Wednesday, June 26, 2019

၂၀၂၀ တုိင္းရင္းသားပါတီမ်ားကို ဆဝါးၾကည့္ျခင္း

၂၀၁၅ ခုႏွစ္ ေရြးေကာက္ပြဲရလဒ္ ထြက္လာေတာ့ တုိင္းရင္းသား ပါတီမ်ားအားလံုး၏ မ်က္လံုးထဲ တြင္ ရခိုင္အမ်ိဳးသားပါတီသည္ အားက်အတုယူဖြယ္ရာျဖစ္လာရ သည္။ ဘာေၾကာင့္ အားက်ၾက၊ အတုယူၾကတာလဲဆုိေတာ့ ၂၀၁၅ေရြးေကာက္ပြဲတြင္ ရခုိင္အမ်ိဳး သားပါတီသည္ တုိင္းရင္းသား ပါတီမ်ားအားလုံးထဲတြင္ ထူးထူး  ခြၽန္ခြၽန္ အႏုိင္ရရွိခဲ့ေသာေၾကာင့္ ျဖစ္သည္။
ဘယ္ေလာက္ေတာင္ ထူးခြၽန္ခဲ့သလဲဆုိေတာ့ ရခုိင္ျပည္နယ္အတြင္းရွိ ျပည္သူ႔လႊတ္ေတာ္ မဲဆႏၵနယ္မ်ားတြင္ ၁၂ ေနရာ အႏုိင္ရရွိခဲ့ၿပီး ဒုတိယအမ်ားဆုံး အႏုိင္ရရွိေသာ အမ်ိဳးသားဒီမုိက ေရစီအဖြဲ႕ခ်ဳပ္မွာ ေလးေနရာသာ အႏုိင္ရခဲ့သည္။ အမ်ိဳးသားလႊတ္ ေတာ္မဲဆႏၵနယ္မ်ားတြင္လည္း  ရခုိင္အမ်ဳိးသားပါတီက ၁၀ ေန ရာ၊ ဒီခ်ဳပ္ႏွင့္ ျပည္ခုိင္ၿဖဳိးတုိ႔က  တစ္ေနရာစီ။ ရခုိင္ျပည္နယ္ လႊတ္ေတာ္မဲဆႏၵနယ္မ်ားတြင္ ရခုိင္အမ်ိဳးသားပါတီက ၂၂ ေနရာ၊ ဒုတိယအမ်ားဆုံးဒီခ်ဳပ္မွာ ရွစ္ေန ရာသာ။

၂၀၁၅ ေရြးေကာက္ပြဲတြင္  ေတာင္ၿပိဳကမ္းၿပိဳ အႀကီးအက်ယ္ အႏုိင္ရရွိခဲ့ေသာ ဒီခ်ဳပ္သည္ ရွမ္းျပည္နယ္တြင္မူ ျပည္ခုိင္ၿဖိဳး ပထမႏွင့္ ရွမ္းတုိင္းရင္းသားမ်ား ဒီမုိ ကေရစီအဖြဲ႕ခ်ဳပ္ကုိ ဒုတိယေနရာေပးလုိက္ရၿပီး တတိယေနရာ၌ သာေက်နပ္လုိက္ရသလုိ ရခုိင္ ျပည္နယ္တြင္ ဒီခ်ဳပ္သည္ ဒုတိယအမ်ားဆုံးအႏုိင္ရခဲ့ေသာ္လည္း ပထမအမ်ားဆုံးေသာ ရခုိင္အမ်ိဳးသားပါတီေအာက္ အျပတ္အသတ္အကြာျဖင့္ ဒုတိယရျခင္းသာျဖစ္သည္။

 တုိင္းရင္းသားပါတီမ်ား၏ အႏုိင္ရလဒ္အၾကမ္းထည္ကုိ ျပန္လွန္ရေသာ္ ကခ်င္ျပည္နယ္အ တြင္း ျပည္သူ႔လႊတ္ေတာ္မဲဆႏၵ နယ္ စုစုေပါင္း ၁၈ ေနရာအနက္  ကခ်င္ျပည္နယ္အေျခစုိက္ တုိင္း ရင္းသားပါတီတုိ႔ အႏုိင္ရရွိမႈမွာ သံုးေနရာ။ အမ်ိဳးသားလႊတ္ေတာ္ ၁၂ ေနရာတြင္ တစ္သီးပုဂၢလတစ္ ေနရာ၊ ျပည္နယ္လႊတ္ေတာ္ စုစု ေပါင္း ၃၆ ေနရာအနက္ ေျခာက္ ေနရာ။

ကယားႏွင့္ ကရင္ျပည္နယ္ တုိ႔တြင္ ျပည္သူ႔လႊတ္ေတာ္မဲဆႏၵ နယ္ခုနစ္ေနရာ၊ အမ်ိဳးသားလႊတ္  ေတာ္ ၁၂ ေနရာႏွင့္ ျပည္နယ္ လႊတ္ေတာ္ ၁၄ ေနရာအနက္ကယားအေျခစုိက္တုိင္းရင္းသား ပါတီတုိ႔ တစ္ေနရာမွ အႏုိင္မရခဲ့သလုိ ကရင္တုိင္းရင္းသားပါတီ က ျပည္နယ္လႊတ္ေတာ္တစ္ ေနရာ အႏုိင္ရခဲ့သည္။

ခ်င္းျပည္နယ္တြင္ ျပည္သူ႔ လႊတ္ေတာ္ ကိုးေနရာအနက္ ႏွစ္ေနရာ၊ အမ်ိဳးသားလႊတ္ေတာ္ ၁၂ေနရာအနက္ ႏွစ္ေနရာႏွင့္ ျပည္ နယ္လႊတ္ေတာ္ ၁၈ ေနရာအနက္ ႏွစ္ေနရာခ်င္းအေျခစုိက္ ဇုိမီး ဒီမုိကေရစီအဖြဲ႕ခ်ဳပ္ပါတီ အႏုိင္  ရခဲ့သည္။

မြန္ျပည္နယ္တြင္မူ ျပည္ သူ႔လႊတ္ေတာ္ ၁၀ ေနရာ၌ သုည၊အမ်ိဳးသားလႊတ္ေတာ္ ၁၂ ေနရာ တြင္ တစ္ေနရာႏွင့္ ျပည္နယ္လႊတ္ေတာ္ေနရာ ၂၀ တြင္ သံုးေနရာ မြန္တုိင္းရင္းသားပါတီတုိ႔ အႏုိင္ရ ခဲ့သည္။

ရွမ္းျပည္နယ္ အႏုိင္ရလဒ္မွာမူ ျပည္သူ႔လႊတ္ေတာ္ ၄၈ ေနရာတြင္ ၂၁ ေနရာ၊ အမ်ိဳးသားလႊတ္ေတာ္ ၁၂ ေနရာတြင္ ေျခာက္ေနရာႏွင့္ ျပည္နယ္လႊတ္ ေတာ္ ၉၆ ေနရာတြင္ ၄၃ ေနရာအႏုိင္ရခဲ့သည္။ အထက္ပါရလဒ္မ်ားအရ တုိင္းရင္းသားပါတီမ်ား တြင္ ရခုိင္အမ်ဳိးသားပါတီက နံပါတ္ (၁)၊ ရွမ္းတုိင္းရင္းသားမ်ား ဒီမုိကေရစီအဖြဲ႕ခ်ဳပ္က နံပါတ္(၂)၊ က်န္တုိင္းရင္းသားပါတီမ်ားက မဆုိစေလာက္ နည္းနည္းႏုိင္႐ုံ။

ဆုိေတာ့။ ရခုိင္အမ်ိဳးသား ပါတီ ေအာင္ျမင္ရျခင္း၏ အဓိကအခ်က္ဘာလဲဟု ေမးခြန္းထုတ္ ၾကသည္။ အားလုံး၏ အေျဖမွာမကြဲျပား။ ရခုိင္တုိင္းရင္းသား ပါတီႀကီးႏွစ္ခုျဖစ္ေသာ ရခုိင္ဒီမုိကေရစီအဖြဲ႕ခ်ဳပ္ႏွင့္ ရခုိင္တုိင္း ရင္းသား တုိးတက္ေရးပါတီတုိ႔ ၂၀၁၅ ေရြးေကာက္ပြဲမတုိင္မီ  တစ္ပါတီတည္း (ရခုိင္အမ်ိဳးသား ပါတီ)အျဖစ္ ပူးေပါင္းလုိက္ႏုိင္ ျခင္း၏ရလဒ္ဟု တညီတၫြတ္ တည္း အေျဖထုတ္ၾကသည္။

အေျခခံဥပေဒျပ႒ာန္းခ်က္ အရ ရခုိင္ျပည္နယ္အစုိးရအဖြဲ႕ ကုိ ဒီခ်ဳပ္စိတ္ႀကိဳက္ဖြဲ႕စည္းႏုိင္ခဲ့ ေသာ္လည္း ရခုိင္ျပည္နယ္လႊတ္ ေတာ္ကုိမူ ရခုိင္အမ်ိဳးသားပါတီ စိတ္ႀကိဳက္ဖြဲ႕စည္းႏုိင္ခဲ့သည္။ တုိင္းရင္းသားပါတီတစ္ခုခုက မိမိျပည္နယ္အတြင္း ျပည္နယ္လႊတ္ ေတာ္ကုိ မိမိပါတီစိတ္ႀကိဳက္ဖြဲ႕ စည္းႏုိင္မႈမွာ ရခုိင္အမ်ိဳးသားပါတီတစ္ရပ္သာရွိတာမုိ႔ ထပ္အားက် စရာျဖစ္ရျပန္သည္။

အားက်ျခင္းသည္ သိပ္ မရွည္ၾကာ။ ၂၀၁၆ ခုႏွစ္တြင္ ႏွစ္ပါတီျပတ္ျပတ္သားသား ကြဲၿပဲၾကသည္။ ယင္းသုိ႔ ကြဲၿပဲမႈအရႏွစ္ပါတီ ေပါင္းစည္းခဲ့ေသာ အ မည္ျဖစ္သည့္ ရခုိင္အမ်ိဳးသား ပါတီအမည္မွာ ယခင္ရခုိင္တုိင္း  ရင္းသားတုိးတက္ေရးပါတီအုပ္စု  လက္ထဲတြင္ က်န္ခဲ့ၿပီး ယခင္ ရခုိင္ဒီမုိကေရစီအဖြဲ႕ခ်ဳပ္ ေခါင္း ေဆာင္မ်ားမွာ ရခုိင္ဒီမုိကေရစီ အဖြဲ႕ခ်ဳပ္အမည္ျဖင့္ပင္ ျပန္လည္ ရြက္လႊင့္သည္။

ရခုိင္ ဒီမုိကေရစီအဖြဲ႕ခ်ဳပ္ ဆုိသည္မွာ စစ္အစုိးရကုိ အနာခံ  ခံတုိက္လာခဲ့ေသာ ဒီမုိကေရစီ အျမင္ရင့္သန္သည့္တုိင္းရင္းသား ပါတီ။ ရခုိင္တုိင္းရင္းသား တုိး တက္ေရးပါတီမွာ မိမိတုိင္းရင္းသားအေရး ထက္သန္ေသာပါတီ။ မတူညီေသာ အျမင္ႏွစ္ခု ယွဥ္တြဲအေျချပဳရန္ ႏွစ္ဖက္စလုံးက တည္ေဆာက္လုိ စိတ္နည္းျခင္းႏွင့္ ပါတီတြင္း ႏွစ္ပါတီ ႏွစ္ဂုိဏ္းျဖစ္ေန ေသာ ဂုိဏ္းဂဏဝါဒကုိ ေအာင္ ျမင္စြာ မေခ်မႈန္းႏုိင္ျခင္းတုိ႔အရ  အေပါင္းျမန္ၿပီး အကြဲျမန္ခဲ့ျခင္း  ဟု နားလည္မိသည္။

ထုိသုိ႔ အျခားေသာတုိင္းရင္း သား ပါတီမ်ားက အားက်လုိ႔ေကာင္းေနတုန္း အကြဲျမန္ခဲ့ျခင္း အရ အားက်ျခင္းႏွင့္အတူ သက္ျပင္းပါ တြင္တြင္ခ်ရျပန္သည္။ ရခုိင္အမ်ိဳးသားပါတီ၏ ၂၀၁၅ ေရြးေကာက္ပြဲရလဒ္ႏွင့္ ရခုိင္ျပည္နယ္လႊတ္ေတာ္ကုိ ရခုိင္အမ်ိဳးသားပါတီက ဆုပ္ကုိင္ထားႏုိင္မႈအရ ၂၀၂၀ ေရြးေကာက္ပြဲကုိ ငါ တုိ႔  တုိင္းရင္းသားပါတီမ်ားလည္း တစ္ပါတီတည္း ေပါင္းစည္းဝင္ ရမည္ဟု စံျပဳစရာအႀကီးႀကီးျဖင့္  သႏၷိ႒ာန္ခ်မည့္ဆဲဆဲတြင္ အကြဲ ျမန္ေသာ သင္ခန္းစာႀကီး ထပ္မံ ရရွိျပန္ေတာ့ ေငးငုိင္ၾကရသည္။

သုိ႔ေသာ္ ဒီခ်ဳပ္လုိ ပါတီႀကီး တစ္ရပ္ကုိ မိမိျပည္နယ္တြင္း တုိင္းရင္းသားပါတီမ်ား တကြဲတျပားျဖင့္  ယွဥ္ဖုိ႔ရာ မည္သုိ႔မွ် မျဖစ္ႏုိင္ဆုိသည့္ ၎တုိ႔၏ ၂၀၁၅ ေရြးေကာက္ပြဲရလဒ္အရေရာ မက္ေလာက္ဖြယ္ရာ ရခုိင္အမ်ိဳးသား ပါတီ၏ ရလဒ္အရပါ ေနာင္ခါလာေနာင္ေစ်း၊ ေနာက္မွ ကြဲခ်င္လည္းကြဲ၊ အခုေတာ့ရေအာင္ ေပါင္းမည္ဟု သေဘာထားလုိက္ၾကပုံရသည္။

ရသေလာက္ျဖင့္ ရေအာင္ ေပါင္းၾကသည္။ ကခ်င္တြင္ေပါင္းသည္။ ခ်င္းတြင္ ေပါင္းသည္။ ကယားတြင္ ေပါင္းသည္။ ကရင္ တြင္ ေပါင္းသည္။ မြန္တြင္ ေပါင္း သည္။ ၎တုိ႔၏ ပူးေပါင္းမႈမွာ  ျပည္နယ္တစ္ခုတြင္ တုိင္းရင္း  သားပါတီတစ္ပါတီတည္းအဆင့္ ထိ မပူးေပါင္းႏုိင္ေသးေသာ္လည္း ယခင္ကႏွင့္ ႏႈိင္းယွဥ္ပါက က်စ္ လ်စ္သြားတာက ေသခ်ာသည္။

ေျပာရလွ်င္ ပူးေပါင္းၾက သည့္ တုိင္းရင္းသားပါတီမ်ားမွာ  ႏွလုံးသားအရ၊ ခံစားမႈအရ ေပါင္း ၾက၊ သင္းၾကျခင္းမ်ိဳးမဟုတ္ဘဲ ေပါင္းမွ ျဖစ္မည္ဆုိသည့္ အသိအရ မတူညီမႈႏွင့္ မေျပလည္မႈမ်ား ကုိ မသိခ်င္ေယာင္ေဆာင္ဖယ္ ထားကာ ေပါင္းၾကျခင္းျဖစ္ေသာ ေၾကာင့္ ေရရွည္တြင္ အကြဲအၿပဲ ဇာတ္လမ္းမ်ား ရွိလာႏုိင္ေသာ္ လည္း ၂၀၂၀ ေရြးေကာက္ပြဲမတုိင္မီ ကြဲၿပဲလာစရာအေၾကာင္းမရွိ ေပ။

တစ္ပါတီတည္းေပါင္းစည္း ျခင္းေၾကာင့္ ေဒသခံတုိင္းရင္းသား တုိ႔၏ ယုံၾကည္မႈပုိရရွိမည္။ ေဒသခံတုိ႔၏ ဟုိတကြဲ ဒီတျပား မဲတုိ႔ကုိစုစည္းႏုိင္မည္။ ထုိ႔ေၾကာင့္ မဲရလဒ္တက္လာမွာ ေသခ်ာသျဖင့္ ယခင္ ၂၀၁၅ တုန္းကကဲ့သုိ႔  အျပတ္အသတ္ ႐ႈံးနိမ့္ျခင္းမ်ိဳးနည္းလာႏုိင္သလုိ အႏုိင္ရလဒ္ လည္း တက္လာမွာ ေသခ်ာ သည္။

အႏုိင္ရလဒ္ မည္မွ်ထိတက္ လာမလဲဆုိတာကုိေတာ့ ယခုအခ်ိန္တြင္ မခန္႔မွန္းႏုိင္ေသး။ သုိ႔ ေသာ္ တုိင္းရင္းသားပါတီမ်ား  ရလဒ္တက္လာမည့္အေျခအေန  တြင္ ဒီခ်ဳပ္အေပၚ တုိင္းရင္းသားေဒသမ်ား၌ ေထာက္ခံမႈက်ဆင္း လာသည္မွာလည္း ေသခ်ာသည္။သုိ႔ေသာ္ ၂၀၁၅ ခုႏွစ္ ရခုိင္အမ်ိဳးသားပါတီကဲ့သုိ႔ ျပတ္သားေသာ အႏုိင္မ်ိဳး တစ္ပါတီတည္း စုဖြဲ႕ ထားသည့္ တုိင္းရင္းသားပါတီမ်ား  မရရွိႏုိင္တာကေတာ့ ေသခ်ာ  သည္။ သက္ဆုိင္ရာျပည္နယ္အလုိက္ မဲဆႏၵနယ္အားလုံး၏ တစ္၀က္ကုိ သိမ္းပုိက္ႏုိင္ဖုိ႔ပင္ မလြယ္။

ယင္းသုိ႔ေသာ အေျခအေန တြင္ ယခင္က တုိင္းရင္းသားပါတီမ်ား အားက်ခဲ့ရေသာ ရခုိင္ျပည္ နယ္၌မူ ရခုိင္အမ်ဳိးသားပါတီမွရခုိင္ဒီမုိကေရစီအဖြဲ႕ခ်ဳပ္ ခြဲထြက္ၿပီးေနာက္ က်န္ရွိရခုိင္အမ်ိဳးသား ပါတီမွ ေဒါက္တာေအးေမာင္ အုပ္စု ထပ္ခြဲထြက္သျဖင့္ သုံးျခမ္း ကြဲအဆင့္သုိ႔ ေရာက္သည္။ ရခုိင္ မ်ိဳးခ်စ္ပါတီကမူ ရခုိင္ဒီမုိကေရစီ  အဖြဲ႕ခ်ဳပ္ထဲသုိ႔ ဝင္သည္။ ၂၀၂၀ ေရြးေကာက္ပြဲတြင္ ရခုိင္တုိင္းရင္း သားပါတီ သံုးပါတီဝင္ၿပဳိင္မည့္ သေဘာျဖစ္သည္။ ဆုိေတာ့ ၂၀၁၅ ေရြးေကာက္ပြဲရလဒ္မ်ိဳး  ရခုိင္ပါတီတစ္ရပ္ရပ္က ႏုိင္ဖုိ႔ မျဖစ္ႏုိင္။ သံုးပါတီ သူ႔ေဝစုႏွင့္သူ  အႏုိင္ရရွိမည့္သေဘာျဖစ္ၿပီး ရခုိင္ ျပည္နယ္၌ ဒီခ်ဳပ္သည္လည္း ၂၀၁၅ ေရြးေကာက္ပြဲရလဒ္ထက္  ေကာင္းလာစရာ အေၾကာင္းမရွိ ေပ။

၂၀၂၀ ေရြးေကာက္ပြဲတြင္ တုိင္းရင္းသားပါတီမ်ားထဲ အမ်ားဆုံးအႏိုင္ရရွိမည့္သူမွာ ရွမ္းတုိင္းရင္းသားမ်ား ဒီမုိကေရစီအဖြဲ႕ခ်ဳပ္ ဟု ဆုိႏုိင္သည္။ ရွမ္းတုိင္းရင္းသား မ်ား ဒီမုိကေရစီအဖြဲ႕ခ်ဳပ္မွာ  ၂၀၁၅ တြင္ ရွမ္းျပည္နယ္၌ ဒုတိယအမ်ားဆုံး အႏိုင္ရရွိခဲ့  သလုိ ၂၀၁၇ ႏွင့္ ၂၀၁၈ ၾကားျဖတ္ ေရြးေကာက္ပြဲရလဒ္တုိ႔ကလည္း  အတက္ကုိသာ ျပေနတာမုိ႔ ၂၀၂၀တြင္ ရွမ္းျပည္နယ္၌ ပထမအမ်ား ဆုံး အႏုိင္ရဖြယ္ရွိသည္။

အကယ္၍ ဒီခ်ဳပ္သာ ပါးနပ္လိမၼာၿပီး ရွမ္းတုိင္းရင္းသားမ်ား ဒီမုိကေရစီအဖြဲ႕ခ်ဳပ္ႏွင့္ ေရြးေကာက္ပြဲမဟာ မိတ္ဖြဲ႕ကာ ခြဲတမ္းခ်ဝင္ၿပိဳင္ပါက  ျပည္ခုိင္ၿဖိဳးကုိ ျပတ္ျပတ္သားသား ေနာက္ေကာက္ခ်ႏုိင္ဖြယ္ရွိသည္။ အကယ္၍ တစ္ပါတီတည္း ေပါင္းစည္းထားေသာ တုိင္းရင္းသားပါတီမ်ားႏွင့္ ဒီခ်ဳပ္သာ မဟာမိတ္ဖြဲ႕ ေရြးေကာက္ပြဲဝင္ပါက အႏုိင္ရလဒ္မွာ သူတုိ႔ခ်ည္းပဲဟု  မ်က္စိမွိတ္ေျပာႏုိင္ေသာ္လည္း ယင္းမွာ စိတ္ကူးယဥ္မွ်သာ ျဖစ္ေပမည္။

မည္သုိ႔ပင္ဆုိေစ ၂၀၂၀ တြင္တုိင္းရင္းသားပါတီမ်ား၏ အႏုိင္ ရလဒ္တက္လာမွာ ေသခ်ာသလုိ၂၀၁၅ လုိ ကုိယ့္အႏုိင္ရလဒ္ျဖင့္ ကုိယ္ ဒီခ်ဳပ္အစုိးရဖြဲ႕ႏုိင္မည္ မဟုတ္ေပ။ ထုိ႔ေၾကာင့္ ဒီခ်ဳပ္ အစုိးရဖြဲ႕ႏုိင္ဖုိ႔ရာ တုိင္းရင္းသား ပါတီမ်ား၏ အႏုိင္မဲျဖည့္ဆည္း ေပးရန္လုိေပမည္။

ျပည္ခုိင္ၿဖိဳးပါတီ၏ အေျခ အေနမွာလည္း ၂၀၁၅ ေရြး ေကာက္ပြဲ အႏုိင္ရလဒ္ထက္ ေက်ာ္လြန္ႏုိင္ေျခမရွိသျဖင့္ ေသ ခ်ာေသာ တပ္ကုိယ္စားလွယ္ မဲ ၂၅ ရာခုိင္ႏႈန္းႏွင့္ ေပါင္းလွ်င္ လည္း အစုိးရဖြဲ႕ႏုိင္ေျခမရွိေပ။ ထုိ႔ေၾကာင့္ သူသည္လည္း အစုိးရဖြဲ႕ ႏုိင္ေရးအတြက္ တုိင္းရင္းသား ပါတီမ်ား၏ အႏုိင္မဲလုိအပ္ေပ မည္။

ယင္းသုိ႔ေသာ အေျခအေနအရ ၂၀၂၀ ေရြးေကာက္ပြဲအၿပီး တြင္ တုိင္းရင္းသားပါတီတုိ႔၏ မဲမွာ အင္မတန္တန္ဖုိးႀကီးလာမည့္ အေနအထားသုိ႔ေရာက္မည္။ တုိင္းရင္းသားပါတီမ်ားက ဒီခ်ဳပ္ႏွင့္ျပည္ခုိင္ၿဖိဳး ဘယ္ပါတီအစုိးရဖြဲ႕ ႏုိင္ေရးအတြက္ မဲထည့္ၾကမည္ နည္း။

လက္ရွိ မ်က္ျမင္အရတြင္မူ တုိင္းရင္းသားပါတီႀကီးမ်ားမွာ ဒီမုိကေရစီေရးအျမင္ ခုိင္ခံ့လြန္းလွ တာမုိ႔ ဒီခ်ဳပ္ကုိသာ ပုံေအာၾက  မည္ဟုျမင္၏။

No comments:

Post a Comment