ျမန္မာႏုိင္ငံက လူ႔အခြင့္အေရး ခ်ဳိးေဖာက္မႈေတြမွာ အဓိက တာ၀န္ရွိတယ္လုိ႔ စြပ္စဲြခံေနရတဲ့ ျမန္မာစစ္တပ္အေပၚ ႏုိင္ငံတကာ အသုိင္းအ၀န္းက ဘ႑ာေရးနဲ႔ အကူအညီေတြ ျဖတ္ေတာက္ဖုိ႔ ကုလသမဂၢက တုိက္တြန္းလုိက္ပါတယ္။ လူ႔အခြင့္အေရး ခ်ဳိးေဖာက္မႈေတြနဲ႔ ပတ္သက္လုိ႔ တုိးတက္မႈ မေတြ႔ရတဲ့အတြက္ ျမန္မာစစ္တပ္ကုိ ဖိအားေပးဖုိ႔ လုိအပ္ေၾကာင္း ျမန္မာႏုိင္ငံဆိုင္ရာ ကုလသမဂၢ အခ်က္အလက္ရွာေဖြေရးအဖြဲ႔ UNFFM က ဒီေန႔ပဲ ေၾကညာခ်က္ထုတ္ျပန္ တုိက္တြန္းလုိက္တာပါ။ ကုလသမဂၢရဲ႕ တုိက္တြန္းခ်က္အေပၚ တုံ႔ျပန္ခ်က္ေတြကုိေတာ့ ဆက္သြယ္စုံစမ္းထားတဲ့ မဆုမြန္က ေျပာျပေပးမွာ ျဖစ္ပါတယ္။
ျမန္မာႏိုင္ငံက လူ႔အခြင့္အေရး ခ်ဳိးေဖာက္မႈေတြနဲ႔ ပတ္သက္လုိ႔ တုိးတက္မႈေတြ မေတြ႔ရတဲ့ အျပင္ ရခုိင္ျပည္နယ္နဲ႔ ခ်င္းျပည္နယ္က တုိက္ပဲြေတြေၾကာင့္ အေျခအေနေတြ ပုိဆုိးလာေန တဲ့အတြက္ ျမန္မာစစ္တပ္ကုိ ဖိအားေပးဖုိ႔ လုိအပ္ေၾကာင္း ျမန္မာႏုိင္ငံဆိုင္ရာ ကုလသမဂၢ အခ်က္အလက္ရွာေဖြေရးအဖြဲ႔ UNFFM က ေၾကညာခ်က္ ထုတ္ျပန္ တုိက္တြန္းလုိက္တာပါ။ ကုလသမဂၢရဲ႕ တုိက္တြန္းခ်က္ အေပၚမွာေတာ့ တပ္မေတာ္ သတင္းမွန္ ျပန္ၾကားေရးအဖဲြ႔ ဒုဥကၠ႒ ဗုိလ္ခ်ဳပ္ ထြန္းထြန္းညီက လက္မခံႏုိင္ေၾကာင္း တုံ႔ျပန္ထားပါတယ္။
“သူတို႔ကေတာ့ သူတို႔ဘက္က တဖက္သတ္အျမင္နဲ႔ ေျပာဆိုလုပ္ကိုင္တာလို႔ က်ေနာ္တို႔ ယူဆပါတယ္။ Fact Finding Mission နဲ႔ ပတ္သက္ၿပီးေတာ့ အစိုးရကလည္း လက္မခံတဲ့ အေၾကာင္း တရား၀င္ေျပာထားၿပီးသားဆိုတာ က်ေနာ္တို႔ သိရပါတယ္။ ဒါကေတာ့ သူတို႔ တဖက္သတ္ေရး၊ တဖက္သတ္ေျပာ တဲ့အခ်က္ေတြကေတာ့ က်ေနာ္တို႔ လက္ခံႏိုင္စရာ အေၾကာင္းမရွိပါဘူး။ က်ေနာ္တို႔ကေတာ့ ကိုယ့္အခ်ဳပ္အျခာအာဏာနဲ႔ကိုယ္ ဒီဘက္က လုပ္သင့္လုပ္ထိုက္တဲ့ အေၾကာင္းအရာမွန္သမွ် က်ေနာ္တို႔ လုပ္ၿပီးၿပီ။ က်ေနာ္တို႔ က်ဴးလြန္ တာ ရွိတယ္ ၊ မရွိဘူးဆိုတာလည္း က်ေနာ္တို႔ကို အေထာက္အထားနဲ႔ေျပာ က်ေနာ္တို႔ စံုစမ္း ေပးမယ္ ေဖာ္ထုတ္ေပးမယ္။ လက္ရွိမွာလည္း က်ေနာ္တို႔ စံုစမ္းစစ္ေဆးေရး အဖြဲ႔ေတြဖြဲ႔ၿပီးေတာ့ စိစစ္ေဆာင္ရြက္ေနတာေတြရွိတယ္ ။ အစိုးရဘက္ကလည္း လုပ္ေန တာေတြ ရွိတယ္။ အဲဒီေတာ့ ႏိုင္ငံတႏိုင္ငံရဲ႕ အခ်ဳပ္အျခာအာဏာကိုေတာ့ က်န္တဲ့ ႏိုင္ငံ တကာအဖြဲ႔အစည္းေတြနဲ႔ ႏိုင္ငံတိုင္းကေတာ့ ေလးစားလိုက္နာဖို႔ လိုမွာျဖစ္ပါတယ္ ခင္ဗ်။”
ျမန္မာႏုိင္ငံဆိုင္ရာ ကုလသမဂၢ အခ်က္အလက္ရွာေဖြေရးအဖြဲ႔ UNFFM ကေတာ့ ျမန္မာ စစ္တပ္အေပၚ ႏုိင္ငံတကာ အသုိင္းအ၀န္းက ဘ႑ာေရးနဲ႔ အကူအညီေတြ ျဖတ္ေတာက္ၿပီး ၀ုိင္းပယ္ၾကဖုိ႔ တုိက္တြန္းထားတာပါ။ ျမန္မာစစ္တပ္အေပၚ ဖိအားေပးဖုိ႔ တုိက္တြန္းမႈေတြ ထြက္ေပၚေနခ်ိန္မွာေတာ့ ျမန္မာႏုိင္ငံက တာ၀န္ရွိသူေတြအေနနဲ႔ ႏုိင္ငံ တကာနဲ႔ ပူးေပါင္းေဆာင္ရြက္တာက အေကာင္းဆုံး ျဖစ္မယ္လုိ႔လည္းကြယ္လြန္သူ ကုလ သမဂၢ အတြင္းေရးမွဴးခ်ဳပ္ေဟာင္း Kofi Annan ဦးေဆာင္တဲ့ ရခုိင္ျပည္နယ္ အၾကံေပး ေကာ္မရွင္အဖြဲ႔ဝင္ ဦးေအးလြင္က အၾကံျပဳပါတယ္။
“က်ေနာ္အၾကံေပးခ်င္တာကေတာ့ေလ ပူးေပါင္းေဆာင္ရြက္ႏိုင္မယ္ဆိုရင္ ပိုေကာင္း ပါတယ္။ တပ္မေတာ္ဘက္ကလည္း က်ေနာ္သိသေလာက္က စံုစမ္းေရးအဖြဲ႔ေတြလည္း ဖြဲ႔ထားတယ္။ အရင္တုန္းကလို ဘူး ခါၿပီး မျငင္းဘူးေလ။ ဆိုေတာ့ ဒါက ျဖစ္ခ်င္လည္း ျဖစ္ႏိုင္တဲ့အေၾကာင္းရွိတဲ့အတြက္ စံုစမ္းမယ္လို႔ ေျပာထားတဲ့အတြက္ ။ ဒါေပမယ့္လည္း အဲဒီမွာ ျဖစ္ခဲ့တဲ့ ကိစၥေတြက စိုးရိမ္ဖြယ္ရာအေျခအေနေတြရွိလို႔ က်ေနာ္တို႔ ကိုဖီအာနန္ ေကာ္မရွင္မွာလည္းပဲ လြတ္လပ္တဲ့ တရားမွ်တတဲ့ စံုစမ္းစစ္ေဆးမႈလိုအပ္တယ္လို႔ ေျပာထားတယ္။ ဘယ္က စံုစမ္းဖို႔ ဘယ္လို စံုစမ္းဖို႔ မေျပာေပမယ့္လည္း စံုစမ္းစစ္ေဆးမႈ လိုအပ္တယ္ဆိုတာေလးကိုေတာ့ အၾကံျပဳခဲ့ပါတယ္။ ဒီဘက္ကလည္း ပူးေပါင္း ေဆာင္ ရြက္ႏိုင္မယ္ဆိုရင္ က်ေနာ္တို႔ ဒီဟာက အေျဖမွန္တခုကို ရသြားႏုိင္တယ္။ ေနာက္တခါ constructive engagement ေပါ့ေလ၊ ဒီလို အေ၀းကေန လွမ္းၿပီးေတာ့ လက္နက္ႀကီးနဲ႔ ပစ္ေနမယ့္အစား ထိေတြ႔ဆက္ဆံၿပီးေတာ့ ေျပာင္းလဲမႈေတြရေအာင္ လုပ္ႏိုင္မယ္ဆိုရင္ ပိုၿပီးေတာ့ လက္ေတြ႔က်မယ္လို႔ ထင္ပါတယ္ခင္ဗ်။”
ကုလသမဂၢ အခ်က္အလက္ ရွာေဖြေရးအဖဲြ႔ရဲ႕ ေၾကညာခ်က္မွာေတာ့ လူ႔အခြင့္အေရး ခ်ဳိးေဖာက္မႈေတြအတြက္ ျမန္မာစစ္တပ္အေပၚ ရန္ပံုေငြအကူအညီနဲ႔ တျခား အေထာက္ အပံ့ေတြ ျဖတ္ေတာက္ပစ္ဖို႔ တာ၀န္ရွိတဲ့ တပ္မွဴးေတြကုိ စစ္ရာဇဝတ္မႈ၊ လူသားထုအေပၚ က်ဴးလြန္တဲ့ ရာဇဝတ္မႈနဲ႔ လူမ်ဳိးတုန္း သုတ္သင္ ရွင္းလင္းမႈဆိုင္ရာ ရာဇဝတ္မႈေတြအတြက္ ယံုၾကည္ကိုးစားရတဲ့ တရား႐ံုးမွာ စစ္ေဆး စီရင္ဖို႔လည္း တုိက္တြန္းထားပါတယ္။ ျမန္မာ့ အေရး အကဲခတ္ ေဒါက္တာခင္ေဇာ္ဝင္း ကေတာ့ ဒီလုိဖိအားေတြၾကားမွာ ျမန္မာတာ၀န္ရွိ သူေတြ အေနနဲ႔ ႏုိင္ငံတကာက လက္ခံလာေအာင္ ေဆာင္ရြက္ဖုိ႔ အေရးတႀကီး လုိအပ္ေန ၿပီလုိ႔ သုံးသပ္ပါတယ္။
“အခုဟာက ျမန္မာျပည္အနာဂတ္အတြက္ ဆံုးျဖတ္ခ်က္ ကာလတခုကို ေရာက္ေနၿပီေလ။ ဒီလိုအေျခအေနမ်ိဳးမွာ ဒီလိုျပစ္မႈေတြက်ဴးလြန္ထားတဲ့ေနရာမ်ိဳးမွာမွ ထိထိေရာက္ေရာက္ အေရးမယူဘူးဆိုရင္ေတာ့ သြားၿပီ ။ တိုတိုေျပာမယ္ဆိုရင္ FFM က အားလံုးမဟုတ္သည့္ တုိင္ေအာင္ ပုုဂၢိဳလ္ တေယာက္ေယာက္နဲ႔ ျမန္မာျပည္ဘက္က ေခါင္းေဆာင္ေတြ ေတြ႔ဖို႔ လိုတယ္။ ရိုဟင္ဂ်ာကိစၥမျဖစ္ခင္တုန္းကဆိုရင္ ဂ်ာမဏီကေတာင္မွ စစ္တပ္က လူေတြ ဖိတ္ၿပီးေတာ့ လိုက္ျပေနတာပဲေလ။ ဆိုေတာ့ ဒါမ်ိဳးေတြက အဲဒီတုန္းကလည္း စစ္တပ္က ပြင့္လာေအာင္ေပ့ါေလ။ ဆိုေတာ့ အခုဟာက ေထာက္ပံ႔ေရးလမ္းေၾကာင္းဆိုရင္ ဒါေတြပါ ပါသြားႏိုင္တယ္။ အိႏိၵယက အရမ္းကို လုပ္ေနတာ အခုေတာင္မွ လာမယ့္ ၂၇ ရက္က်ရင္ အိႏိၵယစစ္သေဘာၤတစင္းလာမယ္။ သူတို႔ကလည္း တရုတ္နဲ႔ ၿပိဳင္ေနရေတာ့ မွန္မွန္လာေန တာနဲ႔ တူပါတယ္။ အနီးတ၀ိုက္က ခင္မင္ရင္းႏွီးတဲ့ ႏိုင္ငံေတြေရာ အေ၀းက ေရာ ဒါေတြ အားလံုးျပန္ၿပီးေတာ့ စဥ္းစားရမယ္ ဒီကိစၥက ေတာ္ေတာ္ေလးကို က်ယ္ျပန္႔တယ္။ ထိလည္း ထိေရာက္တယ္လို႔ ေျပာရမွာေပ့ါေလေနာ္။”
၂၀၁၇ ၾသဂုတ္လတုန္းက ရခုိင္ျပည္နယ္ ေျမာက္ပုိင္းမွာရွိတဲ့ ရဲကင္းစခန္းေတြကုိ စီးနင္း တုိက္ခုိက္ခဲ့တဲ့ ARSA ႐ုိဟင္ဂ်ာ အစြန္းေရာက္ အဖဲြ႔ကုိ ျမန္မာလုံၿခံဳေရးတပ္ဖဲြ႔ေတြ လိုက္လံ ရွင္းလင္းတဲ့ စစ္ဆင္ေရးေတြအတြင္း လူ႔အခြင့္အေရး ခ်ဳိးေဖာက္မႈေတြ အႀကီးအက်ယ္ က်ဴး လြန္ခဲ့ေၾကာင္း ကုလသမဂၢ အပါအ၀င္ ႏုိင္ငံတကာ အသုိင္းအ၀န္းက စြပ္စဲြထားတာပါ။ ျမန္မာစစ္တပ္နဲ႔ အစုိးရကေတာ့ ႐ုိဟင္ဂ်ာဆုိတဲ့ အမည္ကုိ တရား၀င္ အသိအမွတ္ျပဳ လက္ခံ မထားသလုိ ႏုိင္ငံတကာက စြပ္စဲြေနသေလာက္ လူ႔အခြင့္အေရး ခ်ဳိးေဖာက္မႈေတြ က်ဳးလြန္ခဲ့တာမရွိေၾကာင္းလည္း ျငင္းဆန္ထားၿပီး၊ က်ဴးလြန္သူေတြကုိ အေရးယူခဲ့တာေတြ ရွိခဲ့ေၾကာင္းလည္း ေျပာဆုိထားပါတယ္။
No comments:
Post a Comment