ကုိ၀လုံး နဲ႔ ကုိေက်ာ္စုိးဦး ျပန္လြတ္လာမႈ ကန္ ဒုသမၼတ အပါအ၀င္ႏုိင္ငံတကာ ႀကိဳဆုိ

ရခုိင္ျပည္နယ္ ေျမာက္ပိုင္း အင္းဒင္ေက်းရြာမွာ ရိုဟင္ဂ်ာ ၁၀ ဦး သတ္ျဖတ္ခံရမႈ သတင္းလိုက္ခဲ႔ၾကတဲ႔ ရိုက္တာ သတင္းေထာက္ ကို၀လံုးနဲ႔ ကိုေက်ာ္စိုးဦးတို႔ ႏွစ္ဦး အဂၤါေန႔မွာ သမၼတရဲ႕ လြတ္ၿငိမ္းသက္သာခြင့္နဲ႔ လြတ္ေျမာက္လာပါတယ္။ ရိုက္တာ သတင္းေထာက္ႏွစ္ဦးကို လႊတ္ေပးတဲ႔ အေပၚ အေမရိကန္၊ ၿဗိတိန္နဲ႔ ကုလသမဂၢ အတြင္းေရးမွဴးခ်ဳပ္ရံုးတို႔က ႀကိဳဆိုလုိက္ၾကတာပါ။ မသိဂၤ ီထုိက္ စုစည္းတင္ျပေပးမွာပါ။



အင္းစိန္ေထာင္မွာ ၂၀၁၇ ခုႏွစ္ ႏွစ္ကုန္ပိုင္းကစလို႔ ဖမ္းဆီးခ်ဳပ္ေႏွာင္ခံခဲ႔ရၿပီးေနာက္မွာေတာ့ ရိုက္တာ သတင္းေထာက္ ႏွစ္ဦး ျဖစ္တဲ႔ ကို၀လံုးနဲ႔ ကိုေက်ာ္စိုးဦးတို႔ သမၼတရဲ႕ လြတ္ၿငိမ္းသက္သာခြင့္နဲ႔ အဂၤါေန႔မွာ ျပန္လြတ္လာတဲ႔ အေပၚ ႏုိင္ငံတကာက ႀကိဳဆိုလိုက္ပါတယ္။ ၀ါရွင္တန္က အေမရိကန္ ႏုိင္ငံျခားေရး ၀န္ႀကီးဌာနမွာ အဂၤါေန႔က က်င္းပတဲ႔ လက္တင္ အေမရိကတ၀န္း အေမရိကန္ရဲ႕ ေခါင္းေဆာင္မႈ ညီလာခံမွာ အေမရိကန္ ဒုတိယ သမၼတ Mike Pence က အခုလို ေျပာဆိုခဲ႔တာပါ။

“ ၿပီးခဲ႔တဲ႔ ႏွစ္ကုန္ပိုင္းက ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္နဲ႔ ေတြ႔ေတာ့ ရိုက္တာ သတင္းေထာက္ ႏွစ္ေယာက္ ဖမ္းဆီး ေထာင္ခ်ခံထားရတာက သန္းနဲ႔ခ်ီတဲ႔ အေမရိကန္ေတြ အတြက္ သိပ္ကို စိတ္မသက္မသာ ျဖစ္ရေၾကာင္းနဲ႔ သူတို႔ကို ျပန္လႊတ္ေပးဖို႔ ေတာင္းဆိုခဲ႔ပါတယ္။ သူတို႔လုပ္ရမယ့္ အလုပ္ကို လုပ္ရင္း ေထာင္ခ်ခံခဲ႔ရၿပီး ရက္ေပါင္း ၅၀၀ ေက်ာ္ ေထာင္ထဲမွာ ေနခဲ႔ရၿပီးေနာက္မွာေတာ့ ဒီကေန႔မွာ ရိုက္တာ သတင္းေထာက္ ႏွစ္ဦး လြတ္ေျမာက္လာပါတယ္။ ရိုဟင္ဂ်ာ ေတြ အေပၚ ရက္စက္ၾကမ္းၾကဳတ္မႈေတြကို သတင္းတင္ျပခဲ႔ၾကတာပါ။ အေမရိကမွာေရာ ကမၻာတ၀န္းမွာပါ လြတ္လပ္စြာ ထုတ္ေဖာ္ခြင့္၊ လြတ္လပ္တဲ႔ သတင္းမီဒီယာ အပါအ၀င္ ဒီမိုကေရစီ အယူအဆေတြကို ယံုၾကည္ၾကပါတယ္။ ေနာက္ သတင္းေထာက္ ႏွစ္ဦးကို လႊတ္ေပးတဲ႔ အေပၚမွာ ႀကိဳဆိုပါတယ္။ ဒီလို လႊတ္ေပးလိုက္တာဟာဆိုရင္ လြတ္လပ္ၿပီး လႊမ္းမိုးမႈကင္းတဲ႔ သတင္းမီဒီယာ အေပၚမွာ အျပဳသေဘာေဆာင္တဲ႔ ေလးစားမႈ သေကၤတ ျဖစ္တယ္လို႔လည္း ယံုၾကည္ပါတယ္။ ”

ၿပီးခဲ႔တဲ႔ႏွစ္ ႏုိ၀င္ဘာလက စကာၤပူမွာ လုပ္တဲ႔ အေရွ႕ေတာင္အာရွ ႏုိင္ငံမ်ား အသင္း အာဆီယံ ထိပ္သီးေဆြးေႏြးပြဲ အတြင္း ႏုိင္ငံေတာ္ အတိုင္ပင္ခံ ပုဂၢိဳလ္ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ကို အေမရိကန္ ဒုတိယ သမၼတ Mike Pence က ရိုက္တာ သတင္းေထာက္ႏွစ္ဦး အေရးနဲ႔ ပတ္သက္ၿပီး ေျပာဆိုခဲ႔ပါတယ္။ ရိုဟင္ဂ်ာ ေတြ အေပၚ ရက္စက္ၾကမ္းၾကဳတ္မႈေတြကို တင္ျပခဲ႔တဲ႔ အတြက္ ေထာင္ခ်ခံရတဲ႔ ရိုက္တာ သတင္းေထာက္ ကို၀လံုးနဲ႔ ကိုေက်ာ္စိုးဦးတို႔ လြတ္ေျမာက္လာတာဟာဆိုရင္ သတင္းေကာင္းပါလို႔ အဂၤါေန႔မွာ တြစ္တာလူမႈကြန္ယက္မွာလည္း အေမရိကန္ ဒုတိယ သမၼတ Mike Pence ကေရးသားခဲ႔ပါတယ္။ ခိုင္မာအားေကာင္းတဲ႔ ဒီမိုကေရစီ စနစ္အတြက္ သတင္းလြတ္လပ္ခြင့္နဲ႔ ဘာသာေရး လြတ္လပ္ခြင့္က မရွိမျဖစ္ ျဖစ္တယ္လို႔လည္း ဒုသမၼတက ေျပာဆိုခဲ႔ပါတယ္။

ရိုက္တာ သတင္းေထာက္ ႏွစ္ဦးကို လႊတ္ေပးဖို႔ ျမန္မာရဲ႕ ဆံုးျဖတ္ခ်က္ အေပၚ အေမရိကန္ ႏုိင္ငံျခားေရး ၀န္ႀကီး Mike Pompeo ကလည္း ႀကိဳဆိုပါတယ္။ ရက္ေပါင္း ၅၀၀ ေက်ာ္ ေထာင္ခ်ခံရၿပီးေနာက္ မိသားစုေတြနဲ႔ သူတို႔ျပန္ဆံုႏုိင္ေအာင္ သူတို႔ကို လႊတ္ေပးတဲ႔ အေပၚ ႀကိဳဆိုေၾကာင္း၊ ျမန္မာႏုိင္ငံမွာ လြတ္လပ္စြာ ထုတ္ေဖာ္ေျပာဆိုခြင့္ ပိုရၿပီး ေထာင္ခ်ခံထားရတဲ႔ တျခား သတင္းေထာက္ေတြလည္း လြတ္ေျမာက္လာတာကို ျမင္ေတြ႔ရဖို႔ ေမွ်ာ္လင့္ေၾကာင္းလည္း အေမရိကန္ ႏုိင္ငံျခားေရး ၀န္ႀကီးက တြစ္တာမွာ ေရးသားခဲ႔ပါတယ္။

ရိုက္တာ သတင္းေထာက္ႏွစ္ဦး လြတ္ေျမာက္ေရး အတြက္ အေမရိကန္ အထက္နဲ႔ ေအာက္ လႊတ္ေတာ္ ႏွစ္ရပ္စလံုးက လႊတ္ေတာ္ အမတ္ေတြကလည္း တိုက္တြန္း ေတာင္းဆိုခဲ႔ၾကတာပါ။

သတင္းေရးသား ေဖာ္ျပမႈေၾကာင့္ ေထာင္ဒဏ္ ၇ ႏွစ္ က်ခံဖို႔ ျပစ္ဒဏ္ခ်မွတ္ခံခဲ႔ရတဲ႔ ကို၀လံုးနဲ႔ ကိုေက်ာ္စိုးဦးတို႔ ေထာင္ထဲမွာ တႏွစ္ေက်ာ္ ၾကာခဲ႔ၿပီးေနာက္ အခုလို လြတ္ေျမာက္လာတဲ႔ အေပၚ ကုလသမဂၢ အတြင္းေရးမွဴးခ်ဳပ္ အန္တိုနီယို ဂူတားရက္စ္ကလည္း ႀကိဳဆိုပါတယ္။ ကုလသမဂၢ အတြင္းေရးမွဴးခ်ဳပ္ရဲ႕ ေျပာခြင့္ရ ပုဂၢိဳလ္ Stephane Dujarric ကေတာ့ အခုလို ေျပာပါတယ္။

“ ရိုက္တာ သတင္းေထာက္ ႏွစ္ဦး ျဖစ္တဲ႔ ၀လံုးနဲ႔ ေက်ာ္စိုးဦးတို႔ လြတ္လာတဲ႔ သတင္းေၾကာင့္ အတြင္းေရးမွဴးခ်ဳပ္ အေနနဲ႔ အေတာ္ေလး စိတ္သက္သာရာ ရပါတယ္။ ”

ကုလသမဂၢ လူ႔အခြင့္အေရးရံုး ေျပာခြင့္ရ Ravina Shamdasani ကေတာ့

“ ၀လံုးနဲ႔ ေက်ာ္စိုးဦးတို႔ လြတ္ေျမာက္လာတာက သတင္းေကာင္းပါ။ ဒါေပမယ့္ သူတို႔ကို အစကတည္းက ဖမ္းဆီးၿပီး ျပစ္ဒဏ္ခ်မွတ္ဖို႔ မသင္႔ပါဘူး။ ”

ကို၀လံုးနဲ႔ ကိုေက်ာ္စိုးဦးတို႔ လြတ္ေျမာက္လာသလိုဘဲ တျခား ဖမ္းဆီး တရားစြဲဆိုခံေနရတဲ႔ သတင္းသမားေတြ သေဘာထား ကြဲျပားသူေတြလည္း လြတ္ေျမာက္ဖို႔ ေမွ်ာ္လင့္ေၾကာင္း ေျပာဆိုလိုက္ပါတယ္။

“ ႏိုင္ငံတြင္းမွာ သေဘာထား ကြဲျပားသူေတြ ႏုတ္ပိတ္ေနေစဖို႔နဲ႔ သတင္းလြတ္လပ္ခြင့္ကို ထိန္းခ်ဳပ္ေရး အတြက္ တားျမစ္ကန္႔သတ္တဲ႔ ဥပေဒေတြသံုး လုပ္ေဆာင္မႈ အမ်ားအျပားထဲက တခုသာ ျဖစ္ပါတယ္။ လတ္တေလာ ျဖစ္ေနတဲ႔ အမႈေတြ အမ်ားႀကီး ရွိပါေသးတယ္။ အဲဒီထဲက တခ်ိဳ႕ကို ေျပာရမယ္ဆိုရင္ေတာ့ ႏုိင္ငံ အဖြဲ႔အစည္းအေပၚ သေဘာထားကြဲျပားမႈ- ေ၀ဖန္မႈေၾကာင့္ ဧရာ၀တီ သတင္းဌာနရဲ႕ အယ္ဒီတာကို ၿပီးခဲ႔တဲ႔ ဧၿပီလက တရားစြဲဆိုထားပါတယ္။ ”

ေထာင္ခ်ခံရတဲ႔ ကို၀လံုးနဲ႔ ကိုေက်ာ္စိုးဦးတို႔ ႏွစ္ဦး လြတ္ေျမာက္ေရး တိုက္တြန္း ႀကိဳးပမ္းခဲ႔သူ တဦး ျဖစ္တဲ႔ ၿဗိတိန္ ႏုိင္ငံျခားေရး ၀န္ႀကီး Jeremy Hunt ကလည္း

“ မတရားသျဖင့္ ေထာင္ အၾကာႀကီး ခ်ခံခဲ႔ရတဲ႔ ၀လံုးနဲ႔ ေက်ာ္စိုးဦး အတြင္းေတာ့ ဒါက ေပ်ာ္စရာ သတင္းပါ။ ေနာက္ သတင္းလြတ္လပ္ခြင္ကို ေထာက္ခံၾကတဲ႔ က်ေနာ္တို႔ အားလံုးလည္း စိတ္သက္သာရာ ရတာပါ။ ေနာက္ အခုအခ်ိန္က ကမၻာမွာ မီဒီယာ လြတ္လပ္ခြင့္ က်ဆင္းေနခ်ိန္မို႔ ဒီကိစၥက ေမွ်ာ္လင့္ခ်က္ ေရာင္ျခည္သမ္းလာတာပါ။ ၿပီးခဲ႔တဲ႔ ႏွစ္တုန္းကဆိုရင္ သတင္းေထာက္ေတြ သူတို႔ အလုပ္ သူတို႔ လုပ္ရင္း ေသဆံုးခဲ႔ရသူ ၉၉ ေယာက္ ရွိပါတယ္။ အေလးထား ေဆာင္ရြက္ဖို႔ တကမၻာလံုးက တက္တက္ၾကြၾကြနဲ႔ ဆံုးျဖတ္ လုပ္ကိုင္မယ္ဆိုရင္ ရလဒ္ေတြ ထြက္လာႏုိင္တယ္ဆိုတာရဲ႕ သေကၤတလည္း ျဖစ္ပါတယ္။ ”

သူအပါအ၀င္ တျခားသူေတြရဲ႕ တိုက္တြန္းမႈေတြကို ထည့္သြင္းစဥ္းစား နားေထာင္ေပးတဲ႔ အတြက္ ႏုိင္ငံေတာ္ အတိုင္ပင္ခံ ပုဂၢိဳလ္ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ကို ခ်ီးက်ဴး အသိအမွတ္ျပဳရမွာ ျဖစ္တယ္လို႔ ၿဗိတိန္ႏုိင္ငံျခားေရး ၀န္ႀကီးက ေျပာဆိုခဲ႔ပါတယ္။ ရခိုင္ျပည္နယ္ဆိုင္ရာ အၾကံျပဳခ်က္မ်ား အေကာင္အထည္ေဖာ္ ေဆာင္ရြက္ေရး ေကာ္မတီရဲ႕ အၾကံေပးအဖြဲ႔မွာပါ၀င္ခဲ႔ၿပီး ရိုက္တာ သတင္းေထာက္ ႏွစ္ဦး လြတ္ေျမာက္ေရး တိုက္တြန္း ေဆာင္ရြက္ခဲ႔သူ တဦးျဖစ္တဲ႔ ၿဗိတိန္ဘုရင့္ေကာင္စီ အဖြဲ႔၀င္ေဟာင္း Lord Ara Darzi ကေတာ့ အခုလို ေျပာပါတယ္။

“ အခ်ိန္ယူခဲ႔ရပါတယ္။ ဘာျဖစ္လို႔လဲ ဆိုေတာ့ ဒီႏိုင္ငံမွာက တရားစီရင္ေရး အေပၚမွာ ခိုင္ခိုင္မာမာ ယံုၾကည္ၾကလို႔ပါ။ အမႈ တေလွ်ာက္လံုးကို ၾကည့္ရင္လည္း တရားဥပေဒေၾကာင္းအရ လုပ္သြားတာပါ။ ”

ရိုက္တာ သတင္းေထာက္ေတြ ျဖစ္တဲ႔ ကို၀လံုးနဲ႔ ကိုေက်ာ္စိုးဦးတို႔ ႏွစ္ဦးကေတာ့ အင္းဒင္ရြာမွာ ရိုဟင္ဂ်ာေတြ သတ္ျဖတ္ခံရမႈနဲ႔ ပတ္သက္ၿပီး ျမန္မာ လံုၿခံဳေရး တပ္ဖြဲ႔ေတြထံက သတင္းရယူႏုိင္ဖို႔ ႀကိဳးပမ္းရင္း ဖမ္းဆီးၿပီး တရားစြဲဆိုခံခဲ႔ရတာပါ။ သူတို႔ကိုေတာ့ ႏုိင္ငံေတာ္ လ်ိဳ႕၀ွက္ခ်က္ အက္ဥပေဒ ခ်ိဳးေဖာက္မႈနဲ႔ ေထာင္ဒဏ္ ၇ ႏွစ္က်ခံဖို႔ တရားရံုးက အမိန္႔ခ်မွတ္ခံခဲ႔ရပါတယ္။ အမႈကို အဆင္ဆင့္ အယူခံတက္ခဲ႔ေပမယ့္ မေအာင္မျမင္ျဖစ္ခဲ႔ရၿပီး ေနာက္ဆံုးမွာ သမၼတရဲ႕ လြတ္ၿငိမ္းသက္သာခြင့္နဲ႔ လြတ္ေျမာက္လာခဲ႔တာ ျဖစ္ပါတယ္။