UPDJC အလြတ္သေဘာ အစည္းအေ၀းမွ ၿငိမ္းခ်မ္းေရး အလားအလာ

တစ္ႏွစ္နီးပါး ရပ္ဆုိင္းေနသည့္ စားပြဲ၀ုိင္းထက္ေဆြးေႏြမႈမ်ားကုိ ေမးခြန္းထုတ္မႈမ်ားႏွင့္ ျပန္လည္ စတင္လာၿပီ ျဖစ္သည္။ အစုိးရ၏ အဆုိျပဳခ်က္ျဖင့္ ျပည္ေထာင္စုၿငိမ္းခ်မ္းေရး ေဆြးေႏြးမႈပူးတြဲေကာ္မတီ (UPDJC) အတြင္းေရးမွဴး အဖြဲ႕၀င္မ်ား၏ အလြတ္သေဘာ အစည္းအေ၀းကို  ဇြန္လဒုတိယပတ္တြင္   ရန္ကုန္ၿမိဳ႕၌  ျပဳလုပ္ခဲ့သည္။



UPDJC သည္ တစ္ႏုိင္ငံလုံးပစ္ခတ္တုိက္ခုိက္မႈ ရပ္စဲေရးဆုိင္ ရာ သေဘာတူစာခ်ဳပ္ (NCA) အရ ေပၚေပါက္လာျခင္းျဖစ္ၿပီး ျပည္ေထာင္စု ၿငိမ္းခ်မ္းေရးညီလာ ခံ (၂၁) ရာစု ပင္လုံအပါအ၀င္ ႏုိင္ငံေရး ေဆြးေႏြးပြဲမ်ား က်င္းပႏုိင္ေရး   အခရာက်သည့္ စုဖြဲ႕မႈ ျဖစ္သည္။ ယင္းတြင္ အစုိးရ၊ တပ္မေတာ္၊ လႊတ္ေတာ္အစုအဖြဲ႕၊ တုိင္းရင္းသားလက္နက္ကုိင္အဖြဲ႕အစည္းမ်ား အစုအဖြဲ႕၊ ႏုိင္ငံေရးပါတီမ်ား အစုအဖြဲ႕မွ ၁၆ ဦးစီျဖင့္ ဖြဲ႕စည္းထားသည္။

တစ္လတစ္ႀကိမ္ က်င္းပရမည့္ UPDJC အတြင္းေရးမွဴး အစည္းအေ၀းအပါအ၀င္ၿငိမ္းခ်မ္းေရးေဆြးေႏြးမႈမ်ားသည္ ၂၀၁၈ ဇူလုိင္တြင္ ျပဳလုပ္သည့္ ျပည္ေထာင္စု ၿငိမ္းခ်မ္းေရးညီလာခံ (၂၁ ရာစုပင္လုံ) ေနာက္ပုိင္းကစ၍ တရား၀င္ အစည္းအေ၀း မက်င္းပႏုိင္ဘဲ ျဖစ္ေနသည္။

ဇြန္လ ၁၃ ရက္က အလြတ္သ ေဘာ အစည္းအေ၀း ေနရာခ်ထားမႈသည္ ယခင္က ျပဳလုပ္ခဲ့သည့္ၿငိမ္းခ်မ္းေရး ေဆြးေႏြးပြဲပုံစံမ်ား ႏွင့္ ဆင္တူေသာ္လည္း ထူးျခားခ်က္အခ်ဳိ႕ ရွိခဲ့သည္။ အစုအဖြဲ႕သုံးခုမွ  UPDJC အတြင္းေရးမွဴး ငါးဦးစီအပါအ၀င္ ကုိယ္စားလွယ္ ၁၀ ဦးစီ အခ်ဳိးတူျဖင့္ စုစုေပါင္း ကုိယ္စားလွယ္ ၃၀ ဦးပါ၀င္သည့္ ေဆြးေႏြးပြဲက်င္းပရန္လည္း အစုိးရဘက္က အဆုိျပဳခဲ့သည္။

 ႀတိဂံပုံစံ ဒီဇုိင္းဆင္ထား သည့္ စားပြဲခုံ အခင္းအက်င္းတြင္ အစုိးရ ၊ တပ္မေတာ္၊ လႊတ္ေတာ္ ကုိယ္စားလွယ္မ်ားက တစ္ဖက္၊ တုိင္းရင္းသား လက္နက္ကုိင္ အဖြဲ႕အစည္း ကုိယ္စားလွယ္မ်ား ကတစ္ဖက္၊ ႏုိင္ငံေရးပါတီ ကုိယ္စားလွယ္မ်ားက တစ္ဖက္ ေနရာယူခဲ့သည္။ အစုအဖြဲ႕အသီးသီးက ၎တုိ႔၏ သေဘာထားမ်ားကို အစည္းအေ၀းအစ အမွာစကားေျပာၾကားစဥ္မွာပင္ ထုတ္ေဖာ္ေျပာၾကားခဲ့ၿပီး  ယင္းအမွာစကားကုိ လည္း မီဒီယာမ်ားက နားေထာင္ ခြင့္ရခဲ့သည္။

အထူးသျဖင့္ ၿငိမ္းခ်မ္းေရး လုပ္ငန္းစဥ္ အဘယ္ေၾကာင့္ တစ္ဆုိ႔ေနရသည့္ အခ်က္အလက္ႏွင့္ ႀကဳံေနရသည့္ အခက္အခဲတုိ႔ကုိ အစုအဖြဲ႕ အသီးသီးက ထုတ္ေဖာ္ေျပာၾကားခဲ့ျခင္းသည္ အလြတ္သေဘာ အစည္းအေ၀း၏ ပထမထူးျခားခ်က္ ျဖစ္ခဲ့သည္။ ဒုတိယထူးျခားခ်က္အေနျဖင့္မူ တစ္ဖက္ႏွင့္ တစ္ဖက္ ေမးခြန္းထုတ္မႈမ်ား၊ အထူး ပြင့္လင္းသည့္ သုံးသပ္မႈ၊ အျပဳသေဘာေဆာင္သည့္ မွတ္ခ်က္ျပဳမႈမ်ား  ရွိခဲ့သည္။ ထုိ႔ျပင္ အစုအဖြဲ႕ ကုိယ္စားလွယ္ အသီးသီး ၏ အဖြင့္အမွာစကားမ်ားအရ တစ္ဖက္အစုအဖြဲ႕၏ အခက္အခဲကို တစ္ဖက္နားလည္ေလာက္ သည့္ အေနအထားမ်ဳိး ရွိခဲ့သည္။

အစုိးရအစုအဖြဲ႔ ၏ အျမင္

အစုိးရ အစုအဖြဲ႕ကုိယ္စား လွယ္ ဦးခင္ေဇာ္ဦးက အစည္းအ ေ၀း အဖြင့္အမွာစကား ေျပာရာတြင္ ၿငိမ္းခ်မ္းေရး တရား၀င္အစည္းအေ၀း ရပ္တန္႔ေနျခင္း ေၾကာင့္  ေစ့စပ္ညႇိႏႈိင္းမႈျဖစ္စဥ္ႀကီး ဆက္လက္မလည္ပတ္ႏုိင္ျဖစ္ေန သည္ဟု ေျပာသည္။ 

ၿငိမ္းခ်မ္းေရး ျဖစ္စဥ္တြင္  သက္ဆုိင္သူအားလုံး ပါ၀င္ႏုိင္ျခင္း မရွိေသးေၾကာင္းႏွင့္ ပါ၀င္ခြင့္ရသူမ်ား၌ အေတြးအေခၚ အမ်ဳိး မ်ဳိး၊ ပုံစံအမ်ဳိးမ်ဳိး ေျပာင္းလဲေန သည္ကုိ ေတြ႕ရေၾကာင္း တပ္မေတာ္တြင္ ဒုတိယ ဗုိလ္ခ်ဳပ္ႀကီး အျဖစ္ တာ၀န္ယူခဲ့သူ  ဦးခင္ေဇာ္ဦးက သုံးသပ္သည္။ သုိ႔ေသာ္ သက္ဆုိင္သူအားလုံး ပါ၀င္ႏုိင္ေအာင္ အဘက္ဘက္က ႀကိဳးစားေနေၾကာင္းလည္း အမွာစကားတြင္ ထည့္သြင္းေျပာၾကားသည္။

ႏုိင္ငံေရးေတြ႕ဆုံေဆြးေႏြးမႈ၊ ေစ့စပ္ညွိႏႈိင္းမႈအပိုင္းတြင္ အဓိကအေရးၾကီးဆုံးအခ်က္က ယုံၾကည္မႈတည္ေဆာက္ေရးျဖစ္ေၾကာင္းႏွင့္ ဟန္ေဆာင္ယဥ္ေက်းမႈမ်ား ျဖင့္ မည္သည့္ေစ့စပ္ညိႇႏႈိင္းမႈမ်ား မွ် လုပ္ေဆာင္ႏုိင္မည္ မဟုတ္ ေၾကာင္း ၎ကဆုိသည္။

ၿငိမ္းခ်မ္းေရးေဆြးေႏြးမႈမ်ားသည္ ‘ဟန္ေဆာင္မႈမ်ားလား’ဟု ပင္ ဦးခင္ေဇာ္ဦးက ေဆြးေႏြးပြဲ တြင္ ထုတ္ေဖာ္ ေျပာၾကားခဲ့သည္။ 

တုိင္းရင္းသား လက္နက္ကုိ္င္အစုအဖြဲ႕၏ အျမင္

ၿငိမ္းခ်မ္းေရးလုပ္ငန္းစဥ္၏ အေရးႀကီးေသာ ျပည္ေထာင္စု သေဘာတူစာခ်ဳပ္အတြက္ ထုိက္ သင့္သည့္ သေဘာတူညီခ်က္ မ်ား၊ ရလဒ္မ်ားရရွိေအာင္ မစြမ္းေဆာင္ႏုိင္ခဲ့သည္ကို ၀န္ခံရမည္ျဖစ္ေၾကာင္း  ရွမ္းလက္နက္ကိုင္ အဖဲြ႕(RCSS) အတြင္းေရးမွဴး ဗိုလ္မွဴးႀကီး စုိင္းငင္းက ေျပာသည္။ ၎သည္ UPDJC အတြင္းေရးမွဴးမ်ား အလြတ္သေဘာ အစည္းအေ၀းတြင္ တုိင္းရင္းသားလက္နက္ကိုင္အဖဲြ႕မ်ား အစုအဖဲြ႕ကိုယ္စား အမွာစကားေျပာၾကားခဲ့ျခင္းျဖစ္သည္။

UPDJC အတြင္းေရးမွဴးမ်ားအေနျဖင့္ မိမိတုိ႔တာ၀န္ႏွင့္ လုပ္ပုိင္ခြင့္မ်ားအတုိင္း မေဆာင္ရြက္ႏုိင္သည္မွာ ၿငိမ္းခ်မ္းေရး တစ္ဆုိ႔ျခင္းေၾကာင့္ျဖစ္ၿပီး ၿငိမ္းခ်မ္းေရးတစ္ဆုိ႔ျခင္းသည္ ေဆြးေႏြးဖက္မ်ားက သူ႔မူ၊ ကုိယ့္မူ အေသဆုပ္ကုိင္ထား၍ျဖစ္ေၾကာင္းလည္း ၎ကဆုိသည္။

‘‘တုိင္းရင္းသား လက္နက္ကုိင္ေတာ္လွန္ေရး အဖြဲ႔အစည္းမ်ားက ဖက္ဒရယ္မူကုိ အဆင့္ အျမင့္ဆုံးတင္ထားၿပီး တင္းခံရပ္တည္ေဆြးေႏြးခဲ့သလုိ တပ္မေတာ္ကလည္း တစ္ခုတည္းေသာ တပ္မေတာ္ႏွင့္ ခြဲမထြက္ရကုိ လုံး၀အထိမခံဘဲ က်ားကုတ္က်ားခဲ မ ဆုတ္တမ္း ေဆြးေႏြးေတာ့ ကၽြန္ေတာ္တုိ႔ဟာ ဆုံမွတ္ကုိ ရွာမေတြ႕ဘဲ တစ္ဦးကုိတစ္ဦး ယုိးမယ္ဖြဲ႕ အျပစ္ဆုိရင္းနဲ႔ပဲ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးလုပ္ ငန္းစဥ္က တ၀ဲလည္လည္ ျဖစ္ေနခဲ့တယ္’’ဟု ဗုိလ္မွဴးႀကီး စုိင္းငင္းကေျပာသည္။

အလြတ္သေဘာ အစည္းအေ၀း အၿပီး အခင္းအက်င္း

 NCA ပါျပ႒ာန္းခ်က္ႏွင့္ လမ္းျပေျမပုံကုိ အေကာင္အထည္ေဖာ္ရန္္ အလြတ္သေဘာအစည္းအေ၀းျပဳလုပ္ခဲ့ျခင္းျဖစ္ကာ တရား၀င္ေဆြးေႏြးပြဲမ်ားကုိ ဆုိင္းငံ့ထားသည့္ အဖြဲ႕အားလုံး တက္ေရာက္ႏုိင္ရန္ စီစဥ္ခဲ့ျခင္းျဖစ္ေၾကာင္းလည္း အစုိးရကုိယ္စားလွယ္မ်ားက ေျပာသည္။ 

 ရွမ္းလက္နက္ကုိင္အဖြဲ႕ (RCSS) ႏွင့္ ကရင္အမ်ဳိးသား အစည္းအ႐ုံး (KNU)ႏွင့္တို႔က ၿငိမ္းခ်မ္းေရးဆုိင္ရာ တရား၀င္ အစည္းအေ၀းမ်ားတြင္ပါ၀င္မႈ  ယာယီရပ္ဆုိင္းျခင္းေၾကာင့္ NCA လမ္း ေၾကာင္းအရ ေဆာင္ရြက္ေန သည့္ေဆြးေႏြးပြဲမ်ား ရပ္တန္႔ေနျခင္း ျဖစ္သည္။

သုိ႔ေသာ္ ႏွစ္ရက္ၾကာ ျပဳလုပ္သည့္ အလြတ္သေဘာ အစည္းအေ၀းတြင္မူ RCSS ကုိယ္စားလွယ္ တက္ေရာက္ခဲ့ေသာ္လည္း ကရင္ လက္နက္ကုိင္အဖြဲ႕ (KNU)  ကုိယ္စားလွယ္ ပါ၀င္ခဲ့ျခင္း မရွိေပ။ KNU သည္ ၎တုိ႔အဖြဲ႕အတြင္း အစည္းအေ၀းမ်ားႏွင့္ တုိက္ဆုိင္ ေန၍ လာေရာက္ႏုိင္ျခင္း မရွိဟု သိရေၾကာင္းတုိင္းရင္းသား လက္ နက္ကုိ္င္ ကုိယ္စားလွယ္အဖြဲ႕မ်ား က ေျပာသည္။

ၿငိမ္းခ်မ္းေရး လုပ္ငန္းစဥ္ မ်ား ျပန္လည္စတင္ႏိုင္ေရး ႀကိဳးပမ္းသည့္ ေဆြးေႏြးပြဲသို႔ KNU အဖြဲ႕ မလာေရာက္ျခင္းက    မေျပလည္မႈမ်ား ဆက္လက္ရွိေနဆဲ ျဖစ္ ေၾကာင္း ျမင္သာေစႏုိင္သည္။

အလြတ္သေဘာ အစည္းအ ေ၀းက ဆုံးျဖတ္ခ်က္ဟူ၍ မရွိခဲ့ေသာ္လည္း သေဘာထားစုစည္း ခ်က္ဟူ၍ ထားရွိခဲ့သည္။ ထုိ႔ျပင္ၿငိမ္းခ်မ္းေရးေဆြးေႏြးမႈ တစ္ဆုိ႔မႈမ်ားကုိ ေက်ာ္လႊားႏုိင္ရန္ နည္းလမ္းေလးသြယ္ျဖင့္ ေဆာင္ရြက္ ေရး အစုိးရအစုအဖြဲ႕က အဆုိျပဳခဲ့ သည္။ 

အစုိးရအစုအဖြဲ႕၏ အဆုိျပဳခ်က္မ်ားတြင္ NCA အဓိပၸာယ္ဖြင့္ ဆုိေရး ဆုိင္ရာကိစၥ၊ ဖက္ဒရယ္ အေျခခံမူမ်ား ရယူေရးေဆာင္ရြက္ ရန္ကိစၥ၊ ၂၀၂၀ ေရြးေကာက္ပြဲ မတုိင္မီႏွင့္ ၂၀၂၀ ေရြးေကာက္ပြဲေနာက္ပုိင္း ႏုိင္ငံေရးေဆြးေႏြးပြဲ မ်ား က်င္းပႏုိင္ေရးကိစၥႏွင့္  အပစ္ရပ္နယ္ေျမမ်ားအတြင္း ေဒသအလုိက္ ဖြံ႕ၿဖိဳးေရးေဆာင္ရြက္ရန္ ကိစၥတုိ႔ပါ၀င္ေၾကာင္း ပအုိ၀္းအဖြဲ႕(PNLO) ဒုဥကၠ႒ ခြန္ျမင့္ထြန္းက ေျပာသည္။

‘‘အမ်ားႀကီးပဲ အျပဳသေဘာေဆာင္တဲ့ အဆုိျပဳခ်က္ေတြ ျဖစ္ပါတယ္။ တုိင္းရင္းသား လက္နက္ကုိင္အဖြဲ႕အစည္းေတြၾကားမွာ လည္း မိမိတို႔ အဖြဲ႕အစည္းကို ျပန္လည္ညိႇႏႈိင္း ေဆြးေႏြးၿပီး အေၾကာင္းျပန္မွာ ျဖစ္ပါတယ္’’ဟု ၎ကဆုိ သည္။

ေဆြးေႏြးဖက္မ်ား အခ်င္းခ်င္းကြဲသြားသည့္ အေနအထား မ်ဳိး မလုိခ်င္ေၾကာင္းလည္း အစုိးရကုိယ္စားလွယ္က ေျပာၾကားသည္။ တစ္ဆုိ႔ေနသည့္ အခ်က္မ်ားကုိ လာမည့္ အစည္းအေ၀းမ်ားတြင္ အေသးစိတ္ေဆြးေႏြး၍ ေက်ာ္ျဖတ္ႏုိင္ေရး ျပင္ဆင္ေပးရန္အစုိးရ ကုိယ္စားလွယ္ကေမတၱာရပ္ခံခဲ့သည္။

ထုိ႔ျပင္ ေဆြးေႏြးညိႇႏႈိင္းမႈျဖစ္ စဥ္ကုိ ေႏွာင့္ေႏွးၾကန္႔ၾကာေအာင္ အခ်ိန္ဆြဲျခင္း၊  ရပ္ဆုိင္းျခင္းတုိ႔ုိကို ေဆြးေႏြးဖက္အားလုံးက ေရွာင္ရွားရန္လည္း အစုိးရကုိယ္စားလွယ္က တုိက္တြန္းသည္။

တုိင္းရင္းသား လက္နက္ ကုိင္ အဖြဲ႕အစည္းမ်ားဘက္ကမူ အလြတ္သေဘာ အစည္းအေ၀း သည္ အျပဳသေဘာေဆာင္သည့္ ရလဒ္မ်ား ရရွိခဲ့႐ုံသာမက ေဆြးေႏြးေဖာ္ ေဆြးေႏြးဖက္မ်ားအၾကားနားလည္မႈ ပုိမုိရရွိခဲ့ၿပီး က်ဆင္းေနသည့္ ယုံၾကည္မႈ၊ ရင္းႏွီးမႈမ်ားကို ျပန္လည္ျမႇင့္တင္ႏုိင္ခဲ့သည္ဟုဗုိလ္မွဴးႀကီးစုိင္းငင္းကေျပာသည္။

အလြတ္သေဘာ အစည္းအေ၀းတြင္ အစုိးရဘက္က အဆုိျပဳ ခ်က္ ေလးသြယ္အတြက္ သေဘာထားကို တုိင္းရင္းသားလက္နက္ကုိင္အဖြဲ႕မ်ားက ျပန္လည္သယ္ ေဆာင္သြားၿပီ ျဖစ္သည္။ ဇူလုိင္လအတြင္း ျပန္လည္ေတြ႕ဆုံရန္ လည္း အစုိးရက ထပ္မံအဆုိျပဳထားသည္။

အလြတ္သေဘာ ေဆြးေႏြးပြဲမ်ား ျပဳလုပ္ျခင္းသည္ ေကာင္းသည့္လုပ္ေဆာင္ခ်က္ တစ္ခုျဖစ္၍ အျပဳသေဘာေဆာင္သည့္ သေဘာထားမ်ား ပြင့္ပြင့္လင္းလင္း ေျပာဆုိရန္ လုိေၾကာင္း UPDJC  ႏုိင္ငံေရးပါတီ အစုအဖြဲ႕ အတြင္းေရးမွဴး ဦးစုိင္းေက်ာ္ၫြန္႔က မွတ္ခ်က္ျပဳသည္။

 ‘‘အဓိက ၿခဳံၿပီးေျပာရရင္ ေတာ့ ဘက္ႏွစ္ဖက္မွာ တစ္ဖက္က စဥ္းစားတာေတာ့ သိပ္မမွ်တဘူး။ တန္းတူ ညီတူ မရွိဘူးဆုိတဲ့ အခ်က္အလက္အေပၚ အေျခခံၿပီးေတာ့ ျပန္လည္သုံးသပ္ရင္း ျပန္လည္သုံးသပ္ရင္းနဲ႔ ဘယ္အခ်က္ကုိ ျပင္သင့္တယ္။ မူေဘာင္ကအစ ဘယ္လုိျပင္မယ္။ နားလည္မႈ လြဲေနတဲ့ဟာကို ဘယ္လုိလုပ္မယ္ ဆုိတာမ်ဳိးနဲ႔ပဲ အခ်ိန္ၾကာမွာမ်ဳိး ထပ္မျဖစ္ဖုိ႔ လုိတယ္’’ဟု ၎က ဆုိသည္။ မည္သုိ႔ပင္ဆုိေစ UPDJCအတြင္းေရးမွဴးအဖဲြ႕၏ အလြတ္သေဘာ ေတြ႕ဆုံမႈသည္ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးတြင္ ပါ၀င္ပတ္သက္ေနသည့္ အစုအဖြဲ႕အသီးသီးက ေဆြးေႏြးမႈမ်ား ျပန္လည္စတင္ရန္ လုိလားေနေၾကာင္း ေပၚလြင္ေစခဲ့သည္။