ျမန္မာႏုိင္ငံ၌ လက္ နက္ကုိင္ပဋိပကၡေၾကာင့္ ထြက္ ေျပးတိမ္းေရွာင္ေနရသည့္ စစ္ ေဘးဒုကၡသည္ ၂၀၁၈ႏွစ္ကုန္ပုိင္း အထိ ေလးသိန္းခြဲေက်ာ္ရွိေၾကာင္း စစ္ေရွာင္ ျပည္သူမ်ားအေရး ေဆာင္ရြက္ေသာအဖြဲ႕ ၁၅ ဖြဲ႕ ပူးေပါင္းထုတ္ျပန္သည့္ ‘အိမ္ မလြမ္းသူ ဘယ္သူရွိမလဲ - ျမန္ မာႏုိင္ငံ၏ လက္နက္ကုိင္ပဋိပကၡ ႏွင့္ ဆက္စပ္ေနေသာ ကာလရွည္ ၾကာေနရပ္စြန္႔ခြာထြက္ေျပးတိမ္း ေရွာင္မႈမ်ား’ အစီရင္ခံစာတြင္ ေဖာ္ျပသည္။
ထုိင္းႏုိင္ငံရွိ ကရင္ႏွင့္ကရင္ နီတုိင္းရင္းသားအမ်ားစု ေနထုိင္ သည့္ ဒုကၡသည္စခန္းမ်ား၌ ဒုကၡ သည္ ကုိးေသာင္းခုနစ္ေထာင္ခန္႔၊ ကခ်င္ျပည္နယ္ႏွင့္ ရွမ္းျပည္နယ္ ေျမာက္ပုိင္းတြင္ ကခ်င္၊တအာင္း ႏွင့္ရွမ္းစစ္ေရွာင္ဒုကၡသည္ တစ္ သိန္းေျခာက္ေထာင္ခန္႔၊ ျမန္မာ ႏုိင္ငံအေရွ႕ေတာင္ပုိင္း၌ ကရင္ ႏွင့္ မြန္စစ္ေရွာင္ဒုကၡသည္ ႏွစ္ သိန္းရွစ္ေသာင္းခန္႔ရွိေနေၾကာင္း ယမန္ေန႔က ထုတ္ျပန္သည့္အစီ ရင္ခံစာတြင္ ေဖာ္ျပသည္။
ကူညီ ေထာက္ပံ့မႈမ်ား ေလ်ာ့က်လာျခင္းႏွင့္ အနာဂတ္ ေရရာေသခ်ာမႈမရွိျခင္းေၾကာင့္ စစ္ေဘးေရွာင္စခန္းမွ ျပည္သူ အခ်ိဳ႕ စိတ္က်ေရာဂါခံစားေနရ ေၾကာင္း စစ္ေဘးေရွာင္ဒုကၡသည္ စခန္းမွ တာ၀န္ရွိသူမ်ားက ေျပာ ၾကားသည္။
ဘ၀ရပ္တည္ေရးေရြးခ်ယ္ စရာ နည္းလမ္းမရွိျခင္းေၾကာင့္ ထုိင္းႏုိင္ငံရွိ ဒုကၡသည္စခန္းမ်ား တြင္ စိတ္ဓာတ္က်ဆင္းမႈႏွင့္ မိမိကုိယ္ကုိယ္ ေသေၾကာင္းႀကံ စည္မႈႏႈန္း တုိးျမင့္လာသည္အထိ ဦးတည္လာသကဲ့သုိ႔အိမ္တြင္းအ ၾကမ္းဖက္မႈ၊ ေလာင္းကစား၊ မူး ယစ္ေဆး၀ါးႏွင့္ အရက္စြဲျခင္းတုိ႔ ေၾကာင့္ အျခားလူမႈေရးဆုိးက်ိဳး သက္ေရာက္မႈမ်ား ျမင့္တက္လာ ေၾကာင္း အစီရင္ခံစာ၌ ေဖာ္ျပ သည္။
တုိက္ပြဲေၾကာင့္ ေနရပ္ စြန္႔ခြာတိမ္းေရွာင္ရသူမ်ား ေန ရပ္ျပန္ေရး အစုိးရ၊ တပ္မေတာ္ ႏွင့္ လက္နက္ကုိင္အဖြဲ႕အစည္း မ်ားက ေဆာင္ရြက္သင့္သည့္ အ ႀကံျပဳခ်က္မ်ားကုိ စစ္ေဘးေရွာင္ ျပည္သူမ်ားအေရးေဆာင္ရြက္ေန သည့္ ၁၅ ဖြဲ႕က ယမန္ေန႔တြင္ က်ေရာက္သည့္ ကမၻာ့ဒုကၡသည္ မ်ားေန႔၌ ပူးေပါင္းထုတ္ျပန္သည္။
‘အိမ္မလြမ္းသူ ဘယ္သူ ရွိမလဲ - ျမန္မာႏုိင္ငံ၏ လက္နက္ ကုိင္ပဋိပကၡႏွင့္ ဆက္စပ္ေနေသာ ကာလရွည္ၾကာ ေနရပ္စြန္႔ခြာ ထြက္ေျပးတိမ္းေရွာင္မႈမ်ား’ အစီ ရင္ခံစာကုိ ဇြန္လ ၂၀ ရက္က ပူး ေပါင္းထုတ္ျပန္ၿပီး စစ္ေဘးေရွာင္ ျပည္သူမ်ားအတြက္ ေဆာင္ရြက္ သင့္သည့္အခ်က္မ်ားကို ထည့္ သြင္းေဖာ္ျပခဲ့သည္။
အစုိးရထံသုိ႔ အႀကံျပဳခ်က္ ၁၉ ခ်က္၊ တပ္မေတာ္ထံသုိ႔အႀကံ ျပဳခ်က္ေျခာက္ခ်က္ ပါ၀င္ကာ တုိင္းရင္းသား လက္နက္ကုိ္င္ အ ဖြဲ႕အစည္းမ်ားထံသုိ႔ ၁၁ ခ်က္ အႀကံျပဳထားသည္။ ထုိ႔အျပင္ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးအတြက္ ေထာက္ ပံ့ေနေသာ အလွဴရွင္မ်ား၊ ကုလ သမဂၢဒုကၡသည္မ်ားဆုိင္ရာမဟာ မင္းႀကီး႐ုံး( UNHCR) ႏွင့္ အစုိးရ မဟုတ္ေသာ ႏုိင္ငံတကာအဖြဲ႕အ စည္းမ်ားကုိလည္း အႀကံျပဳခ်က္ ဟူ၍ ထည့္သြင္းေဖာ္ျပထားသည္။
အစုိးရထံ အႀကံျပဳခ်က္မ်ား တြင္ ေျမျမႇဳပ္မုိင္းမ်ားရွင္းလင္း ေပးေရး၊ လက္နက္ကုိင္ပဋိပကၡ ျဖစ္ေစသည့္ အေၾကာင္းရင္းကုိ ရွာေဖြ၍ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးလုပ္ငန္း စဥ္ကုိ ခုိင္မာစြာ လုပ္ေဆာင္ေစ ေရးႏွင့္ စစ္ေရွာင္ျပည္သူမ်ားအား ကာကြယ္ေစာင့္ေရွာက္မႈဆုိင္ရာ ကိစၥရပ္မ်ားကုိ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးလုပ္ ငန္းစဥ္၏အေရးပါေသာ အစိတ္ အပုိင္းအျဖစ္ ထည့္သြင္းေဆြးေႏြး အေကာင္အထည္ေဖာ္ရန္ ေဖာ္ျပ သည္။
တပ္မေတာ္အေနျဖင့္ စစ္ မွန္ေသာ ဖက္ဒရယ္ဒီမုိကေရစီ အုပ္ခ်ဳပ္မႈစနစ္တစ္ခု ေဖာ္ေဆာင္ ႏုိင္ရန္ ၂၀၀၈ ဖြဲ႕စည္းပုံအေျခခံ ဥပေဒျပင္ဆင္ျခင္းကုိ အားေပး ေထာက္ခံရန္ႏွင့္ ႏုိင္ငံေရးတြင္ စစ္တပ္ပါ၀င္စြက္ဖက္မႈမ်ားကုိ ႐ုပ္သိမ္းရန္ ယမန္ေန႔တြင္ ထုတ္ ျပန္သည့္ အစီရင္ခံစာ၌ေဖာ္ျပ သည္။
တုိင္းရင္းသားလက္နက္ ကုိင္အဖြဲ႕၀င္မ်ားအေနျဖင့္ ဒုကၡ သည္မ်ား၏ အုိးအိမ္၊ ေျမယာႏွင့္ ပုိင္ဆုိင္မႈအခြင့္အေရးမ်ားကိုၿငိမ္း ခ်မ္းေရးလုပ္ငန္းစဥ္၏ အေရးပါ ေသာ အစိတ္အပုိင္းအျဖစ္ ထည့္ သြင္းေဆြးေႏြး အေကာင္အထည္ ေဖာ္ရန္ႏွင့္ တုိင္းရင္းသားအဖြဲ႕ မ်ားအခ်င္းခ်င္းၾကားျဖစ္ေစ၊ အ ျခားအဖြဲ႕မ်ားႏွင့္ ျဖစ္ေစ အျပန္ အလွန္ထိပ္တုိက္ပစ္ခတ္တုိက္ ခုိက္မႈမ်ားကို ေရွာင္ၾကဥ္ရန္ႏွင့္ ျပည္သူလူထုအား အကာအ ကြယ္ေပးႏုိင္ေရး အတူတကြ လက္တြဲေဆာင္ရြက္ရန္ အႀကံျပဳ ထားသည္။
‘‘ကြၽန္မတုိ႔ႏုိင္ငံအတြက္ အ ကူအညီ၊ အေထာက္အပံ့ေတြ အျပင္ စီးပြားေရးအခြင့္အလမ္း ေတြလည္း တုိးလာေနတယ္ ေျပာ ၾကေပမယ့္ ကြၽန္မတုိ႔ကေတာ့ ဒီ ဆယ္စုႏွစ္ေတြအတြင္းမွာ ထြက္ ေျပးတိမ္းေရွာင္ရတဲ့ တုိင္းရင္း သားလူထုေတြအတြက္ အဆုိးဆုံး အေျခအေနတခ်ိဳ႕ကုိပဲ ျမင္ေန ရပါတယ္’’ဟု ကရင္ဒုကၡသည္ ေကာ္မတီမွ ေနာ္ဘလူးမင္းႏုိက္ ဇန္က ယမန္ေန႔တြင္ မွတ္ခ်က္ျပဳ သည္။
ဒုကၡသည္အားလုံးအတြက္ လုပ္ေဖာ္ကိုင္ဖက္မ်ားႏွင့္အတူ အတတ္ႏုိင္ဆုံး ကူညီမည္ျဖစ္ ေၾကာင္း ကုလသမဂၢဒုကၡသည္ မ်ားဆိုင္ရာမဟာမင္းႀကီး မစၥတာ ဖိလစ္ပုိဂရန္ဒီက ယမန္ေန႔က ကတိျပဳေျပာၾကားသည္။
ဇြန္လ ၂၀ ရက္တြင္က် ေရာက္သည့္ ကမၻာ့ဒုကၡသည္မ်ား ေန႔အထိမ္းအမွတ္သတင္းစကား ၌ ၎ကယင္းသုိ႔ထည့္သြင္း ေျပာၾကားျခင္းျဖစ္သည္။ ေရႊ႕ ေျပာင္းဒုကၡသည္မ်ား ယခင္က ထက္မ်ားလာေသာ္လည္း ကူညီ ႏုိင္ေရး ပုိမုိေကာင္းမြန္ေသာ နည္းလမ္းမ်ားရွာေဖြေတြ႕ရွိထား ေၾကာင္း ၎ကဆုိသည္။ ‘‘သာမန္လူမ်ားကလည္း စတင္လွဴဒါန္းလာၿပီး ေစတနာ အားျဖင့္ လုပ္အားေပးလာၾကပါ တယ္။ လူသားေတြရဲ႕ကုိယ္ခ်င္း စာစိတ္ေတြဟာလည္း ႀကံ႕ႀကံ႕ခံ လ်က္ရွိပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္ ဤ ကမၻာ့ဒုကၡသည္မ်ားေန႔မွာ ကြၽန္ ေတာ္တို႔ရဲ႕ ေမွ်ာ္လင့္ခ်က္ေတြကုိ ဆုပ္ကိုင္ထားရမယ္’’ဟု ကုလ သမဂၢ ဒုကၡသည္မ်ားဆိုင္ရာ မဟာမင္းႀကီးက ေျပာၾကားသည္။
No comments:
Post a Comment