏွစ္ဆန္းပိုင္းမွာေတာ့ သမၼတရဲ႕လုပ္ရပ္ ေတြအေပၚ ေထာက္ခံေက်နပ္မႈ ေတြက ၇၉ရာခိုင္ႏႈန္း အထိတက္လာခဲ့ပါတယ္။ အတိုက္အခံေတြဘက္က သမၼတဒူတာ ေတးကို ေ၀ဖန္ေနၾကတယ္ဆိုေပမဲ့လည္း တကယ္တမ္းမွာ မထိေရာက္ ဘူးလို႔ စကၤာပူတကၠသိုလ္ မူ၀ါဒေရးရာဌာနက တြဲဘက္ပါေမာကၡ ဖိလစ္ပိုင္လူမ်ိဳး Eduardo Araral ကေျပာပါတယ္။

“အတိုက္အခံေတြ ဘက္ကေတာ့ သူတို႔ကိုယ္သူတို႔ရိုးသားတယ္လို႔ဆိုၿပီး သမၼတဒူတာေတးက တရုတ္နဲ႔ နီးစပ္တဲ့ကိစၥ၊ သူ႕ရဲ႕ ျပင္းထန္တဲ့ မူးယစ္ေဆး၀ါးႏွိမ္နင္းတဲ့ကိစၥေတြကို ေ၀ဖန္ေျပာဆို ေနေပမဲ့လည္း တကယ္တမ္း ထိထိေရာက္ေရာက္ မလုပ္ႏိုင္ၾကပါဘူး။ အတိုက္အခံေတြရဲ႕ ေ၀ဖန္ေထာက္ျပခ်က္ေတြက သမၼတဒူတာေတးကို ဘာမွမျဖစ္ေစပါဘူး”

ေရြးေကာက္ပြဲရလဒ္ေတြ တရား၀င္ေၾကညာတဲ့အခါ အခုထြက္ေနတဲ့စာရင္းအတိုင္း သမၼတရဲ႕ လူေတြသာ အႏိုင္ရမယ္ ဆိုရင္ေတာ့ အေျခခံဥပေဒျပင္ဆင္ေရးအပါအ၀င္ တျခား မူ၀ါဒေျပာင္းလဲမႈေတြ လုပ္ဖို႔ သမၼတဒူတာေတးမွာ အားပိုရွိသြား ႏိုင္ပါတယ္။ အသက္ ၉ႏွစ္အရြယ္ ကေလးကစၿပီး ဖမ္းဆီးအေရးယူခြင့္ရေရး၊ ဖ်က္သိမ္းထားတဲ့ ေသဒဏ္ခ်မွတ္မႈကို ျပန္ အသံုးျပဳေရး စတာေတြလုပ္လာႏိုင္ပါတယ္။ ဖိလစ္ပိုင္ေအာက္လႊတ္ေတာ္အတြက္လည္း တနလၤာေန႔က မဲေတြေပးခဲ့ၾကၿပီး အဲဒီမွာလည္း သမၼတဒူတာေတးကို ေထာက္ခံသူေတြအမ်ားစုက အႏိုင္ရ ထားပါတယ္။

No comments:

Post a Comment