ေလလြင့္ေခြးျပႆနာ ဘယ္လုိအေျဖရွာ

ရန္ကုန္ၿမိဳ႕ႏွင့္ မိုင္ ၂၀ ခန္႔ ေဝးေသာ ပဲခူး႐ိုးမအစပ္ရွိ ႏွစ္ဧကေက်ာ္က်ယ္သည့္ ၿခံဝင္းတစ္ခုအေရွ႕ သို႔ သူစိမ္းတစ္ဦး ေရာက္သည္ႏွင့္ ရာႏွင့္ခ်ီေသာ ေခြးမ်ားစြာ၏ အဆက္မျပတ္ ထိုးေဟာင္သံမ်ား ကို ၾကားလိုက္ရသည္။ အုတ္တံတိုင္းျဖင့္ လံုၿခံဳစြာ ကာရံကာ သံပန္းတံခါးတပ္ဆင္ ထားသည့္ ထိုၿခံဝင္းမွာ တိရစၧာန္ အထူးကုဆရာဝန္ ေဒါက္တာေန လင္းထြန္းက လမ္းေဘးေခြးမ်ား ကို ေစာင့္ေရွာက္ေပးေနသည့္ EART အမည္ရွိ ေဂဟာျဖစ္သည္။ ၿခံဝင္းအတြင္းသို႔ သူစိမ္း ဧည့္သည္မ်ား ဝင္ေရာက္ပါက ေဟာင္ေနေသာ ေခြးမ်ားမွာ ယင္း သူစိမ္းအနီးသို႔ အလုအယက္တိုးကပ္ၾကသည္။



‘‘သူတို႔က အစာလာလွဴတဲ့ သူထင္လို႔ ႀကိဳၾကတာ’’ဟု ယင္း ေဂဟာဝန္ထမ္း မခင္ႏြယ္ဦးက ေျပာသည္။

အဆိုပါေဂဟာကို လြန္ခဲ့ သည့္သံုးႏွစ္ခန္႔က ေခြးေကာင္ေရ ၄၀ ခန္႔ျဖင့္ စတင္ဖြင့္လွစ္ခဲ့ၿပီး ယခုအခါ ေကာင္ေရ ၅၀၀ ခန္႔အထိ တစ္ဟုန္ထိုးျမင့္တက္လာ သည့္ ေဂဟာတစ္ခုျဖစ္သည္။

၂၀၁၈ ႏွစ္ကုန္ပိုင္းက ယင္း ေဂဟာတြင္ ေစာင့္ေရွာက္ေပး ထားသည့္ ေခြးေကာင္ေရ ၂၅၀ ေက်ာ္သာ ရွိခဲ့သျဖင့္ လပိုင္းအ တြင္း ေခြးေကာင္ေရထက္ဝက္ခန္႔ တိုးလာျခင္းလည္းျဖစ္သည္။

ယင္းသို႔ ေခြးေကာင္ေရတိုး လာျခင္းမွာ ေလလြင့္ေခြးမ်ားကို အဆိပ္ခ်ရွင္းလင္းမည္ကို မလို လားေသာ တိရစၧာန္ခ်စ္သူမ်ားက ေဂဟာသို႔ လာေရာက္ပို႔ေဆာင္ ျခင္းေၾကာင့္ျဖစ္သည္ဟု ယင္းေဂဟာထူေထာင္သူ ေဒါက္တာ ေနလင္းထြန္းက ေျပာသည္။

‘‘အခုေနာက္ပိုင္းက ရပ္ ကြက္အလိုက္ေတြ ျပႆနာ ေပါင္းစံုေတြျဖစ္လာေတာ့ တစ္ခါ တစ္ခါပို႔ရင္ အရင္လိုတစ္ေကာင္ စ၊ ႏွစ္ေကာင္စ မဟုတ္ေတာ့ဘူး ၁၀ ေကာင္၊ ၁၅ ေကာင္ ျဖစ္လာ တယ္။ မေန႔က (ဇြန္လ ၉ ရက္) ဆို ၃၆ ေကာင္ပို႔တယ္’’ ဟု ေဒါက္တာေနလင္းထြန္းက ေျပာ သည္။

ရန္ကုန္ၿမိဳ႕တြင္ ယခုလမ်ား အတြင္း လုပ္ေဆာင္ေနသည့္ လမ္းေဘးေလလြင့္ေခြး ထိန္းခ်ဳပ္ ေရးလုပ္ငန္းစဥ္မ်ား၏ အက်ိဳး ဆက္အျဖစ္ ယင္းသို႔ႀကံဳေတြ႕ေန ရျခင္းျဖစ္သည္။

ရန္ကုန္တိုင္းေဒသႀကီးတြင္ လမ္းေဘးေခြး ေစာင့္ေရွာက္ေရး ေဂဟာ ငါးခုထက္မနည္းရွိၿပီး ေစာင့္ေရွာက္ေပးရသည့္ ေခြး ေကာင္ေရတိုးပြားမႈကို EART ေဂ ဟာအျပင္ အျခားေဂဟာမ်ားတြင္ လည္း ယခုလပိုင္းအတြင္း သိသိ သာသာ ႀကံဳေတြ႕လာရသည္။

‘‘အဆိပ္ခ်မွာ စိုးလို႔ဆိုၿပီး လာပို႔တဲ့ ေခြးေတြမ်ားတယ္။ တိရစၧာန္ခ်စ္သူဆိုတဲ့သူေတြ လာ လာပို႔ၾကတာ’’ဟု ေမွာ္ဘီၿမိဳ႕နယ္ တြင္ ဖြင့္လွစ္ထားသည့္ က႐ုဏာ ပံုရိပ္ ေခြးေစာင့္ေရွာက္ေရး ေဂ ဟာမွ ေစာင့္ေရွာက္ေရးတာဝန္ခံ ဆရာေတာ္ဦးကဝိသာရက မိန္႔ သည္။

အဆိုပါေဂဟာသို႔ ၿပီးခဲ့သည့္  တစ္လအတြင္း ေခြးေကာင္ ေရ ၁၀၀ ခန္႔ လာပို႔ခဲ့ရာ လက္ရွိ အခ်ိန္တြင္ ေစာင့္ေရွာက္ေပးထား ရသည့္ေကာင္ေရ ၃၀၀ ခန္႔ ရွိ သည္ဟု ဆရာေတာ္က မိန္႔သည္။

ရန္ကုန္ၿမိဳ႕တြင္ လမ္းေဘး ေခြးေကာင္ေရတိုးပြားကာ ေခြးကိုက္ခံရမႈျဖစ္စဥ္ မၾကာခဏျဖစ္ေပၚေနျခင္းကို ေျဖရွင္းေပးရန္ အစိုးရအား အစဥ္တစိုက္ ေတာင္းဆိုမႈမ်ား ထြက္ေပၚခဲ့ သည္။ လက္ရွိတြင္ ယင္းျပႆနာ သည္ အေရးႀကီးျပႆနာတစ္ခု အျဖစ္ တစ္ေက်ာ့ျပန္ ႀကီးထြားလာခဲ့သည္။

ေမြးျမဴေရးႏွင့္ ကုသေရးဦး စီးဌာန၏ တြက္ခ်က္မႈအရ ျမန္မာ ႏိုင္ငံတစ္ဝန္း ေခြးေကာင္ေရ ၃ ဒသမ ၈ သန္းရွိကာ ၇၀ ရာခိုင္ ႏႈန္းသည္ ေခြးေလေခြးလြင့္မ်ား ျဖစ္ေၾကာင္း ဆိုသည္။

ထို႔အျပင္ ရန္ကုန္ၿမိဳ႕တြင္ လမ္းေဘးေခြး အေရအတြက္ ေကာင္ေရ ႏွစ္သိန္းရွစ္ေသာင္း ခန္႔ရွိႏိုင္သည္ဟု ရန္ကုန္ၿမိဳ႕ေတာ္ စည္ပင္သာယာေရးေကာ္မတီက ခန္႔မွန္းထားသည္။

၂၀၁၆ က ရန္ကုန္တြင္ ျပဳ လုပ္ေသာ သုေတသနတစ္ခုအရ ေခြးႏွစ္ေကာင္လွ်င္ တစ္ေကာင္ သည္ ေခြး႐ူးေရာဂါပိုးရွိႏုိင္သည္ ဟု ဆိုထားသည္။

ျမန္မာႏိုင္ငံတြင္ တစ္ႏွစ္ လွ်င္ လူ ၁,၀၀၀ ေက်ာ္ ေခြး႐ူးျပန္ ေရာဂါေၾကာင့္ ေသဆံုးေနရ ေၾကာင္း ကမၻာ့က်န္းမာေရးအဖြဲ႕ က ခန္႔မွန္းထားသည္။ လက္ရွိ တြင္ လမ္းေဘးေခြးေလေခြးလြင့္ ျပႆနာကို လူအမ်ားစုက စိုးရိမ္ ေနၾကၿပီး အလ်င္အျမန္ေျဖရွင္း ေဆာင္ရြက္ေပးေစလိုသည့္ ဆႏၵ ရွိေနသည္။

‘‘ကေလးေတြ အျပင္ထြက္ ရင္လည္း စိတ္ပူရတယ္။ ကိုယ္ ကိုယ္တိုင္လည္း လမ္းေဘးေခြး ကိုက္မွာစိုးလို႔ အျပင္ထြက္ဖို႔ ေတာင္ ေၾကာက္ေနရတဲ့အေျခအ ေနျဖစ္တဲ့အတြက္ ေျဖရွင္းေပးဖို႔ ပဲေတာင္းဆိုခ်င္တယ္’’ဟု စမ္း ေခ်ာင္းၿမိဳ႕နယ္တြင္ ေနထိုင္သည့္ ေဒၚစန္းစန္းကေျပာသည္။လမ္းေဘးေလလြင့္ေခြး တိုး ပြားမႈႏွင့္ ေနာက္ဆက္တြဲျပႆနာ သည္ လြန္ခဲ့သည့္ ဆယ္စုႏွစ္မ်ား စြာကတည္းက ၿမိဳ႕ေနလူထုကို ၿခိမ္းေျခာက္ေနခဲ့ျခင္း ျဖစ္ကာ အစိုးရအဆက္ဆက္ ေအာင္ျမင္ ေအာင္မေျဖရွင္းႏိုင္ခဲ့ေပ။

 ေလလြင့္ေခြးျပႆနာႏွင့္ ပတ္သက္၍ ရန္ကုန္တိုင္းဝန္ႀကီး ခ်ဳပ္ ဦးၿဖိဳးမင္းသိန္းက ‘‘ဒီက႑ ဟာ ျပည္သူေတြၾကားမွာ အျငင္း ပြားေနတုန္းပဲ ရွိပါေသးတယ္။ ဒါေၾကာင့္မို႔ ကြၽန္ေတာ္တို႔ဟာ ဒီ အသံေတြကို ကြၽန္ေတာ္တို႔ ေသ ေသခ်ာခ်ာ နားေထာင္ပါမယ္။ ျပည္သူအမ်ားစုရဲ႕ဆႏၵနဲ႔ အစိုးရ က ေဆာင္ရြက္သြားမွာ ျဖစ္ပါ တယ္’’ဟု ဇြန္လ ၅ ရက္တြင္ ေျပာၾကားသည္။

ရန္ကုန္တိုင္းေဒသႀကီးအစုိး ရသက္တမ္းထက္၀က္ခန္႔တြင္ ျပဳ လုပ္ခဲ့သည့္ ရန္ကုန္စည္ပင္ေရြး ေကာက္ပြဲ၌ အႏုိင္ရရွိၿပီး ဒုတိယ ၿမိဳ႕ေတာ္၀န္အျဖစ္ ေရြးခ်ယ္ခံရ သည့္ ဦးစုိးလြင္က ယင္းျပႆနာ ကုိ ေျဖရွင္းမည္ဆုိသည့္ကတိျဖင့္ ေရြးေကာက္ပြဲ၀င္ေရာက္ယွဥ္ၿပိဳင္ ျခင္းျဖစ္သည္။

ထုိ႔ေၾကာင့္ အႏွစ္ႏွစ္၊ အလ လ မေျဖရွင္းႏိုင္ခဲ့သည့္ ယင္း ျပႆနာကုိ ဒုတိယၿမိဳ႕ေတာ္၀န္ က မည္က့ဲသုိ႔ ကိုင္တြယ္ေျဖရွင္း မည္ကုိ ၿမိဳ႕ေနလူထုက ေမွ်ာ္လင့္ ခဲ့သည္။

ဦးစုိးလြင္အေနျဖင့္ ဒုၿမိဳ႕ေတာ္၀န္ တာ၀န္စတင္ထမ္း ေဆာင္ခ်ိန္ကစ၍ လမ္းေဘးေလ လြင့္ေခြးထိန္းခ်ဳပ္ေရးစီမံခ်က္ကုိ ဦးစားေပးလုပ္ေဆာင္လာခဲ့ေသာ္ လည္း တိရစၧာန္ခ်စ္သူဆုိသူမ်ား က လမ္းေဘးေလလြင့္ေခြးထိန္း ခ်ဳပ္ရွင္းလင္းေရးလုပ္ငန္းအေပၚ ကန္႔ကြက္တားျမစ္မႈမ်ား ရွိခဲ့ သည္။ တိရစၧာန္ခ်စ္သူမ်ားက  လမ္းေဘး ေလလြင့္ေခြးမ်ားကုိ အဆိပ္ခ်ရွင္းလင္းသည့္ နည္း လမ္းကုိ မလုိလားသျဖင့္ ကန္႔ ကြက္ျခင္းျဖစ္သည္။

ထုိ႔အျပင္ ကမၻာ့တိရစၧာန္ ထိန္းသိမ္းေစာင့္ေရွာက္ေရးအဖြဲ႕ (World Veterinary Society)က လမ္းေဘး ေလလြင့္ေခြးမ်ားကုိ သတ္ျဖတ္ျခင္း မျပဳလုပ္ရန္ ရန္ ကုုန္ၿမိဳ႕ေတာ္စည္ပင္သာယာေရး ေကာ္မတီထံ ေတာင္းဆုိထား သည္။ ထုိ႔ေၾကာင့္ ရန္ကုန္ၿမိဳ႕ေတာ္ စည္ပင္သာယာေရးေကာ္မတီသည္ လမ္းေဘးေခြးမ်ားကုိ အဆိပ္ခ်ရွင္းလင္းသည့္ နည္းလမ္းကုိ ယခုႏွစ္လယ္ပုိင္းကစ၍ ရပ္နားခဲ့သည္။

ထုိ႔ေနာက္ လမ္းေဘးေလ လြင့္ေခြး ထိန္းခ်ဳပ္ေရးအတြက္ သင္းကြပ္ျခင္း၊ သားဆက္ျခား ျခင္း၊ သားအိမ္ထုတ္ျခင္းႏွင့္ ဆုိး သြမ္းသည့္ေခြးမ်ားအား ေစာင့္ ေရွာက္ေရးေဂဟာသုိ႔ ပုိ႔ေဆာင္ ျခင္း စသည့္နည္းလမ္းမ်ားကုိ ဦးစားေပး ေျပာင္းလဲက်င့္သုံးခဲ့ သည္။ ရန္ကုန္ၿမိဳ႕ေတာ္စည္ပင္ သာယာေရးေကာ္မတီသည္ ဧၿပီ လကစ၍ ေက်ာက္တံတား၊ လႈိင္၊ မဂၤလာေတာင္ၫြန္႔ စသည့္ၿမိဳ႕ နယ္မ်ားရွိ ရပ္ကြက္အခ်ိဳ႕မွ လမ္း ေဘးေလလြင့္ေခြးမ်ားကုိ စီမံခ်က္ ျဖင့္ သားဆက္ျခားျခင္း၊ သင္း ကြပ္ျခင္းႏွင့္ သားအိမ္ထုတ္ျခင္း လုပ္ငန္းမ်ားကုိ ႏုိင္ငံတကာအဖြဲ႕ မ်ားႏွင့္ ပူးေပါင္းေဆာင္ရြက္ခဲ့ သည္။

‘‘အခုလုပ္ေနတဲ့ဟာေတြကုိ ပူးေပါင္းပါ၀င္ၾကပါ။ အားေပး ၾကပါ။ ဒီနည္းနဲ႔ပဲ ေျဖရွင္းလုိ႔ရ မယ္။ YCDC တစ္ခုတည္းနဲ႔ ေျဖ ရွင္းလုိ႔မရပါဘူး။ အကုန္လုံး ပူး ေပါင္းပါ၀င္လာမွရမွာ’’ဟု ဒုၿမိဳ႕ ေတာ္၀န္ ဦးစုိးလြင္က ေမလကုန္ ပုိင္းတြင္ သတင္းေထာက္မ်ား အား ေျပာၾကားသည္။

အဆုိပါနည္းလမ္းမ်ားကုိ စင္ကာပူ၊ ထုိင္း စသည့္ အေရွ႕ ေတာင္အာရွႏုိင္ငံမ်ားတြင္ က်င့္ သုံးကာ လမ္းေဘးေလလြင့္ေခြး ေလ်ာ့နည္း ပေပ်ာက္ေအာင္ ေဆာင္ရြက္ႏုိင္ခဲ့သည္။

‘‘ၿမိဳ႕နယ္အားလုံးကုိ စီမံ ခ်က္နဲ႔လုပ္သြားဖုိ႔ တိုင္းက ၫႊန္ ၾကားထားတယ္။ လက္ရွိမွာ အ ဆုိးဆုံးရပ္ကြက္ေတြကို ေရြးခ်ယ္ ၿပီး လုပ္ေနတယ္’’ဟု မဂၤလာ ေတာင္ၫြန္႔ၿမိဳ႕နယ္ စည္ပင္သာ ယာေရးေကာ္မတီဥကၠ႒ ဦးခင္ လႈိင္က ေျပာသည္။

သုိ႔ေသာ္ အဆုိပါနည္းလမ္း မ်ားကုိ ေရရွည္ျပဳလုပ္ႏုိင္ရန္၊ ဘတ္ဂ်က္လုံေလာက္စြာ ရရွိရန္ လုိအပ္သျဖင့္ စီမံခ်က္တစ္ၿမိဳ႕လုံး လႊမ္းၿခံဳေဆာင္ရြက္ရန္ စိန္ေခၚမႈ ရွိေနသည္ဟု ရန္ကုန္ၿမိဳ႕ေတာ္ စည္ပင္သာယာေရး ေကာ္မတီမွ တာ၀န္ရွိသူတစ္ဦးကဆုိသည္။

လမ္းေဘးေလလြင့္ေခြးမ်ား ကုိ သတ္ျဖတ္ရွင္းလင္းျခင္းထက္ ယခုကဲ့သုိ႔နည္းလမ္းမ်ားကုိ အ သုံးျပဳျခင္းမွာ တိရစၧာန္ခ်စ္သူမ်ား ႏွင့္ ထိပ္တုိက္အျငင္းပြားစရာ မျဖစ္ႏုိင္သကဲ့သုိ႔ ေရရွည္အတြက္ အက်ိဳးရွိသျဖင့္ ဆက္လက္လုပ္ ေဆာင္ရန္ သင့္ေလ်ာ္သည္ဟု ေစာင့္ၾကည့္ ေလ့လာသူမ်ားက မွတ္ခ်က္ျပဳသည္။

‘‘အခ်ိန္အတုိင္းအတာတစ္ ခုေတာ့ ေစာင့္ရမယ္။ ႏုိင္ငံတကာ မွာလည္း ဒီလုိပဲေဆာင္ရြက္သြား တာေတြ႕ရတဲ့အတြက္ ဒါသည္ ဒီေခတ္၊ ဒီအခါနဲ႔ အေလ်ာ္ညီဆုံး ေဆာင္ရြက္တဲ့နည္းလမ္းပါ’’ ဟု လႈိင္ၿမိဳ႕နယ္ မဲဆႏၵနယ္ တိုင္း လႊတ္ေတာ္အမတ္ဦးေက်ာ္ေက်ာ္ ထြန္းက ေျပာသည္။

သုိ႔ေသာ္ လမ္းေဘးေလလြင့္ ေခြးထိန္းခ်ဳပ္ေရး စီမံခ်က္မ်ား တြင္ မူလနည္းလမ္းျဖစ္သည့္ အ ဆိပ္ခ် ရွင္းလင္းသည့္နည္းျဖင့္ လုပ္ေဆာင္မည္ကုိ တိရစၧာန္ခ်စ္သူမ်ားက စိုးရိမ္မကင္းရွိေနသည္။

ထုိ႔ေၾကာင့္ ၎တို႔က စီမံ ခ်က္၀င္ေရာက္မည့္သတင္းၾကား သည့္ ၿမိဳ႕နယ္မ်ားမွ လမ္းေဘး ေလလြင့္ေခြးမ်ားကုိ ဖမ္းဆီးကာ ေခြးေစာင့္ေရွာက္ေရးေဂဟာမ်ား သုိ႔ ပုိ႔ေဆာင္သည္။

ယင္းသုိ႔ ေဆာင္ရြက္ျခင္း၏ ေနာက္ဆက္တြဲအျဖစ္ ပရဟိတ လုပ္ေဆာင္ေနသည့္ လမ္းေဘး ေလလြင့္ေခြးေစာင့္ေရွာက္ေရး ေဂဟာမ်ားတြင္ ေခြးေကာင္ေရ တစ္ ဟုန္ထုိး ျမင့္မားမႈႀကံဳေတြ႕လာ ရသည္။ တိရစၧာန္ခ်စ္သူအမ်ားစု သည္ ေခြးမ်ားကုိ ေဂဟာသုိ႔ပုိ႔ၿပီး ပါက ျပန္လွည့္ၾကည့္ေလ့မရွိဘဲ ေဂဟာကသာ အျပည့္အ၀တာ၀န္ ယူၾကရသည္ဟု ဆရာေတာ္ဦးက ၀ိသာရက မိန္႔သည္။

‘‘တိခ်စ္သူေတြကုိ ဘယ္လုိ ေျပာခ်င္လဲဆုိ အခုလုိမ်ိဳး ေဖ့စ္ ဘြတ္ခ္ကေန ေအာ္ေနတာထက္ စာရင္ ကုိယ္ႏုိင္သေလာက္ တာ ၀န္ယူၿပီးေမြးလုိက္။ ဒါမွမဟုတ္ ဘူးဆုိလည္း ဒီလုိလက္ခံထားတဲ့ ၿခံအမ်ားစုကုိ ၀ုိင္း၀န္းကူညီၾက။ အဲဒါမ်ိဳးဆုိရင္ေတာ့ ပုိအဆင္ေျပ တာေပါ့’’ဟု ေဒါက္တာေနလင္း ထြန္းက ေျပာသည္။

လမ္းေဘးေခြးမ်ားကို ေစာင့္ ေရွာက္သည့္ ေဂဟာမ်ားထံ သြား ေရာက္လွဴဒါန္းရန္ ဆႏၵရွိေသာ္ လည္း အဆက္အသြယ္မရွိသျဖင့္ မလွဴဒါန္းျဖစ္ျခင္းမ်ား ရွိခဲ့ ေၾကာင္း တိရစာၦန္ခ်စ္သူ မဒါလီ ကေျပာသည္။

‘‘ဘယ္မွာဘယ္လိုလွဴရမလဲ  မသိတာတစ္ခ်က္ေပါ့။ ေခြးေဂ ဟာ သိတယ္။  ကိုယ္တုိင္လည္း  သြားပို႔ဖူးၿပီး ကူညီေထာက္ပံ့မႈမ လုပ္တာမ်ိဳးကိုေတာ့ ကြၽန္မလည္း သေဘာမက်ဘူး။ ေနရာသိရင္ သူငယ္ခ်င္းေတြနဲ႔စုၿပီး သြားလွဴ မယ္’’ဟု ၎ကေျပာသည္။

ေဒါက္တာေနလင္းထြန္း အ ေနျဖင့္ ၎၏ေဂဟာတြင္ ေခြး ေကာင္ေရ ၅၀၀ ျပည့္ပါက ထပ္မံ လက္မခံေတာ့ရန္ ဆုံးျဖတ္ထား သည္။

‘‘ဘာေၾကာင့္လဲဆိုေတာ့ တစ္ေန႔ကို အရင္က ဆန္ႏွစ္အိတ္ အဲဒီေနက ေလးအိတ္၊ အခုဆို ေျခာက္အိတ္ျဖစ္သြားၿပီ။ သူတို႔ ေတြလည္း ၀၀လင္လင္မစားႏုိင္ ေတာ့ဘူးေလ’’ဟု ေဒါက္တာေန လင္းထြန္းကေျပာသည္။

အဆိုပါ လမ္းေဘးေခြး  ေစာင့္ေရွာက္ေရးေဂဟာမ်ားတြင္  ေခြးေကာင္ေရအေပၚ မူတည္၍  ေကြၽးေမြးစရိတ္မွာ တစ္ရက္လွ်င္ က်ပ္ငါးေသာင္းမွ တစ္သိန္းခြဲအထိ ကုန္က်ၿပီး ေဂဟာထူေထာင္သူမ်ားကသာ အဓိကစိုက္ထုတ္ သံုးစြဲေနရျခင္းျဖစ္သည္။

‘‘ေခြးေတြလာပို႔ၿပီးရင္ တာ ၀န္ယူမႈမရွိဘူး။ ပါးစပ္ကပဲ ခ်စ္ တယ္ေျပာေနၾကလို႔မရဘူး။ တ ကယ္ခ်စ္ရင္ ေဂဟာေတြကိုၾကည့္ ႐ႈေစာင့္ေရွာက္ဖို႔ လိုတယ္’’ ဟု  ဆရာေတာ္ဦးက၀ိသာရက မိန္႔ သည္။

ေခြးေဂဟာ တည္ေထာင္သူ    တို႔အေနျဖင့္ လမ္းေဘးေလလြင့္ ေခြးမ်ား သတ္ျဖတ္ရွင္းလင္းျခင္း  ကို သေဘာမတူသည့္ဘက္တြင္ ရွိကာ ထိေရာက္သည့္ ေျဖရွင္း နည္းကို လိုလားေၾကာင္း ေျပာ သည္။ ‘‘သက္ဆုိင္ရာအေနနဲ႔ ေရ ရွည္အတြက္ စဥ္းစားၿပီးလုပ္ဖို႔ပဲ ေျပာခ်င္တယ္။  ဦးပၪၥင္းတု႔ိက ေတာ့ အလွဴရွင္မရွိလည္း ႏုိင္ သေလာက္နဲ႔ တစ္ဖက္တစ္လမ္း  က ထိန္းသိမ္းေစာင့္ေရွာက္မႈကို  ဆက္လုပ္ေနမွာပဲ’’ဟု ဦးက၀ိသာရကမိန္႔သည္။