ပုဂံကေတာ့ ယူနက္စကို ဝင္ျပီ … ဘာေတြ ဆက္ျဖစ္မလဲ

၂၀၁၉ ခုနွစ္ အဇာဘိုင္ဂ်န္နိုင္ငံ ဘာကူျမို့တြင္ က်င္းပခဲ့ေသာ ယူနက္စကို၏ ၄၃ ျကိမ္ေျမာက္ ကမၻာ့အေမြအနွစ္ ေကာ္မတီ ညီလာခံ အစည္းအေဝးတြင္ ပုဂံေဒသအား ကမၻာ့အေမြအနွစ္ စာရင္းဝင္အျဖစ္ ၂၀၁၉ ခုနွစ္ ဇူလိုင္ ၆ ရက္တြင္ သတ္မွတ္ခဲ့ျပီျဖစ္သည္။ကမၻာ့အေမြအနွစ္ စာရင္းဝင္ ျဖစ္လာေသာ ပုဂံေဒသတြင္ ေရွးေဟာင္းယဉ္ေက်းမႈ အေမြအနွစ္မ်ား ေရရွည္တည္တံ့မႈ ယုတ္ေလ်ာ့လာျခင္း မရွိေစရန္ ကာကြယ္ထိန္းသိမ္းေရးစေသာ စီမံခန့္ခြဲမႈ ေနာက္ဆက္တြဲ စိန္ေခၚမႈမ်ားက စတင္ေစာင့္ျကိုေနျပီျဖစ္သည္။တကယ္ေတာ့ ပုဂံ၏ခံ့ညား ထည္ဝါမႈသည္ ယုတ္ေလ်ာ့ပ်က္သုဉ္းျခင္းေျကာင့္ ပို၍ပီျပင္ေနသည္။
အျမင့္သည္ အနိမ့္ေျကာင့္ ပို၍ ပို၍ ထင္ရွားသည္။ ရုပ္ဝတၳုေတြ တစ္ေန့တျခား ဖိစီးဖံုးလွြမ္းကာ ေန့ညမကြဲေတာ့ေသာ ကမၻာတြင္ အသစ္မလိုေသာ၊ အေျပာက္အမွြမ္း မလိုေသာ ရိုးရိုးသားသား ပကတိ အရွိတရားက အဖိုးတန္ေနတတ္သည္။ နီညိုညိုအုတ္ အေဟာင္းအသစ္မ်ားနွင့္ နွစ္ေပါင္းေထာင္ခ်ီ တည္ရွိခဲ့ေသာ ပုဂံသည္ ယခုအခါ ကမၻာ့အေမြအနွစ္ စာရင္းဝင္ေဒသ ျဖစ္လာခဲ့ျပီျဖစ္သည္။ယင္းသို့ ယူနက္စကိုစာရင္းဝင္ ျဖစ္လာခဲ့ေသာ္လည္း ပုဂံေဒသ စီမံခန့္ခြဲမႈ ေကာ္မတီအေနျဖင့္ ေရွးေဟာင္း ယဉ္ေက်းမႈဇုန္ နယ္ေျမအတြင္း ပါဝင္ေနေသာ ေခတ္သစ္ အေဆာက္အအံုမ်ားနွင့္ ပတ္သက္သည့္ စိန္ေခၚမႈမ်ား၊ ကမၻာ့အေမြအနွစ္စာရင္း ေရရွည္တည္တံ့ေစရန္ ထိန္းသိမ္းကာကြယ္မႈမ်ားအတြက္ စီမံခန့္ခြဲမႈဆိုင္ရာ ေနာက္ဆက္တြဲ ဂယက္မ်ားစြာ ရွိေနဆဲျဖစ္သည္။ ယင္းသို့အေျခအေနမ်ားနွင့္ ပတ္သက္၍ ျမန္မာနိုင္ငံ ေရွးေဟာင္းသုေတသနပညာအသင္း အတြင္းေရးမႉး ဦးသူရေအာင္က “ကမၻာ့အေမြအနွစ္ ယူနက္စကိုကို အဆိုျပုလွြာ တင္ထားတဲ့အထဲမွာ ယဉ္ေက်းမႈဇုန္ထဲမွာရွိေနတဲ့ ဟိုတယ္ေတြ၊ အေဆာက္အအံုေတြ အားလံုးကို ၂၀၂၈ ခုနွစ္မွာ ထြက္ပါမယ္လို့ အစိုးရက ကတိကဝတ္ျပုျပီးသား။ ဒါက နိုင္ငံတကာ ကတိကဝတ္။ ေနာက္ျပီး ျပည္တြင္းမွာ ဘယ္တည္ဆဲဥပေဒမွာမွ အေမြအနွစ္ဇုန္ထဲမွာ ဟိုတယ္ေဆာက္ရပါမယ္လို့ ျပ႒ဌာန္းမထားဘူး။ ဒီေတာ့ ယဉ္ေက်းမႈဇုန္ထဲမွာ ရွိေနတဲ့ ဟိုတယ္ေတြအားလံုးက ထြက္ကိုထြက္ရမွာလို့ တရားဝင္ ေျပာျပီးသား။ အဲဒါကို ယူနက္စကိုနဲ့ ညွိနွိုင္းလို့မရဘူး။ ေနာက္ဆံုးအခ်က္က ၄၃ ျကိမ္ေျမာက္ ကမၻာ့အေမြအနွစ္ ညီလာခံမွာ ICOMOS က ပညာရွင္က ညီလာခံမွာ တစ္ကမၻာလံုးကို လူသိရွင္ျကား ေျပာသြားတယ္။ ပုဂံမွာရွိေနတဲ့ ျပႆနာက အေမြအနွစ္ေတြ တည္ျမဲဖို့အတြက္ အေျခခံ အေဆာက္အအံုေတြ ေဆာက္လုပ္တဲ့ကိစၥက ျပႆနာ အျကီးအက်ယ္ ျဖစ္နိုင္တယ္။ အေမြအနွစ္အေပၚ စိန္ေခၚမႈ ရွိလာနိုင္တယ္။ အဲဒီအထဲမွာ တရားဝင္ဟိုတယ္ေတြကို ေျပာတာေပါ့” ဟု ေျပာျကားသည္။“ဇုန္အတြင္းမွာရွိေနတဲ့ ဟိုတယ္ေတြ၊ ဆက္လက္ေဆာက္လုပ္ေနတဲ့ ဟိုတယ္ေတြကို မတားတာေတြက ဥပေဒကို ခ်ိုးေဖာက္တာ ျဖစ္သလို သက္ဆိုင္ရာ ဌာနက လူေတြကလည္း ဥပေဒအတိုင္း လုပ္ရမယ့္ဟာကို မလုပ္တဲ့အတြက္ တာဝန္ပ်က္ကြက္တာပဲ။ ကြ်န္ေတာ္တို့ကေတာ့ အဲဒီလိုပဲ သံုးသပ္တယ္။ လက္ရွိ ပုဂံမွာ ေဆာက္လုပ္စ ဟိုတယ္အေဆာက္အအံုေတြ ဆိုတာက ေဒသခံေတြ ေျပာတာကေတာ့ ခန့္မွန္းေျခ ၅၀ ကေန ၁၀ဝ ျကားမွာရွိတယ္တဲ့။ ယူနက္စကို ဆက္တည္ျမဲေစခ်င္ရင္ နံပါတ္ (၁) ျပည္တြင္း တည္ဆဲဥပေဒေတြကို ပုဂံကို စီမံခန့္ခြဲေနတဲ့ ေကာ္မတီက လိုက္နာပါ။ ယူနက္စကိုကို ကတိကဝတ္ ျပုထားတဲ့ Management Plan အတိုင္းေတြ ေဘာင္ဝင္ေအာင္ အလုပ္လုပ္ပါ။ ဒါဟာ စီမံခန့္ခြဲမႈ ေကာ္မတီကို ေျပာခ်င္တဲ့အပိုင္းပါ။ နံပါတ္ (၂) က ဥပေဒအရ တာဝန္ေပးထားတဲ့ ေရွးေဟာင္းသုေတသန ဦးစီးဌာနက ဥပေဒနဲ့မညီဘူးထင္တဲ့ ကိစၥေတြကို အထက္က အုပ္ခ်ုပ္ေရး အာဏာအရ ဘယ္လိုပဲ ဖိအားရွိတယ္ေျပာေျပာ ဥပေဒနဲ့မညီတဲ့ ကိစၥေတြကို ျပတ္ျပတ္သားသား ကန့္ကြက္တာမ်ိုး လုပ္ကိုလုပ္ရမယ္။ အခုဟာက တာဝန္ရွိတဲ့ဌာနကလည္း မလုပ္တဲ့ အပိုင္းေတြပါမယ္” ဟု ျမန္မာနိုင္ငံ ေရွးေဟာင္းသုေတသနပညာ အသင္းအတြင္းေရးမႉး ဦးသူရေအာင္က ဆက္လက္ေျပာျကားသည္။ဘာသာေရးကို အေျခခံ၍ ပုဂံေခတ္ ကိုယ္ပိုင္ဟန္ျဖင့္ တည္ရွိခဲ့ေသာ ေရွးေဟာင္းအေဆာက္အအံုမ်ား၏ ဗိသုကာလက္ရာ၊ အဂင္ေၱပန္း၊ နံရံပန္းခ်ီ စသည့္ ေစတီ၊ ပုထိုးနွင့္ အေဆာက္အအံုမ်ားကို တစ္ကမၻာလံုးက ဝိုင္းဝန္းေစာင့္ေရွာက္နိုင္ရန္ ကမၻာတည္သေရြ့ တည္ရွိနိုင္ေစရန္ ကမၻာ့အေမြအနွစ္ စာရင္းဝင္ျဖစ္ေရး တင္သြင္းေဆာက္ရြက္ရာတြင္ ပုဂံယဉ္ေက်းမႈ အေမြအနွစ္ေဒသကို တည္ရွိေနဆဲျဖစ္ေသာ သို့မဟုတ္ ကြယ္ေပ်ာက္သြားခဲ့ေသာ ယဉ္ေက်းမႈဓေလ့ သို့မဟုတ္ ျမို့ျပယဉ္ေက်းမႈတစ္ခု၏ အတုမရွိမႈ သို့မဟုတ္ ျပယုဂ္တစ္ခု အေနျဖင့္ က်န္ရွိေနမႈ၊ လူ့သမိုင္းတြင္ သိသာထင္ရွားေသာ အဆင့္အတန္း သို့မဟုတ္ ထို့ထက္ပိုစြာ ေဖာ္ျပေပးေသာ အေဆာက္အအံုပံုစံမ်ား၊ ဗိသုကာလက္ရာ နည္းပညာဆိုင္ရာ အစိတ္အပိုင္းမ်ား၊ ေရေျမေဒသမ်ား၊ လူသားအားလံုး အသိအမွတ္ျပု လက္ခံနိုင္ေသာ အေရးပါ ထင္ရွားမႈမ်ား၊ ရွင္သန္ေနဆဲ ထံုးဓေလ့မ်ား၊ အေတြးအေခၚမ်ား၊ ယံုျကည္မႈ၊ အနုပညာ၊ စာေပလက္ရာမ်ားျဖင့္ ဆက္စပ္ျဖစ္ပ်က္ခဲ့မႈမ်ား စသည့္ ကမၻာလံုးဆိုင္ရာ စံတန္ဖိုးမ်ားျဖင့္ ကမၻာ့အေမြအနွစ္ ေကာ္မတီသို့ တင္ျပခဲ့ျခင္းျဖစ္သည္။ ယင္းသို့ စံတန္ဖိုးမ်ား ကတိကဝတ္မ်ားနွင့္ ယူနက္စကို၏ စည္းမ်ဉ္း စည္းကမ္းမ်ားအေပၚ စဉ္ဆက္မျပတ္ လိုက္နာက်င့္သံုးရန္ အတြက္ စိန္ေခၚမႈမ်ားအတြက္ ျပင္ဆင္မႈမ်ား စတင္လုပ္ေဆာင္ ရေတာ့မည္လည္း ျဖစ္သည္။ယူနက္စကိုစာရင္းဝင္ ျဖစ္လာျခင္းေျကာင့္ ပုဂံေဒသသို့ ျပည္တြင္းျပည္ပ ခရီးသြားမ်ားစြာ ယခင္ထက္ ပိုမိုဝင္ေရာက္လာနိုင္ျခင္းေျကာင့္ ခရီးသြားလုပ္ငန္း ေဖာ္ေဆာင္ရာတြင္ အေျခခံ အေဆာက္အအံုမ်ားစြာ လိုအပ္ေသာ္လည္း စည္းကမ္းတက် နည္းလမ္းေဘာင္အတြင္း မလုပ္ေဆာင္နိုင္ပါက အေမြအနွစ္ကို ထိခိုက္လာမည္ျဖစ္သည္။ယင္းအျခင္းအရာအေပၚမနၱေလးတိုင္းေဒသျကီး ဟိုတယ္နွင့္ ခရီးသြားလာေရး ညွြန္ျကားမႈဦးစီးဌာန လက္ေထာက္ညွြန္ျကားေရးမႉး ဦးစန္းယုက “ပုဂံေဒသကို ကမၻာ့အေမြအနွစ္ စာရင္းဝင္ျခင္း အားျဖင့္ ပုဂံေဒသရဲ့အမည္ အမွတ္တံဆိပ္က ပိုျပီးတက္လာတာေပါ့။ ခရီးလုပ္ငန္းအေနနဲ့ဆို ပုဂံေဒသနဲ့ ဆက္စပ္ျပီး လူထုအေျချပု ခရီးသြားလုပ္ငန္းေတြ ေဖာ္ထုတ္လာနိုင္တဲ့ အခြင့္အလမ္းေတြ ရွိလာမယ္။ ေရွ့နွစ္ ေရွ့နွစ္ေတြမွာ တိုးတက္လာနိုင္တဲ့ ခရီးသြားဝင္ေရာက္မႈနဲ့ ျဖစ္ေပၚလာနိုင္တဲ့ Impact ေတြကို တြက္ဆျပီး အားနည္းခ်က္ေတြကို အနည္းဆံုးျဖစ္ေအာင္ ခုကတည္းကစျပီး ဝိုင္းဝန္းေဆာင္ရြက္ဖို့ လိုေသးတယ္။ လက္ရွိ ဟိုတယ္အေရအတြက္နဲ့ ခရီးသြား ဝင္ေရာက္မႈက လံုေလာက္မႈရွိတယ္လို့ ေျပာလို့ရတယ္။ ဒါကလည္း နိုင္ငံျခားခရီးသြား ဧည့္သည္တစ္ခုတည္းကို တြက္လို့မရဘူး။ ျပည္တြင္းခရီးသြား ဧည့္သည္ကိုလည္း ထည့္သြင္းစဉ္းစားရတာ ျဖစ္တဲ့အတြက္ အခါျကီး ရက္ျကီးေတြမွာ လံုေလာက္မႈ မရွိေသးဘူးဆိုတာ ေတြ့ရတယ္။ ဒါေပမဲ့ ပုဂံေဒသဟာ ကမၻာ့အေမြအနွစ္စာရင္း ဝင္သြားျပီ ျဖစ္တဲ့အတြက္ ကမၻာ့အဆင့္မီတဲ့ ကာကြယ္မႈေတြလည္း ျပုလုပ္ျပီး အရွည္တည္တံ့ေအာင္ ထိန္းသိမ္းတာတို့၊ ယဉ္ေက်းမႈ အေမြအနွစ္ေတြ မေပ်ာက္ပ်က္ေအာင္ ကာကြယ္တာ တို့ကိုလည္း လုပ္ရမယ္။ ဒီလိုလုပ္ျခင္းအားျဖင့္ အသိပညာ အတတ္ပညာရွင္ အပိုင္းေတြကလည္း ဒီကိုလာျခင္းအားျဖင့္ ခရီးသြား ဧည့္သည္ေတြလည္း တိုးတက္လာနိုင္တယ္။ ျပည္တြင္းခရီးသြား ဧည့္သည္ကလည္း ျပည္ပခရီးသြား ဧည့္သည္နဲ့အတူ တိုးတက္လာနိုင္တာ ျဖစ္တဲ့အတြက္ ေဒသရဲ့ အလုပ္အကိုင္ အခြင့္အလမ္းေတြဟာလည္း ရရွိနိုင္မွာ မလြဲဘူးေပါ့။ ေနာက္တစ္ခ်က္ကေတာ့ ယူနက္စကိုမွာ Sporting နွစ္မ်ိုးရနိုင္တယ္။ ေငြေျကးနဲ့ နည္းပညာ ပတ္သက္တဲ့ အကူအညီေတြရမယ့္ အက်ိုးအျမတ္ေတြေပါ့။ ဒီလို ရရွိျခင္းအားျဖင့္ တိမ္ျမုပ္ ေပ်ာက္ကြယ္လုျဖစ္တဲ့ ရိုးရာယဉ္ေက်းမႈေတြကို ျပန္ျပီးေဖာ္ထုတ္ လာနိုင္တယ္။ ထင္ထင္ရွားရွား မသိတာကေတာ့ ျဒပ္ရွိျဒပ္မဲ့ဆိုတဲ့ ယဉ္ေက်းမႈ အေမြအနွစ္ေတြလည္း ရွိတယ္။ အားနည္းခ်က္ အားသာခ်က္ ေတြကေတာ့ အျမဲဒြန္တြဲ လာေနမွာပဲ။ အားနည္းခ်က္ေတြက ဘာေတြျဖစ္လာနိုင္သလဲဆို Must Tourism ျဖစ္လာတဲ့အခါမွာ ေဒသနဲ့ ထိေတြ့ပြတ္တိုက္မႈေတြမ်ားျပီး Conflict ျဖစ္လာနိုင္တယ္။ အဲဒီလို ျဖစ္ေပၚလာတဲ့ Problem ကို ဘယ္လို ကိုင္တြယ္ေျဖရွင္းမလဲ ဆိုတဲ့အပိုင္းကို ျကိုတင္ျပီး ထည့္သြင္းစဉ္းစား ထားဖို့လည္း လိုတယ္။ ခရီးသြားနဲ့ ေအာင္ျမင္ေနတဲ့ နိုင္ငံေတြမွာလည္း Demand နဲ့ Supply မမွ်တဲ့အခါမွာ ေဒသက Noice ေတြျဖစ္လာတယ္။ ေဒသခံေတြရဲ့ ရိုးရာယဉ္ေက်းမႈ ေနထိုင္မႈေတြ ေပ်ာက္ကြယ္လာတယ္။ ဒါေတြမျဖစ္ဖို့ အတြက္ ျကိုတင္ေမွ်ာ္ေတြးထားျပီး စနစ္တက် စီမံခန့္ခြဲထားနိုင္ဖို့လည္း လိုတယ္လို့ ယူဆတယ္။ ယူနက္စကိုက အသိအမွတ္ျပုျပီးတဲ့ ေနာက္ပိုင္းမွာ ကြ်န္ေတာ္တို့ဘက္က မထိန္းသိမ္းလို့ရွိရင္ ကြ်န္ေတာ္တို့ရတဲ့ အခြင့္အေရးဟာလည္း မ်က္စိတစ္မွိတ္ အတြင္းမွာ ေပ်ာက္ကြယ္သြားနိုင္တာ ျဖစ္တဲ့အတြက္ ခရီးသြားလုပ္ငန္းမွာ ပါဝင္ပတ္သက္တဲ့သူ အားလံုးက အသိစိတ္ဓာတ္နဲ့ ဝိုင္းဝန္းျကိုးပမ္း ေဆာင္ရြက္မွသာလွ်င္ အရွည္တည္တံ့တဲ့ ခရီးသြားက႑ဍျဖစ္ျပီး အသိအမွတ္ျပုထားတဲ့ ယူနက္စကို စာရင္းဝင္တဲ့ အခ်က္ကို ထိန္းသိမ္းျပီးသားလည္းျဖစ္မယ္။ အက်ိုးလည္းရွိမယ္။ အဓိက, ကေတာ့ ခရီးသြားလုပ္ငန္းနဲ့ အမ်ိုးသား အက်ိုးစီးပြားကို တိုက္ရိုက္သြယ္ဝိုက္ ဆက္စပ္အက်ိုးရွိဖို့ကေတာ့ ေဒသခံေတြနဲ့အတူ အားလံုးေပါင္းရုန္းမွ လည္းရမယ္။ ဒီလိုေပါင္းလုပ္ျခင္းအားျဖင့္ စနစ္က်တဲ့ စီမံခန့္ခြဲမႈ လိုေနတာလည္း အေသအခ်ာပဲ ျဖစ္တယ္။ ကြ်န္ေတာ္တို့ မလုပ္တတ္ မကိုင္တတ္လို့ ရွိရင္ေတာ့ မ်က္စိတစ္မွိတ္ လွ်ပ္တစ္ျပက္ အတြင္းမွာလည္း ဒီအခြင့္အေရးဟာ လက္လွြတ္ဆံုးရံႈး နိုင္တာတာကို သတိခ်ပ္ဖို့ လိုတယ္ဆိုတဲ့ အေနအထားေလးကို ကြ်န္ေတာ့္ အေနနဲ့ ထင္ျမင္မိတယ္” ဟု ေျပာျကားသည္။dsc_0331.jpg
ပုဂံေရွးေဟာင္း ယဉ္ေက်းမႈနယ္ေျမရွိ ေရွးေဟာင္းေစတီပုထိုးမ်ားကို ဖူးေတြ့ရစဉ္ (ဓာတ္ပံု-မင္းသန့္)
ပုဂံေရွးေဟာင္း ယဉ္ေက်းမႈနယ္ေျမရွိ ေရွးေဟာင္းေစတီပုထိုးမ်ားကို ဖူးေတြ့ရစဉ္ (ဓာတ္ပံု-မင္းသန့္)ပုဂံေဒသ ယူနက္စကိုဝင္သည့္ ကိစၥအေပၚ ျမန္မာနိုင္ငံသားမ်ားက ဂုဏ္ယူဝမ္းသာစြာျဖင့္ လူမႈကြန္ရက္ေပၚတြင္ကာ ဘာဓာတ္ပံုမ်ား ခ်ိန္းျခင္း၊ ပို့စ္မ်ားတင္ျခင္း လုပ္ေနျကေသာ္လည္း ကြဲျပားေသာ အျမင္မ်ားလည္း ထြက္ေပၚလာသည္။ ယင္းအထဲတြင္ ျမန္မာမႈေရွးေဟာင္း ဗိသုကာ ပညာရွင္ တစ္ဦးျဖစ္ေသာ တမၸဝတီ ဦးဝင္းေမာင္လည္း ပါဝင္သည္။ေရွးေဟာင္း ဗိသုကာပညာရွင္ တမၸဝတီ ဦးဝင္းေမာင္က “တကယ္တမ္း ေျပာရရင္ေတာ့ ကိုယ့္ယဉ္ေက်းမႈကို ကိုယ့္ဘာသာ ထိန္းတာပဲ ေကာင္းတယ္။ ျမန္မာျပည္မွာ ျမန္မာအစိုးရ အုပ္ခ်ုပ္တာေျကာင့္ ျမန္မာက ျပင္တာပဲ အေကာင္းဆံုးေပါ့။ ကိုယ့္လူမ်ိုးက မသိနားမလည္လို့ နားလည္တဲ့လူက လာလုပ္ရတယ္ဆိုတဲ့ သေဘာျဖစ္တာေတာ့ မေကာင္းဘူးေပါ့။ ဒါက အမ်ိုးသားေရးအျမင္နဲ့ ေျပာတာပါ။ တကယ့္ လက္ေတြ့မွာေတာ့ ျမန္မာကပဲ ထိန္းသိမ္းတယ္ေျပာေျပာ တျခားသူကပဲ ထိန္းသိမ္းတယ္ေျပာေျပာ ဒီပစၥည္းေတြ မေပ်ာက္မပ်က္ရေအာင္ ထိန္းသိမ္းနိုင္ရင္ ေကာင္းပါတယ္။ ခုနကေျပာတာေတာ့ အမ်ိုးသားေရးအျမင္နဲ့ ေျပာတာပါ။ ျမန္မာ့ယဉ္ေက်းမႈနဲ့ ပတ္သက္တာေျကာင့္ ျမန္မာေတြ ထိန္းသိမ္းတာ ေကာင္းတယ္ေပါ့။ ဥပမာ ကိုယ့္ဘိုးဘြား မိဘ အစဉ္အဆက္ရွိလာတဲ့ ပစၥည္းတစ္ခုကို သူ့သားသမီးေတြက ဘိုးဘြားမိဘ သမိုင္းေျကာင္းကို သိေအာင္လို့ ကိုယ့္အိမ္မွာပဲ ထိန္းသိမ္းထားရင္ ေကာင္းတာေပါ့။ သူမထိန္းနိုင္လို့ ေဘးအိမ္က ဝင္ထိန္းသိမ္း ေပးရတာနဲ့စာရင္ ပထမဟာက ေကာင္းပါတယ္။ သူလည္း မထိန္းသိမ္းနိုင္လို့ လွြင့္ပစ္လိုက္လို့ ေဘးအိမ္က ဝင္ထိန္းေပးရတယ္ ဆိုရင္ေတာ့ ဒုတိယအဆင့္ ေကာင္းတယ္ပဲ ေျပာရမွာေပါ့။ အခု ယူနက္စကို ဝင္လိုက္တာ ဒုတိယအဆင့္အေနနဲ့ ေကာင္းတယ္ပဲ ေျပာရမွာပါ။ ကြ်န္ေတာ္တို့ အမ်ိုးသားေတြ အေနနဲ့ ကိုယ့္ဘာသာ မထိန္းသိမ္းနိုင္တဲ့သေဘာ ေရာက္သြားတာေပါ့။ တကယ္တမ္း ဆိုရင္ေတာ့ နွစ္ေပါင္း တစ္ေထာင္ေက်ာ္က ဘုရားေတြရွိတဲ့ေနရာမွာ ဘုရားကလြဲျပီး ဟိုတယ္ေတြ၊ စားေသာက္ဆိုင္ေတြ မရွိရင္ ပိုေကာင္းတာေပါ့။ အဲဒီလို နားမလည္ဘဲ ယဉ္ေက်းမႈကို အေျကာင္းျပျပီး ဟိုတယ္ေတြေဆာက္တယ္။ စားေသာက္ဆိုင္ေတြ ေဆာက္တယ္။ ဘာေတြညာေတြ လုပ္တာက မသင့္ေတာ္တာေတာ့ အမွန္ပဲ။ အဲဒါေျကာင့္ အဲဒါမ်ိုးေတြ လုပ္မရေအာင္ ယူနက္စကို ဝင္လိုက္တဲ့အခါ ယူနက္စကိုရဲ့ စည္းမ်ဉ္းစည္းကမ္းေတြအရ ဖယ္သင့္တာေတြဖယ္မယ္။ ေလွ်ာ့သင့္တာေတြ ေလွ်ာ့တဲ့အခါ အေကာင္းျမင္အေနနဲ့ ျကည့္ရင္ေတာ့ ယူနတ္စကိုဝင္တာ ေကာင္းပါတယ္။ ဒါေပမဲ့ ယူနက္စကို ဝင္သြားလည္း ယူနက္စကိုက ပုဂၢိုလ္ေတြက အခ်ိန္ျပည့္ ေစာင့္ျကည့္နိုင္မွာ မဟုတ္ပါဘူး။ ဘုရားဖူး ျပည္သူေတြကလည္း ေရွးေဟာင္း အေမြအနွစ္တန္ဖိုးကို နားလည္တန္ဖိုးထား ထိန္းသိမ္းဖို့လိုပါတယ္။ ဘယ္ေန့က ပုဂံေရာက္တယ္ဆိုျပီး နံရံမွာ ေရးသြားတာမ်ိုး၊ ဆူးခြ်န္၊ သံခြ်န္နဲ့ ျခစ္သြားတာမ်ိုးေတြ မလုပ္ဖို့လည္း လိုပါတယ္။ အဲဒီလိုပဲ နံရံေဆးေရး ပန္းခ်ီေတြကို ဓာတ္ပံုရိုက္တဲ့အခါ ဖလက္ခ်္မီးေျကာင့္ ေဆးေရးပန္းခ်ီေတြရဲ့ ခံနိုင္ရည္သက္တမ္းကို ေလ်ာ့နည္းသြားတာေျကာင့္ ဓာတ္ပံုမရိုက္ဖို့ မိမိစိတ္ဓာတ္နဲ့ မိမိထိန္းသိမ္းတာမ်ိုး လုပ္မွပဲ ပုဂံက ေရရွည္ခံမွာ ျဖစ္ပါတယ္။ ျမန္မာျပည္သူေတြက ေရွးေဟာင္းပစၥည္းေတြကို တန္ဖိုးထားဖို့၊ ထိန္းသိမ္းဖို့၊ ေဆာင္ရန္ေရွာင္ရန္ေတြကို ငယ္စဉ္သမိုင္းသင္ခန္းစာထဲမွာ အက်ဉ္းခ်ံုး ထည့္သင္ေပးတာမ်ိုး၊ ပုဂံကို လာမယ့္ ဘုရားဖူးဧည့္သည္ေတြကို ေစတနာ့ဝန္ထမ္း အဖြဲ့အစည္းေတြကေန ဘာေတြေလ့လာ လို့ရတယ္။ ဘာေတြေတာ့ မလုပ္ပါနဲ့ဆိုျပီး အသိပညာ ဗဟုသုတ မွ်ေဝေပးတာမ်ိုး လုပ္ေပးသင့္ပါတယ္။ ကြ်န္ေတာ္က ပုဂံကို လြန္ခဲ့ေသာ နွစ္ေပါင္းငါးဆယ္ေက်ာ္၊ ၁၉၆၀-၆၁ ကတည္းက သြားေရာက္ ေလ့လာခဲ့ပါတယ္။ လက္ရွိ ပုဂံက ဒီရာစုနွစ္ တစ္ဝက္ေလာက္ အတြင္းမွာ ရာခိုင္နႈန္း သံုးဆယ္ေလာက္ ပ်က္စီးေလ်ာ့က် သြားတယ္လို့ ျမင္ပါတယ္။ ဒါကလည္း ငလ်င္ဒဏ္၊ လူဒဏ္ေတြေျကာင့္ ျဖစ္တာပါ။ အစိုးရ အဆက္ဆက္လည္း ပုဂံကို ထိန္းသိမ္းခဲ့တာပါပဲ။ ေကာင္းတာေတြရွိသလို မေကာင္းတာေတြလည္း ရွိပါတယ္။ အရင္စစ္အစိုးရ ေခတ္တုန္းက ပုဂံျမို့ေဟာင္းမွာ ေနတဲ့လူေတြကို ဖယ္ရွားခဲ့တာ ရွိပါတယ္။ အဲဒါလည္း မွန္ပါတယ္။ အခု နန္းေတာ္ရာ ေနရာမွာကို လူေတြက ေနျက၊ တိုက္ေတြေဆာက္ျက၊ ယြန္းလုပ္ငန္းေတြ လုပ္ျကဆိုေတာ့ ေရွးေဟာင္းပစၥည္းေတြက အလြန္ထိခိုက္နစ္နာ ကုန္ပါတယ္။ အဲဒါေျကာင့္ ပုဂံျမို့သစ္ တည္ေပးလိုက္ျပီး ေဒသခံေတြကို အဲဒီမွာ ေျပာင္းေရွြ့ေနရာခ်ေပးတာ ေကာင္းတဲ့ လုပ္ရပ္ပါပဲ။ မေကာင္းတာကေတာ့ ငလ်င္ဒဏ္ထိျပီး ျပိုသြားတဲ့ ဘုရားေတြမွာ မလိုအပ္တဲ့ အခြ်န္အတက္ေတြ ေလွ်ာက္တပ္ေပးလိုက္တာပါပဲ။ လုပ္တာကလည္း ေရွးေဟာင္း ပညာရွင္နဲ့ လုပ္တာမဟုတ္ဘဲ သာမန္ပန္းရံ ဆရာေတြနဲ့ ျပင္သြားတာေျကာင့္ ေရွးေဟာင္းတန္ဖိုးေတြ အမ်ားျကီး ထိခိုက္သြားပါတယ္။ လက္ရွိ NLD အစိုးရကက် ျပည္သူေတြကို အရမ္းငဲ့လြန္းတယ္။ ျပည္သူကို အရမ္းျကည့္ေတာ့ ျပည္သူေတြ စိတ္မခ်မ္းသာေအာင္ မလုပ္ဘူး ဆိုတဲ့အတြက္ သာမန္ျပည္သူေတြက ကိစၥမရွိဘူး။ ေလာဘေဇာတိုက္တဲ့ စီးပြားေရးသမားေတြက် အဲဒါကို အခြင့္ေကာင္းယူျပီး ျပည္သူေတြ စိတ္ညစ္ေအာင္ မလုပ္ဘူးဆိုတဲ့ အခ်က္နဲ့ မေဆာက္ရတဲ့ေနရာမွာ ဟိုတယ္ေတြ တြန္းေဆာက္တယ္။ မလုပ္အပ္တဲ့ အေဆာက္အအံုေတြကို ဘုရားနဲ့ျပိုင္တည္တာေတြ လုပ္ျကတယ္။ ျပည္သူ့ကို ငဲ့လြန္းတဲ့အတြက္ အဲဒါမ်ိုးေတြ ျဖစ္သြားတာေပါ့” ဟု သံုးသပ္ေျပာျကားသည္။ေရွးေဟာင္း သုေတသန ဦးစီးဌာန ဒုတိယညွြန္ျကားေရးမႉး ဦးျမင့္သန္းက “အဲဒီအထဲမွာ ေရွးေဟာင္း အေဆာက္အအံုေတြကို ထိန္းသိမ္းမယ့္ Guide Line ေတြ၊ By Law ေတြ၊ စည္းကမ္းခ်က္ေတြ ေရးဆြဲထားတဲ့ Management Plan ရွိတယ္။ စီမံခန့္ခြဲမႈ အဆင့္ဆင့္နဲ့ စနစ္တက် စီမံေဆာင္ရြက္သြားမွာပါ။ ေဒသခံေတြရဲ့ အလုပ္အကိုင္ အခြင့္အလမ္းေတြ၊ ေဒသဖြံ့ျဖိုး တိုးတက္မႈေတြ၊ ေရွးေဟာင္းအေမြအနွစ္ေတြ ထိန္းသိမ္းမႈေတြကို ဟန္ခ်က္ညီညီနဲ့ လုပ္ကိုင္သြားရမွာပါ။ လက္ရွိ ေရာင္းခ်ေနတဲ့ ေဈးဆိုင္ေလးေတြကေတာ့ ယာယီသေဘာမ်ိုးေတြ မ်ားပါတယ္။ မနက္လာဖြင့္တယ္ ညေနက်ျပန္သိမ္းတယ္။ အဲဒီလို ယာယီေဈးဆိုင္ ေလးေတြကေတာ့ ဘာမွျပႆနာ မရွိဘူး။ လုပ္စားလို့ရပါတယ္။ မေရာင္းရဘူးလို့ မသတ္မွတ္ထားပါဘူး။ လမ္းေဘးမွာလာျပီး ဆိုင္အျကီးျကီးေတြ လာဖြင့္တယ္ ဆိုရင္ေတာ့ ဥပေဒေတြ စည္းကမ္းေတြနဲ့ တားျမစ္ရမွာေပါ့။ ဟိုတယ္ေတြက်ေတာ့ လက္ရွိ ဥပေဒမွာပါတဲ့အတိုင္း ကာကြယ္ထိန္းသိမ္းထားတဲ့ ဇုန္ထဲမွာရွိမယ္။ ျမို့ျပလူေနနယ္နိမိတ္ထဲမွာ ရွိေနတယ္ဆိုရင္ အခုထုတ္ထားတဲ့ ၂၀၁၉ ဥပေဒမွာဆို လုပ္ခြင့္ရွိတယ္။ အရင္ကေတာ့ လုပ္ခြင့္မရွိဘူး။ လက္ရွိ ရွိေနတဲ့ဟာ ဆိုလို့ရွိရင္ တိုးခ်ဲ့တာမ်ိုး ခြင့္မျပုခဲ့ဘူး။ အရင္က ေညာင္ဦးနဲ့ ပုဂံဆိုရင္ AZ ထဲမွာပါတာေပါ့။ အခုက်ေတာ့ BZ ထဲမွာ ေရာက္သြားျပီ။ ဇုန္ျပင္သတ္မွတ္ လိုက္တာေပါ့။ ေျပာရရင္ ကာကြယ္ထိန္းသိမ္းထားတဲ့ အဝါေရာင္ဇုန္ထဲကို ေရာက္သြားတာေပါ့။ အဲဒီအထဲ ေရာက္ျပီးေတာ့မွ စည္ပင္သာယာ နယ္နိမိတ္ျမို့ေျမအျဖစ္ သတ္မွတ္ေပးထားတယ္။ အဲဒီထဲမွာေတာ့ တည္းခိုခန္းေတြ၊ ဟိုတယ္ေတြ တရားဝင္ မဟုတ္ေသးေပမယ့္ အမ်ားျကီး ဖြင့္ထားျကတယ္။ ဖြင့္ထားတဲ့ အေပၚမွာလည္း အေရးယူမႈ လုပ္လို့မရဘူး။ ေနာက္ပိုင္း ဥပေဒျပင္ဆင္မႈအရ တရားဝင္ကို ခြင့္ျပုေပးရေတာ့မွာ ျဖစ္တယ္။ ယူနက္စကို စာရင္းဝင္သြားတာကိုေတာ့ ဂုဏ္ယူရမွာပါ။ အခက္အခဲေတြ ျကားထဲကရခဲ့တဲ့ ေအာင္ျမင္မႈတစ္ခုကို မေပ်ာက္ပ်က္ေစခ်င္ဘူး။ အဲဒီလို မေပ်ာက္ပ်က္ေစဖို့အတြက္ ကြ်န္ေတာ္တို့ဌာနနဲ့အတူ ေဒသခံေတြ ဝိုင္းဝန္းပူးေပါင္း ေစာင့္ေရွာက္ေပးဖို့ လိုပါတယ္။ ဘာေျကာင့္လဲဆို ယဉ္ေက်းမႈ အေမြအနွစ္ေတြက နွစ္ေပါင္းလည္းျကာျပီ။ ဆက္ရွိဖို့လည္းလိုတယ္။ ဆက္ရွိမွလည္း ေဒသခံေတြနဲ့ ေဒသဖြံ့ျဖိုး တိုးတက္ေရးေတြ တည္ျမဲမွာျဖစ္တယ္။ ဒါေျကာင့္ ဝိုင္းဝန္းပူးေပါင္း ထိန္းသိမ္းေစာင့္ေရွာက္ျကပါလို့ အျကံျပုခ်င္ပါတယ္” ဟု ေျပာျကားသည္။dsc_0366.jpg
ပုဂံေရွးေဟာင္း ယဉ္ေက်းမႈနယ္ေျမရွိ ေရွးေဟာင္းေစတီပုထိုးမ်ားကို ဖူးေတြ့ရစဉ္ (ဓာတ္ပံု-မင္းသန့္)
ပုဂံေရွးေဟာင္း ယဉ္ေက်းမႈနယ္ေျမရွိ ေရွးေဟာင္းေစတီပုထိုးမ်ားကို ဖူးေတြ့ရစဉ္ (ဓာတ္ပံု-မင္းသန့္)ယူနက္စကို ဝင္လာသည့္အတြက္ ေကာင္းက်ိုးမ်ားစြာ ရမည္ဟု ျမန္မာနိုင္ငံသား အမ်ားစုက ေမွ်ာ္မွန္းထားျကသည္။ လတ္တေလာ အေနျဖင့္မူ နိုင္ငံတကာ ခရီးသြား ဝက္ဘ္ဆိုက္မ်ားတြင္ ပုဂံေဒသအား ကမၻာတစ္ဝန္း သြားေရာက္ လည္ပတ္သင့္ေသာ ထိပ္တန္း ကမၻာ့အေမြအနွစ္စာရင္းဝင္ ေနရာတစ္ခုအျဖစ္ စတင္ေဖာ္ျပ ေနျပီျဖစ္သည္။ အျခားေသာ ေကာင္းက်ိုးမ်ားအေနျဖင့္ ပုဂံေဒသတြင္ သဘာဝေဘး အနၱရာယ္ တစ္စံုတစ္ခု ျဖစ္လာခဲ့ပါက နည္းပညာနွင့္ ေငြေျကးအေထာက္အပံ့မ်ား ရရွိလာမည္ျဖစ္ သကဲ့သို့ အေမြအနွစ္မ်ား ေရရွည္တည္တံ့ေစရန္ ထိန္းသိမ္းေစာင့္ေရွာက္ရမည့္ ေခတ္မီနည္းစနစ္မ်ားလည္း ရရွိလာမည္ျဖစ္သည္။ သို့ေသာ္လည္း တျခားတစ္ဖက္တြင္မူ ေမးခြန္းထုတ္စရာ အမ်ားအျပား က်န္ရွိပါေသးသည္။ပုဂံ၏ Tourist Destination တြင္ Night Life မရွိ၊ Night Bazzar ေတြမရွိ၊ ညပိုင္း အပန္းေျဖစရာအတြက္ လံုျခံုစိတ္ခ်ရေသာ ေနရာမ်ား မရွိေသးသကဲ့သို့ ပုဂံပတ္ဝန္းက်င္ နီးနီးနားနားတြင္လည္း မရွိေသးပါ။ပုဂံသို့လာေသာ ကမၻာလွည့္ ခရီးသြားမ်ားအတြက္ ေန့ခင္းပိုင္းတြင္သာ ဘုရားဖူး၊ ရႈခင္းေတြခံစား၊ ရိုးရာလက္မႈ လုပ္ငန္းမ်ားသာ ေလ့လာနိုင္သည့္ Day Life သာ ရွိေသးသည္။ ယူနက္စကို စာရင္းဝင္ျပီးေနာက္ ပိုမိုဝင္ေရာက္လာနိုင္ေသာ ခရီးသြား ဧည့္သည္မ်ားအတြက္ စြဲေဆာင္မႈျဖစ္ေစရန္ ညဦးပိုင္း အခ်ိန္မ်ားတြင္ ေရွးေဟာင္းဇုန္နွင့္ ကင္းလြတ္ေသာ ေနရာမ်ား၌ ရိုးရာယဉ္ေက်းမႈ ကျပမ်ား၊ ရိုးရာအစားအေသာက္ ဆိုင္တန္းမ်ား ေဖာ္ေဆာင္ကာ Night Life မ်ား ဖန္တီးရန္ လုပ္ေဆာင္ရဦးမည္ျဖစ္သည္။ ဇီးရိုးဘတ္ဂ်က္ျဖင့္ လာလည္ေသာ တရုတ္ခရီးသြားမ်ားနွင့္ ထိုင္းနိုင္ငံမွ တစ္ဆင့္ဝင္လာေလ့ရွိေသာ နိုင္ငံတကာ ခရီးသြားမ်ား၏ ရပ္တည္ခ်က္၊ လိုအင္ဆနၵမ်ားသည္ တူညီေလ့မရွိပါ။ ဥေရာပ၊ အေမရိကန္၊ အဂၤႅန္အစရွိေသာ နိုင္ငံမ်ားမွ ကမၻာလွည ့္ခရီးသြားမ်ားကေတာ့ သူတို့၏ ရေခါင့္ရခဲ အားလပ္ရက္တြင္ အခ်ိန္လုလာရေသာ ခရီးစဉ္ တစ္ခုအတြင္း ညပိုင္းတြင္ ဟိုတယ္စားေသာက္ခန္း အတြင္း၌သာ အခ်ိန္ျဖုန္းေနရသည္ကို နွစ္သက္မည္ မဟုတ္ေပ။ ေန့ခင္းတြင္ ရိုးရာအေမြအနွစ္မ်ားကို ေလ့လာလိုမည္ ျဖစ္သကဲ့သို့ ညပိုင္းတြင္လည္း အပန္းေျဖခ်င္မည္သာ ျဖစ္သည္။ ယင္းအတြက္ လုပ္ေဆာင္စရာမ်ား အမ်ားအျပား က်န္ရွိပါသည္။ေနာက္တစ္ခ်က္မွာ အစိုးရ၊ ဟိုတယ္ပိုင္ရွင္၊ ေရွးေဟာင္းဌာနနွင့္ ယူနက္စကို အဖြဲ့ျကီးတို့ျဖစ္သည္။ လက္ရွိ ပုဂံတြင္ ဟိုတယ္ ၁၄၁ လံုးရွိျပီး ယင္းအထဲမွ ထက္ဝက္ေက်ာ္ ၈၆ လံုးက ယဉ္ေက်းမႈ နယ္ေျမအတြင္း တည္ရွိေနေသာ ျပႆနာျဖစ္သည္။ ယင္းျပႆနာျကီးက အျကီးမားဆံုး ကိုင္တြယ္ေျဖရွင္းရမည့္ ျပႆနာျကီးျဖစ္သည္။ ထိုထက္ပိုဆိုးသည္မွာ ဟိုတယ္ျကီးတခ်ို့ နယ္နိမိတ္အတြင္း ေရွးေဟာင္းဘုရားမ်ား တည္ရွိေနျခင္းျဖစ္ျပီး ယင္းဘုရားမ်ားေဘးတြင္ ေရကူးကန္မ်ား တည္ေဆာက္ျခင္း၊ ညစာတည္ခင္းျခင္းမ်ားျဖင့္ နိုင္ငံတကာ ခရီးသြားမ်ားကို ဆြဲေဆာင္ေလ့ရွိသည္။ ယူနက္စကို တည္ျမဲမလား၊ မတည္ျမဲမလား ဆိုသည္မွာ ယင္းဟိုတယ္မ်ား အေရးကို အစိုးရ မည္သို့ ကိုင္တြယ္မလဲဆိုသည့္ အခ်က္ေပၚ မူတည္ပါသည္။သာသနာေရးနွင့္ ယဉ္ေက်းမႈ ဝန္ျကီးဌာန ျပည္ေထာင္စုဝန္ျကီး သူရဦးေအာင္ကိုက ေရွးေဟာင္းျမို့ေတာ္၊ ပုဂံေဒသ ကမၻာ့အေမြအနွစ္ စာရင္းဝင္ ျဖစ္ေသာ္လည္း ယဉ္ေက်းမႈ အေမြအနွစ္နယ္ေျမ အတြင္းရွိ ဟိုတယ္မ်ားနွင့္ ေဆာက္လက္စ ဟိုတယ္မ်ား ဖယ္ရွားေပးရမည္ မဟုတ္ေျကာင္း ျပည္တြင္းထုတ္ 7 Days ဂ်ာနယ္ကို ေျဖျကားထားသည္။ယခင္နွင့္ ယခုအစိုးရ သေဘာထားမ်ား အရေတာ့ ဟိုတယ္ပိုင္ရွင္မ်ားအတြက္ စိုးရိမ္စရာ မလိုေသးသည့္ပံု ေပၚသည္။ မနၱေလးတိုင္းေဒသျကီး ဝန္ျကီးခ်ုပ္ ေဒါက္တာေဇာ္ျမင့္ေမာင္ကလည္း ပုဂံသူပုဂံသားတို့၏ မ်က္ရည္နွင့္ ပုဂံအား ကမၻာ့အေမြအနွစ္ စာရင္းဝင္ ေဒသအျဖစ္ ထိန္းသိမ္းသြားရန္ ျကိုးစားမည္မဟုတ္ဟု ယခုရက္ပိုင္းအတြင္းက မနၱေလးတိုင္း လွြတ္ေတာ္အျပီး မနၱေလးမီဒီယာမ်ား၏ ေမးျမန္းမႈအေပၚ ေျဖျကားခဲ့သည္။ အမွန္တကယ္အားျဖင့္ေတာ့ ထိုစကားကို ေဒါက္တာ ေဇာ္ျမင့္ေမာင္သည္ ယခင္ကလည္း မျကာခဏ ေျပာဖူးျပီးသားျဖစ္သည္။ယဉ္ေက်းမႈဇုန္အတြင္း ပါဝင္ေနေသာ ဟိုတယ္လုပ္ငန္းမ်ားနွင့္ ပတ္သက္၍ မိမိတို့၏ ရင္းနွီးျမႈပ္နွံမႈ ပမာဏအရ ယခုေနရာတြင္ ဆက္လက္ရွိေနသင့္ေျကာင္း၊ မိမိတို့အေနျဖင့္ ျမန္မာ့လူအဖြဲ့အစည္းအတြက္ ေကာင္းမြန္ေသာ အရာမ်ားကိုလည္း မွ်ေဝေထာက္ပံ့ခဲ့ျပီး ယင္းကို ျပီးခဲ့ေသာ ၁၅ နွစ္အတြင္း လုပ္ေဆာင္ခ်က္မ်ားက သက္ေသျပခဲ့ျပီး ျဖစ္ေျကာင္း၊ အစိုးရအေနျဖင့္ ယခုလူမ်ားကိုမူ ဆက္လက္ လုပ္ေဆာင္ခြင့္ ျပုသင့္ေျကာင္း၊ မိမိတို့ အေနျဖင့္ လိုအပ္ေသာ ေျပာင္းလဲမႈမ်ားကို ေဆာင္ရြက္သြားမည္ျဖစ္ေျကာင္း ဧဒင္အုပ္စု အမႈေဆာင္ ဒါရိုက္တာ ဦးေက်ာ္နီခင္က CAN သတင္းဌာနသို့ ေျဖျကားထားသည္။ပုဂံျမို့ေဟာင္းမွ ပုဂံျမို့သစ္သို့ ဖယ္ရွားခံလိုက္ရသည့္ ပုဂံသား တစ္ဦးကေတာ့ ယခုလို မွတ္ခ်က္ျပုသည္။“ကြ်န္ေတာ္တို့ကို ဖယ္ရွားေစခဲ့တာကေတာ့ စစ္အစိုးရပဲဗ်။ စစ္အစိုးရတုန္းက ကြ်န္ေတာ္တို့ သာမန္ျပည္သူေတြကို ဖယ္ရွားေစခဲ့ေပမယ့္ ဟိုတယ္ျကီးေတြကိုေတာ့ ေဆာက္ဖို့ ခြင့္ျပုခဲ့တယ္။ အဲဒီေခတ္ အဲဒီကာလတုန္းကေတာ့ လူတိုင္း ဒီတိုင္းျကည့္ေနခဲ့ရတာပါပဲ။ ေငြရွိေတာ့ လူရာဝင္တာေပါ့ဗ်ာ။ မွ်တမႈေတာ့ မရွိဘူးေပါ့။ အခု ျပည္သူ့အစိုးရ တက္လာတယ္။ ဒီပုဂံဟာ ယူနက္စကို ဝင္သင့္ေနတာ ျကာပါျပီ။ ပထမအျကိမ္ တင္ျပတုန္းက ပယ္ခ်ခံခဲ့ရတယ္။ အခု ဒုတိယအျကိမ္မွာေတာ့ ေအာင္ျမင္ခဲ့ျပီ။ ဒါေပမဲ့ ဆရာေဇာ္ (မန္းဝန္ျကီးခ်ုပ္) က ပုဂံသူ ပုဂံသားေတြရဲ့ မ်က္ရည္နဲ့ မလဲဘူး ဘာညာ အရင္ကတည္းက ေျပာခဲ့ေတာ့ ကြ်န္ေတာ္တို့ကလည္း တစ္ခုေတာ့ ေျပာခ်င္တယ္ဗ်ာ။ ဟိုတယ္ျကီးေတြ ဖယ္စရာ မလိုဘူးဆိုရင္ ကြ်န္ေတာ္တို့လည္း ပုဂံသူ၊ ပုဂံသား စစ္စစ္ေတြပါ။ စစ္အစိုးရတုန္းက ဖယ္ရွားခံခဲ့ရတဲ့ ျပည္သူေတြကို အဲဒီေနရာေတြ ျပန္ေပးပါ။ ဟိုတယ္ပိုင္ရွင္မွ ပုဂံသူ၊ ပုဂံသားလို့ေတာ့ မသတ္မွတ္ ေစခ်င္ဘူး” ဟု ေျပာျကားခဲ့သည္။တခ်ို့က ထင္ျကသည္။ ယူနက္စကိုဝင္သြားျပီ ျဖစ္သည့္အတြက္ ပုဂံတည္တံ့ ခိုင္ျမဲေရးအတြက္ စိုးရိမ္ပူပန္စရာ မလိုေတာ့။ အားလံုးအဆင္ေျပ ေခ်ာေမြ့ေတာ့မည္ဟု မွတ္ခ်က္ျပုျကသည္။ သို့ေသာ္လည္း ယူနက္စကို ဝင္လိုက္ျခင္းသည္ ပုဂံဇာတ္လမ္းကို ယခုမွ စတင္ျခင္းျဖစ္သည္။ မည္သို့မည္ပံု ဆက္လက္ျဖစ္တည္မလဲ ဆိုသည္ကေတာ့ ေစာင့္ျကည့္ရဦးမည္သာ ျဖစ္ပါသည္။