ရာသီဥတုဆိုးလို႔ ႐ိုဟင္ဂ်ာဒုကၡသည္သိန္းဂဏန္း အခက္ႀကံဳ

ဘဂၤလားေဒ့ရွ္မွာ မုတ္သံုမိုး သည္းထန္စြာ ရြာသြန္း-ေလျပင္းမုန္တိုင္းေတြ တုိက္ခတ္ၿပီး ေျမျပိဳက် ေရလႊမ္းမိုးမႈေတြျဖစ္ေနလို႔ သိန္းခ်ီရွိေနတဲ့ ႐ိုဟင္ဂ်ာ ဒုကၡသည္စခန္းေတြထဲ လူေသဆံုး တဲ့အထိ ၾကံဳေတြ႔ေနရၿပီး ေနစရာ စားစရာနဲ႔ေသာက္သံုးေရ အေတာ္ေလးကို အခက္ခဲျဖစ္ ေနၾကတယ္လို႔ ႐ိုဟင္ဂ်ာ ဒုကၡသည္ေတြကေျပာပါတယ္။ သက္ၾကီးရြယ္အိုေတြနဲ႔ နာမက်မ္းျဖစ္သူေတြ ကေလးငယ္ေတြ အပါအဝင္ ဒုကၡသည္ေတြကို ယာယီခိုလံႈေရးစခန္းေတြကို အေရးေပၚေရႊ႕ေျပာင္းေပးေနၿပီး ဒုကၡသည္စခန္း တာဝန္ရွိသူေတြ၊ ဘဂၤလားေဒ့ရွ္အစိုးရနဲ႔ ကုလနဲ႔ ႏုိင္ငံတကာကူညီေပးေရး အဖြဲ႔အစည္းေတြဘက္ကေတာ့ အေရးေပၚစားနပ္ရိကၡာေတြ မျပတ္ေတာက္ဖို႔၊ ကူညီကယ္ဆယ္ေရးနဲ႔ ျပန္လည္တည္ေဆာက္ေရး လုပ္ငန္းေတြကို အလွ်င္အျမန္ ကူညီေဆာင္ရြက္ေပးေနၾကတယ္။ ႐ိုဟင္ဂ်ာဒုကၡသည္ေတြကို ဆက္သြယ္ေမးျမန္းထားတဲ့ မဆုမြန္ က စုစည္းတင္ျပထားပါတယ္။


ဘဂၤလားေဒ့ရွ္ႏုိင္ငံမွာ ၿပီးခဲ့တဲ့သီတင္းပတ္ကေနစလို႔ ရက္ဆက္တုိက္ဆိုသလို မိုးသည္းထန္စြာ ရြာသြန္းမႈေတြေၾကာင့္ ေရလႊမ္းမိုးၿပီး ေျမၿပိဳက်မႈေတြျဖစ္လို႔ ႐ိုဟင္ဂ်ာဒုကၡသည္ေတြ ရာသီဥတုဆိုးဝါးတဲ့ဒဏ္ကို အလူးအလဲခံေနရပါတယ္။ ျမန္မာျပည္ဘက္က တိမ္းေရွာင္လာၾကတဲ့ ဒုကၡသည္ ၉သိန္း ခိုလံႈေနတဲ့ ဘဂၤလားေဒ့ရွ္ႏုိင္ငံဘက္ျခမ္းက ယာယီ ဒုကၡသည္စခန္းေတြထဲက အနည္းဆံုး ခိုလံႈေရးစင္တာ၂၇၃ ပ်က္စီးသြားၿပီး ဒဏ္ရာရသူက ၁၁ဦးအထိရွိေန ၿပီး လူေထာင္ခ်ီ အေရးေပၚ ေရႊ႕ေျပာင္းေနရတယ္လို႔ ကုလသမဂၢကလည္း အေရးေပၚသတင္း ထုတ္ျပန္ထားပါတယ္။

စခန္းေတြထဲ ဒုကၡသည္ေတြကို ေနရာခ်ေပးထားတဲ့ ေျမကမူေတြ ေတာင္ကုန္းေတြေပၚမွာ ယာယီတဲေလးေတြ တည္ေဆာက္ထားတဲ့ ဒုကၡသည္ေတြရဲ႕ တဲတခ်ိဳ႕ မိုးဆက္တုိက္ သည္းထန္စြာရြာသြန္းမႈနဲ႔ ေလျပင္း မုန္တိုင္းဒဏ္ေၾကာင့္ ၿပိဳက်ပ်က္စီးခဲ့ရသလို ေျမၿပိဳက်မႈေတြျဖစ္ေနလို႔ အသက္(၅၀)အရြယ္ အမ်ိဳးသမီးေသဆံုးခဲ့ၿပီး ေရနစ္ေသဆံုးႏုိင္ေျခရွိတာေၾကာင့္ အေရးေပၚေျပာင္းေရႊ႕ေနရတဲ့ ဒုကၡသည္ေတြအတြက္ အေတာ္ေလး စိုးရိမ္စရာအေျခအေနျဖစ္လာေနတယ္လို႔ ဘဂၤလားေဒ့ရွ္ေရာက္႐ိုဟင္ဂ်ာဒုကၡသည္ေတြကေျပာပါတယ္။

လက္ရွိရာသီဥတုအေျခအေနနဲ႔ ဘဂၤလားေဒ့ရွ္ႏုိင္ငံက ဒုကၡသည္စခန္းေတြထဲ ဒုကၡသည္ေတြ ရင္ဆိုင္ေနၾကရတဲ့ အခက္အခဲကိုေတာ့ ဘဂၤလားေဒ့ရွ္ႏုိင္ငံ ေကာ့ဇက္ဘဇားအနီးက ဘာလုခါလီဒုကၡသည္စခန္း ေန ႐ိုဟင္ဂ်ာဒုကၡသည္ကိုအီစလံက ေျပာျပပါတယ္။

“ေကာ့ဇ္ဘဇားခ႐ိုင္မွာ ရွိေနတဲ့ ဒုကၡသည္စခန္းတုိင္းမွာ ေျမၿပိဳက်မႈေၾကာင့္ ေနာက္ ေရလႊမ္းမိုးမႈဒဏ္ေၾကာင့္ ဒုကၡသည္ေတြရဲ႕ တဲအိမ္ေတြ ေတာ္ေတာ္မ်ားမ်ား ပ်က္စီးသြားတဲ့ဒဏ္ ခံရတယ္။ ေရလႊမ္းမိုးမႈနဲ႔ ေျမၿပိဳမႈေၾကာင့္ ဒုကၡသည္အမ်ိဳးသမီးတေယာက္ ေသဆံုးတာကို ၾကားရပါတယ္။ က်ေနာ္တို႔ ဘာလုခါလီအေနာက္ေတာင္ဘက္ ေနာက္ၿပီး ကုတုပေလာင္အေနာက္ဘက္မွာ ဒုကၡသည္စခန္းေတြရွိတယ္။ အဲဒီ ဒုကၡသည္စခန္းေတြမွာ ေျမၿပိဳမႈ ေရလႊမ္းမိုးမႈေတြေတာ္ေတာ္ေလးျဖစ္ခဲ့တယ္။ ဇူလိုင္လ ၁ ရက္ေန႔ကေန မေန႔ကအထိ မိုးအဆက္မပ်က္ရြာ သြန္းမႈေၾကာင့္ ႏိုင္ငံတကာအဖြဲ႔အစည္းေတြ NGO အဖြဲ႔အစည္းေတြက ကယ္ဆယ္ေရးလုပ္ငန္းေတြကို လုပ္ေဆာင္ေပးေနတာေတြ႔ရတယ္။ ဒါေပမယ့္တခ်ိဳ႕ေနရာမွာကေတာ့ ကယ္ဆယ္ေရးအပိုင္းေတြ မရွိတာကို ေတြ႔ေနရပါတယ္။”

လတ္တေလာ ဒုကၡသည္ေတြကို အေရးေပၚေရႊ႕ေျပာင္းေပးေနၿပီး မိုးဒဏ္ေလဒဏ္ခံႏုိင္ေအာင္ ခိုင္ခံတဲ့အေဆာက္အဦးေတြ အမိုး အကာေတြ အေရးတၾကီး လိုအပ္ေနတယ္လို႔ ယာယီစာသင္ခန္းေဆာင္မွာ ေျပာင္းေရႊ႕ေနထိုင္ေနရတဲ့ ဘဂၤလားေဒ့ရွ္ႏုိင္ငံ ဇန္ေတာ္လီ ဒုကၡသည္စခန္းေန ႐ိုဟင္ဂ်ာဒုကၡသည္ဦးေမာင္ေက်ာ္ျမင့္ကလည္း လက္ရွိအေျခအေနကို ေျပာျပပါတယ္။

“ က်ေနာ္တို႔ ဇန္ေတာ္လီ ဒုကၡသည္စခန္းမွာ ေျမၿပိဳတာတို႔ ဒုကၡသည္စခန္းၿပိဳက်တာတို႔ကေတာ့ အမ်ားႀကီးေပါ့။ ဒုကၡသည္ ရိုဟင္ဂ်ာေတြ အမ်ားႀကီး ဒုကၡေရာက္ေနတယ္။ အခက္အခဲေတြ႔ၾကံဳေနတယ္။

အခု စာသင္ေက်ာင္း (Learning center ) ေတြထဲမွာ ခိုလံုေနတယ္။ အခုစား၀တ္ေနေရးလည္း အခက္အခဲျဖစ္ေနပါတယ္ခင္ဗ်။”

ေမး။ ။ အဲဒီေတာ့ camp တာ၀န္ရွိသူေတြ ဘဂၤလားေဒ့ရွ္တာ၀န္ရွိသူေတြကေရာ ဘာမ်ားေဆာင္ရြက္ေပးေနပါသလဲ။ အေရးေပၚေဆာင္ရြက္ေပးတာေတြေပါ့ေနာ္။

ေျဖ။ ။ဟုတ္ကဲ့ပါ အခုအဓိကေတာ့ NGO ေတြက အခု စာသင္ေက်ာင္းမွာ ခိုလံုေနတဲ့ ဒုကၡသည္ေတြကို ျပန္လည္ေနရာခ်ထားဖို႔ အစီအစဥ္လုပ္ေနတယ္။ စား၀တ္ေနေရးအတြက္ ဆန္ေတြဘာေတြေပးထားတာရွိေသးတယ္။ ဒါေပမယ့္အဲဒါက မလံုေလာက္ပါဘူး။ က်န္းမာေရးအေျခအေနကလည္း ေတာ္ေတာ္ဆိုး၀ါးတယ္။ ဘာျဖစ္လို႔လဲဆိုေတာ့ ေဆး၀ါးေတြ ဘာမွမရွိေတာ့ဘူး။”

ဒါ့အျပင္ ဘဂၤလားေဒ့ရွ္ႏုိင္ငံနဲ႔ ျမန္မာနုိင္ငံၾကား No-man land လို႔ေခၚတဲ့ နယ္စပ္မ်ဥ္း ဇီး႐ိုးဇုန္မွာ ေရလႊမ္းမိုးၿပီး ေလျပင္းမုန္တုိင္း ဒဏ္ခံေနရတဲ့ အတြက္ အဲ့နယ္စပ္မ်ဥ္းမွာ ေနထိုင္ေနတဲ့ ဒုကၡသည္ ငါးေထာင္ေလာက္ဟာလည္း လတ္တေလာ ေနစရာ အခက္အခဲနဲ႔ စားနပ္ရိကၡာ အခက္အခဲ အေတာ္ေလး ေတြ႔ၾကရတယ္လို႔ ဘဂၤလားေဒ့ရွ္ဒုကၡသည္စခန္းက ဦးအီစလံကေျပာျပပါတယ္။

“အထူးသျဖင့္ ျမန္မာနဲ႔ ဘဂၤလားေဒ့ရွ္နယ္စပ္ Zero line မွာရွိေနတဲ့ ဒုကၡသည္ေတြက ေရလႊမ္းမိုးမႈဒဏ္ေၾကာင့္ ရက္အနည္းငယ္ ၃-၄ ရက္ေလာက္ ေရျမဳပ္ၿပီးေတာ့ ဒုကၡေရာက္ေနတယ္။ အဲဒီ ဒုကၡသည္ေတြက အစားအေသာက္မရရွိတာေတြရယ္၊ ေနာက္ ရိကၡာေတြ မရရွိတာရယ္၊ အထူးသျဖင့္ ေျပာမယ္ဆိုရင္ Zero line မွာရွိေနတဲ့ ဒုကၡသည္ေတြစခန္းကို ႏိုင္ငံတကာအဖြဲ႔အစည္း ICRC ကေန အကူအညီေထာက္ပံ႔ဖို႔ အေရးႀကီးပါတယ္ခင္ဗ်။ အစိုးရပိုင္းကေတာ့ အားနည္းေနတယ္လို႔ က်ေနာ္ေတြ႔ရပါတယ္။ က်ေနာ္တို႔က အဆင္မေျပဘူး စခန္းမွာပဲေနရတယ္။ ဒါေပမယ့္ က်ေနာ္တုိ႔ေမွ်ာ္လင့္ေနတာကေတာ့ ျပန္လာေရးအတြက္ အမ်ားႀကီးေမွ်ာ္လင့္ေနပါတယ္။”

ဘဂၤလားေဒ့ရွ္ႏုိင္ငံမွာ ေရာက္ေနၾကတဲ့ ရုိဟင္ဂ်ာ ဒုကၡသည္ေတြဘက္ကေတာ့ အခုလို အခက္အခဲေတြၾကံဳေနရခ်ိန္မွာ မိမိတို႔ရဲ႕ မူရင္းေနရာကိုပဲ ျပန္လိုၾကတယ္လို႔လည္း ေျပာပါတယ္။ ႏိုင္ငံတကာက သံုးေနတဲ့ ႐ိုဟင္ဂ်ာဆိုတဲ့ အသံုးကိုေတာ့ အသိအမွတ္မျပဳထားတဲ့ ျမန္မာအစိုးရကေတာ့ ဒီ ဒုကၡသည္ေတြကို စီစစ္ၿပီး ျမန္မာႏိုင္ငံက ျပန္လည္လက္ခံ ေခၚယူဖို႔စီစဥ္ေနတယ္လို႔ ေျပာဆိုထားတာပါ။

အခုလတ္တေလာအေျခအေနမွာေတာ့ ဘဂၤလားေဒရွ္႕ရဲ႕ ဒုကၡသည္ဆိုင္ရာ ေကာ္မရွင္နာ Mohammad Abul Kalam ကေတာ့ အေရးေပၚ ျပင္ဆင္မႈေတြ ေဆာင္ရြက္ထားေၾကာင္း မေန႔တနဂၤေႏြေန႔မွာ ေျပာဆိုထားၿပီး ဘဂၤလားေဒ့ရွ္နုိင္ငံတြင္းက ဒုကၡသည္စခန္းေတြထဲမွာေတာ့ ကုလသမဂၢအပါအဝင္ ဒုကၡသည္ေတြကို ကူညီေပးေနတဲ့ ႏုိင္ငံတကာINGOအဖြဲ႔အစည္းေတြရဲ႕ အကူညီ၊ ဘဂၤလားေဒ့ရွ္လံုျခံဳေရးတပ္ဖြဲ႔၊ ဒုကၡသည္စခန္းတာဝန္ရွိသူေတြက ဒုကၡသည္ေတြကို ေျမၿပိဳက်မႈအႏၱရာယ္ရွိတဲ့ေနရာေတြကေန အေရးေပၚေရႊ႕ေျပာင္းေပးေနၾကပါတယ္။

တခ်ိိန္တည္းမွာပဲ ဒုကၡသည္ေတြအတြက္ ေန႔စဥ္ေပးပို႔ေနတဲ့ စားနပ္ရိကၡာ၊ ေဆးဝါးေထာက္ပံ့မႈနဲ႔ လူသားခ်င္းစာနာမႈဆိုင္ရာ ကူညီကယ္ဆယ္ေရးပစၥည္းေတြ ေပးပို႔ႏိုင္ေအာင္ ဆက္သြယ္ထားတဲ့ အဓိက လမ္းမၾကီးေတြ ဆက္သြယ္မႈလမ္းေၾကာင္း ျပတ္ေတာက္မႈမျဖစ္ေအာင္ စခန္းတာဝန္ရွိသူေတြနဲ႔ ပူးေပါင္းေဆာင္ရြက္ေနၾကတယ္လို႔ ဒုကၡသည္ေတြက ဗီြအိုေအျမန္မာပိုင္းကို ေျပာျပပါတယ္။