ရခုိင္ျပည္နယ္အတြင္း ျမန္မာအစုိးရတပ္ဖြဲ႔ေတြနဲ႔ AA ရခုိင့္တပ္မေတာ္တုိ႔အၾကား တုိက္ပြဲေတြ ျဖစ္ပြားေနတဲ့ ေဒသေတြမွာ အစုိးရက အင္တာနက္ ဆက္သြယ္မႈေတြ ျဖတ္ေတာက္လုိက္တာဟာ ျမန္မာ့ ဒီမုိကေရစီ ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲေရးနဲ႔ သတင္းလြတ္ခြင့္တုိ႔အတြက္ စုိးရိမ္စရာ ျဖစ္ေစေၾကာင္း RSF နယ္စည္းမျခား သတင္းေထာက္မ်ား အဖြဲ႔က ေျပာၾကားလုိက္ပါတယ္။ ျမန္မာႏုိင္ငံဆုိင္ရာ ကုလသမဂၢ လူ႔အခြင့္အေရး အထူးစုံစမ္းေရးမွဴး Yanghee Lee အပါအ၀င္ ႏုိင္ငံတကာ အဖြဲ႔အစည္းေတြနဲ႔ ျပည္တြင္းႏုိင္ငံေရး အသုိင္း၀ုိင္းကပါ ေ၀ဖန္မႈေတြ ထြက္ေပၚလာ အၿပီးမွာ RSF ကလည္း အခုလုိ ေထာက္ျပ ေ၀ဖန္လုိက္တာပါ။ အျပည့္အစုံကုိေတာ့ ကုိေဇာ္၀င္းလႈိင္က တင္ျပေပးပါမယ္။
ျမန္မာအစုိးရတပ္ဖြဲ႔ေတြနဲ႔ AA ရခုိင့္တပ္မေတာ္တုိ႔အၾကား တုိက္ပြဲေတြ ျပင္းထန္စြာ ျဖစ္ပြားေနတဲ့ေဒသက ၿမိဳ႕နယ္ေပါင္း ရွစ္ ၿမိဳ႕နယ္နဲ႔ ခ်င္းျပည္နယ္၊ ပလက္၀ၿမိဳ႕နယ္အတြင္းက အင္တာနက္လုိင္းေတြကုိ ျပည္ေထာင္စုအစုိးရ ပုိ႔ေဆာင္ေရးနဲ႔ ဆက္သြယ္ေရး ၀န္ႀကီးဌာနက ၿပီးခဲ့တဲ့ ဇြန္လ ၂၁ ရက္ေန႔မွာ ယာယီ ျဖတ္ေတာက္လုိက္ၿပီးတဲ့ေနာက္ ႏုိင္ငံတကာက သတင္းလြတ္လပ္ခြင့္နဲ႔ လူ႔အခြင့္အေရးဆုိင္ရာ အဖြဲ႔အစည္းေတြ အပါအ၀င္ ျပည္တြင္း၊ ျပည္ပက ႏုိင္ငံေရး အသုိင္းအ၀ုိင္းတုိ႔ရဲ႕ ျပင္းထန္စြာ ေ၀ဖန္မႈေတြ ထြက္ေပၚလာခဲ့တာပါ။
ျပင္သစ္ႏုိင္ငံ အေျခစုိက္ နယ္စည္းမျခား သတင္းေထာက္မ်ားအဖြဲ႔ကလည္း အခုလုိ အင္တာနက္ ဆက္သြယ္ေရးလုိင္းေတြ ျဖတ္ေတာက္လုိက္တဲ့ လုပ္ရပ္ဟာ ျမန္မာႏုိင္ငံရဲ႕ ဒီမုိကေရစီအသြင္ ကူးေျပာင္းေရး လုပ္ငန္းေတြကုိ ထိခုိက္ေစတယ္လုိ႔ အဖြဲ႔ရဲ႕ အာရွနဲ႔ ပစိတ္ဖိတ္ေဒသဆုိင္ရာ တာ၀န္ခံ Daniel Bastard က ေျပာပါတယ္။
“ဒီျဖစ္ရပ္က ျမန္မာ့ဒီမုိကေရစီ ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲေရးအတြက္ စုိးရိမ္စရာ အလြန္ေကာင္းပါတယ္။ စစ္တပ္က လုပ္တာ မဟုတ္ဘဲ အရပ္သားအစုိးရက အခုလုိ အင္တာနက္ ဆက္သြယ္မႈေတြကုိ ျဖတ္ေတာက္လုိက္တယ္ဆုိတဲ့ကိစၥက အင္မတန္ စုိးရိမ္စရာ ေကာင္းပါတယ္။ ဒီမုိကေရစီအသြင္ ကူးေျပာင္းမႈ တခုလုံးကုိ ၿခိမ္းေျခာက္ေနတဲ့ လုပ္ရပ္ျဖစ္တာေၾကာင့္ ဒီ အင္တာနက္ ျဖတ္ေတာက္လုိက္တဲ့ လုပ္ရပ္ဟာ ဘယ္လုိမွ တရားမွ်တမႈရွိတဲ့ လုပ္ရပ္လုိ႔ ရႈျမင္လုိ႔ မရႏုိင္ပါဘူး။”
စစ္ျဖစ္ေနတဲ့ ေနရာေတြက ေဒသတြင္းနဲ႔ နယ္ေျမတည္ၿငိမ္ ေအးခ်မ္းေရး၊ တရားဥပေဒ စိုးမုိးေရးနဲ႔ အမ်ားျပည္သူ အက်ိဳးကို ထိခိုက္ေစတဲ့ အတြက္ ဆိုတဲ့ အေၾကာင္းျပခ်က္နဲ႔ အင္တာနက္ေဒတာ ဝန္ေဆာင္မႈေတြကုိ ယာယီျဖတ္ေတာက္ထားတဲ့ ကာလအတြင္း ဖုန္းေခၚဆုိမႈနဲ႔ SMS စာတိုဝန္ေဆာင္မႈေတြကေတာ့ ဆက္လက္ ရရွိေနမွာျဖစ္ေၾကာင္း MPT နဲ႔ Telenor တုိ႔က ရခုိင္ေဒသခံေတြကုိ တယ္လီဖုန္းကေနတဆင့္ အေၾကာင္းၾကားစာေတြ ေပးပုိ႔ခဲ့ပါတယ္။
အခုလုိ အင္တာနက္ေတြ ျဖတ္ေတာက္လုိက္တာက သတင္းမီဒီယာ လြတ္လပ္ခြင့္ကုိ ထိခုိက္ေစႏုိင္တယ္ဆုိတာကုိလည္း Daniel Bustard က ဆက္ေျပာပါတယ္။
“ပဋိပကၡျဖစ္ေနတဲ့ ေဒသေတြက အျဖစ္မွန္ေတြကုိ သတင္းေထာက္ေတြအေနနဲ႔ သတင္းပုိ႔ခြင့္မရေအာင္ ပိတ္ပင္ထားတဲ့ လုပ္ရပ္ဟာ အႏၱရာယ္ ရွိပါတယ္။ ရခုိင္နဲ႔ ခ်င္းျပည္နယ္တုိ႔က သာမန္ ျပည္သူေတြဟာလည္း သတင္းရႏုိင္ဖုိ႔အတြက္ အင္တာနက္ဟာ အဓိကက်တဲ့ အခန္းက႑မွာ ရွိေနပါတယ္။ လုံၿခံဳေရးကုိ အေၾကာင္းျပဳၿပီး အင္တာနက္ ဆက္သြယ္မႈကုိ ျဖတ္ေတာက္တာဟာ ဘယ္လုိမွ အဓိပၸါယ္ မရွိပါဘူး။”
ရခုိင္ျပည္နယ္အတြင္း ျဖစ္ေပၚေနတဲ့ ပဋိပကၡေတြနဲ႔ ဆက္ႏြယ္ၿပီး လုံၿခံဳေရးတပ္ဖြဲ႔ေတြရဲ႕ လူ႔အခြင့္အေရး ခ်ဳိးေဖာက္မႈေတြ ရွိခဲ့တဲ့တယ္ဆုိတဲ့ ျဖစ္စဥ္ေတြအေပၚ စုံစမ္း ေဖာ္ထုတ္ဖုိ႔ ႀကိဳးစားတဲ့ ႐ိုက္တာသတင္းေထာက္ ကုိ၀လုံးနဲ႔ ကုိေက်ာ္စုိးဦးတုိ႔ ႏွစ္ဦးဟာလည္း ေထာင္ဒဏ္ ႏွစ္ရွည္ ခ်မွတ္ခံခဲ့ရေၾကာင္း၊ သတင္းေထာက္ေတြ လြတ္လပ္စြာ သတင္းမယူရဲေအာင္ ဟန္႔တားတဲ့အေနနဲ႔ သူတုိ႔ ႏွစ္ဦးကုိ ဖမ္းဆီး အေရးယူျပခဲ့ေၾကာင္း Daniel Bustard က ေျပာပါတယ္။
အခုလုိဆက္သြယ္ေရးလမ္းေၾကာင္းကုိ ျဖတ္ေတာက္လုိက္တဲ့အတြက္ ပဋိပကၡျဖစ္ေနတဲ့ ေဒသေတြက ျဖစ္စဥ္အမွန္ေတြကုိ ျမန္မာျပည္သူေတြနဲ႔ ႏုိင္ငံတကာ အသုိင္း၀ုိင္းကုိ တင္ျပႏုိင္ဖုိ႔ အခက္အခဲ ျဖစ္သြားေစတယ္ဆုိတာကုိ သူက ေျပာပါတယ္။
ဒါေၾကာင့္လည္း ႏုိင္ငံတကာ အသုိင္း၀ုိင္းအေနနဲ႔ ျမန္မာအစုိးရနဲ႔ သတိထား ဆက္ဆံၾကဖုိ႔ လုိအပ္ေၾကာင္း သူက ေျပာပါတယ္။
“အဲဒီလုိ အေျခအေနေတြျဖစ္ေနေတာေၾကာင့္ ျမန္မာႏုိင္ငံနဲ႔ ဆက္ဆံလုိၾကတဲ့ ႏုိင္ငံတကာ အသုိင္းအ၀ုိင္း အေနနဲ႔လည္း သူတုိ႔ရဲ႕ ရပ္တည္ခ်က္ အေနအထားေတြကုိ ျပန္လည္ သုံးသပ္ၾကေစလုိပါတယ္။ အထူးသျဖင့္ေတာ့ ျမန္မာႏုိင္ငံမွာ လာမယ့္ ၂၀၂၀ ခုႏွစ္မွာ ေရြးေကာက္ပြဲ က်င္းပဖုိ႔လည္း ရွိေနျပန္ေတာ့ ျမန္မာအစုိးရအေနနဲ႔ ဒီမုိကေရစီ ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲမႈေတြကုိ တကယ္ လုိလုိလားလားရွိတယ္ဆုိတာကုိ ျပသဖုိ႔ လုိအပ္တယ္လုိ႔ ထင္ပါတယ္။”
RSF နယ္စည္းမျခား သတင္းေထာက္မ်ားအဖြဲ႔ရဲ႕ အစီရင္ခံစာအရ ျမန္မာႏုိင္ငံရဲ႕ သတင္းလြတ္လပ္ခြင့္ အေျခအေနဟာ ၂၀၁၃ ခုႏွစ္ကေန ၂၀၁၇ ခုႏွစ္အၾကား ၁၃ ရာခိုင္ႏႈန္း တုိးတက္ ေကာင္းမြန္ခဲ့ပါတယ္။ ဒါေပမယ့္ ၂၀၁၈ ခုႏွစ္နဲ႔ ၂၀၁၉ ခုႏွစ္အတြက္ RSF က ထုတ္ျပန္တဲ့ ျမန္မာႏုိင္ငံဆုိင္ရာ သတင္းလြတ္လပ္ခြင့္ အစီရင္ခံစာမွာေတာ့ ခုနစ္ ေနရာ က်သြားခဲ့ပါတယ္လုိ႔ ေဖာ္ျပထားပါတယ္။
No comments:
Post a Comment