လတ္တေလာျဖစ္ပြားေနေသာ ရာသီတုပ္ေကြး Influenza Type A(H1N1) pdm 09 ေရာဂါေၾကာင့္ ေသဆုံးသူဦးေရမွာ တစ္ႏုိင္ငံလုံး အတိုင္းအတာျဖင့္ ငါးဦးရွိၿပီျဖစ္သည္။ ေသဆုံးသူမ်ားတြင္ အသက္ (၆)လအရြယ္ႏွင့္ နာတာရွည္ေရာဂါအခံရွိသူမ်ားလည္း ပါ၀င္သည္။ ထို႔ေၾကာင့္ ရာသီတုပ္ေကြးကာကြယ္ေဆးႏွင့္ပတ္သက္၍ ကေလး အထူးကုဆရာ၀န္ႀကီး ပါေမာကၡေဒါက္တာေစာ၀င္းအား ေမးျမန္း ထားမႈကို ေဖာ္ျပလိုက္ပါသည္။
လတ္တေလာျဖစ္ပြားေနတဲ့ရာသီတုပ္ေကြး Influenza Type A(H1N1) pdm 09 ေရာဂါအ ေၾကာင္းရွင္းျပေပးပါ။
ရာသီတုပ္ေကြးကေတာ့ အ သက္႐ွဴလမ္းေၾကာင္းက ကူးစက္ ပါတယ္။ ေရာဂါျဖစ္ေနတဲ့သူက ႏွာေခ်ေခ်ာင္းဆိုးေပါ့။ အဲဒီလိုေခ် လိုက္လို႔ရွိရင္ အမႈန္အမႊားေလး ေတြ လြင့္စဥ္သြားတယ္။ ေျခာက္ ေပေလာက္အတြင္းမွာ တိုက္႐ိုက္ လြင့္စဥ္သြားၿပီးေတာ့ က်န္တဲ့တစ္ ေယာက္ကို အသက္႐ွဴလမ္း ေၾကာင္းကတစ္ဆင့္ ကူးစက္ႏုိင္ တာေပါ့။ ရာသီတုပ္ေကြးမွာျဖစ္ တဲ့ အမႈန္အမႊားေလးေတြကေတာ့ ပမာဏႀကီးေတာ့ေလ သိပ္ေ၀း ေ၀းကို မလြင့္စဥ္ႏုိင္ဘူး။မ်ားေသာ အားျဖင့္ တင္က်န္ေနခဲ့တယ္ေပါ့ ေနာ္။ ႏွာေခ်ေခ်ာင္းဆိုးလိုက္ရင္ စားပြဲခုံတို႔၊ ကုလားထိုင္တို႔၊ လက္ကိုင္ပ၀ါတို႔ စသည္မွာတင္ က်န္ေနခဲ့တယ္။ အဲဒါကို တစ္ ေယာက္ေယာက္က ကိုင္မိၿပီး ေတာ့ ကိုယ့္ႏွာေခါင္း၊ ပါးစပ္ကို ပြတ္သပ္မိရင္ ကူးစက္သြားႏုိင္ တာေပါ့ေနာ္။ အဲဒါေၾကာင့္ လက္ ေဆးတာ ပိုအေရးႀကီးတယ္။ဆပ္ ျပာနဲ႔လက္ကို စင္ၾကယ္ေအာင္ ေဆးေၾကာရမွာ။ ေဆးေၾကာျခင္း နဲ႔ကာကြယ္ႏိုင္တယ္။ ေခ်ာင္းဆိုး၊ ႏွာေစးတဲ့အခါမွာ ေခ်ာင္းဆိုးတဲ့ လူတိုင္းကေတာ့ ေယဘုယ် ဒီ့ျပင္ေရာဂါေတြလည္း ကာကြယ္ ပါတယ္။ လက္ကိုင္ပ၀ါနဲ႔ အုပ္ ဆိုးရမယ္။ လူအမ်ားၾကားမွာ မဆိုးရဘူး။ ဒါမ်ိဳးေတြလည္း လုပ္ သင့္တယ္။ ကြၽန္ေတာ္တုိ႔အေတြ႕ အႀကဳံအရလည္း အခုကႏွာေစး၊ ေခ်ာင္းဆိုးလူနာေတြကေတာ့ ေန႔ တိုင္းရွိေနတာေပါ့။ အဲဒီအထဲမွာ ဒီဘယ္ဟာက ရာသီတုပ္ေကြးလဲ ဆိုတာ ဒီဗုိုင္းရပ္စ္ပိုးကိုစစ္ေဆး ၾကည့္မွရတာေပါ့။ အဲဒါဆိုေတာ့ မ်ားေသာအားျဖင့္ ကြၽန္ေတာ္တို႔ စစ္ေဆးႏုိင္တဲ့အခြင့္အလမ္းမရွိ ဘူးေပါ့ေနာ္။ ဒါေပမဲ့ ရာသီတုပ္ ေကြးပဲျဖစ္ျဖစ္၊ တုပ္ေကြးက ေနာက္ဆက္တြဲ လကၡဏာက ေတာ့ အဆုတ္အေအးမိျဖစ္တာ ေပါ့။ အဲဒီေတာ့ အဆုတ္အေအးမိ နဲ႔ ေသႏုိင္တာေပါ့။ ရင္က်ပ္ရွိ တဲ့သူကေတာ့ ရင္က်ပ္အခံရွိတာ နဲ႔ေသႏုိင္တယ္ေပါ့။ ရင္က်ပ္ ထလာႏိုင္တာေပါ့။ အဲဒါေတြကို ထိထိေရာက္ေရာက္ ကုလိုက္ၿပီ ဆိုရင္ေတာ့ အေသအေပ်ာက္ႏႈန္း ေတြကေတာ့ ေတာ္ေတာ္နည္းပါ တယ္။ ကြၽန္ေတာ္တို႔ဆီမွာ ေလာ ေလာဆယ္ေတာ့ မရွိေသးပါဘူး။ ရန္ကုန္တုိင္းတစ္ခုလုံးမွာေတာ့ ေလးေယာက္ဆိုတာကေတာ့သိပ္ မမ်ားလွဘူးေပါ့ေနာ္။ ဘာလို႔ဆို ခါတိုင္းလည္း တုပ္ေကြးျဖစ္ တယ္၊ ေနာက္ဆက္တြဲျဖစ္တယ္။ အဆုတ္အေအးမိေရာဂါေတြ ေၾကာင့္ ေသဆုံးတဲ့လူေတြကရွိႏိုင္ ပါတယ္။
ရာသီတုပ္ေကြးေရာဂါကာကြယ္ ေဆးရွိပါသလား။ အခု ပုဂၢလိက ေဆး႐ုံ၊ေဆးခန္းေတြမွာ ထိုးလို႔ရ တဲ့ တုပ္ေကြးကာကြယ္ေဆးက လတ္တေလာျဖစ္ပြားေနတဲ့ ရာ သီတုပ္ေကြး Influenza Type A(H1N1) pdm 09 ေရာဂါကို ကာကြယ္ေပးႏိုင္ပါသလား။
ဟုတ္ပါတယ္။ ကာကြယ္ ေဆးက ကာကြယ္ႏိုင္ပါတယ္။ ဒီရာသီတုပ္ေကြးက ႏွစ္တုိင္း ကမၻာ့က်န္းမာေရးအဖြဲ႕က ထုတ္ ျပန္ေပးတယ္ေပါ့ေနာ္။ ဘယ္အ မ်ိဳးအစားေတြ ပါသင့္လဲဆိုၿပီး ေတာ့ မိုးရာသီတုပ္ေကြးတစ္ခါ ထြက္တယ္။ ေဆာင္းရာသီတုပ္ ေကြးတစ္ခါထြက္တယ္။ အဲဒီ ေတာ့ ဒီႏွစ္မိုးရာသီ တုပ္ေကြးထဲ မွာ H1N1 ပါတယ္။ အခုျဖစ္ေနတဲ့ H1N1 ပါတယ္။ ေနာက္တစ္ခါ H3N2 ပါတယ္။ ေနာက္တစ္ခါ ေနာက္တစ္ခုအတြက္လည္းပါ တယ္။ အခု ေစ်းကြက္မွာရေနတဲ့၊ ဆရာတို႔ ေဆးခန္းေတြမွာ ထိုးေပး ေနတဲ့ ဒီကာကြယ္ေဆးေတြေပါ့ ေလ။ ႏွစ္မ်ိဳး၊ သုံးမ်ိဳးရွိပါတယ္။ အဲဒါက H1N1 ပါပါတယ္။ ရာသီ တုပ္ေကြးကေတာ့ ႏွစ္တုိင္းျပန္ ထိုးရတယ္။ တစ္ႏွစ္နဲ႔တစ္ႏွစ္ ျဖစ္တဲ့အေကာင္ရဲ႕ ျဖစ္တ့ဲတုပ္ ေကြးေရာဂါပိုးခ်င္းမတူေတာ့ ႏွစ္ တုိင္းျပန္ထိုးဖို႔လိုတယ္။ ေနာက္ တစ္ခုက ဒီေနာက္ႏွစ္မွာအျဖစ္ မ်ားမယ့္ေရာဂါကို ကမၻာ့က်န္းမာ ေရးအဖြဲ႕က ႀကိဳတင္သတ္မွတ္ ေပးထားတာ။ အဲဒီေတာ့ တစ္ႏွစ္ တစ္ခါျပန္ထိုးဖို႔လိုပါတယ္။ က ေလး(၅)ႏွစ္ေအာက္ ကေလး ရယ္၊ (၆၅)ႏွစ္အထက္လူႀကီး ေတြ၊ ဆီးခ်ိဳ၊ ေသြးတိုး၊ ႏွလုံးေရာ ဂါ၊ ပန္းနာရင္က်ပ္ရွိတဲ့သူေတြက ေတာ့ ဦးစားေပးထိုးသင့္တဲ့အထဲ မွာပါတယ္ေပါ့။ ျဖစ္ႏုိင္ရင္ေတာ့ အကုန္လုံး က်န္းမာေရး၀န္ထမ္း ေတြကလည္း ဦးစားေပးအထဲမွာ ပါတယ္။ ဘာလို႔ဆို သူတို႔က တစ္ဆင့္လည္း ကူးသြားႏုိင္တယ္။ သူတို႔ကလည္း အကူးခံရဖို႔မ်ား ႏိုင္ေျချဖစ္ပါတယ္။ ျဖစ္ႏုိင္ရင္ ေတာ့ အကုန္လုံးထိုးထားႏိုင္ရင္ ေတာ့ အေကာင္းဆုံးပါပဲ။
တုပ္ေကြးျဖစ္ၿပီးသားသူမွာ ထိုး ရင္ေကာ ထိေရာက္မႈရွိပါသ လား။
ႏွစ္ခုရွိတာေပါ့ေလ။ ရာသီ တုပ္ေကြးမွာပါတဲ့ ဗုိင္းရပ္စ္ပိုး ေတြေၾကာင့္ျဖစ္တဲ့ တုပ္ေကြးေရာ ဂါနဲ႔ တျခားႏွာေစး၊ေခ်ာင္းဆိုးျဖစ္ တဲ့ ဗိုင္းရပ္စ္ပိုးေတြနဲ႔ ခြဲျခားဖို႔ ခက္တာေပါ့။ အဲဒီေတာ့မေသခ်ာ လို႔ရွိရင္ေတာ့ ထိုးထားလိုက္တာ ေကာင္းပါတယ္။ ထပ္ထိုးလို႔ လည္း အႏၲရာယ္ေတာ့မရွိပါဘူး။
ကာကြယ္ေဆးကို ဘယ္ေနရာ ေတြမွာ ထိုးလို႔ရႏိုင္ပါသလဲ။
ေဆးကေတာ့ အမ်ိဳးသား က်န္းမာေရးစီမံခ်က္ထဲမွာေတာ့ မပါေသးဘူးေပါ့ေနာ္။ ဘာလို႔လဲ ဆိုေတာ့ အမ်ိဳးသားက်န္းမာေရး စီမံခ်က္ထဲမွာ လူေတြဒီေလာက္ အမ်ားႀကီး ႏွစ္တုိင္းထိုးေပးဖို႔ဆို တာေတာ့ မျဖစ္ႏုိင္ေသးဘူးေပါ့။ အခုေလာေလာဆယ္ေတာ့ ျပင္ပ ပုဂၢလိကေစ်းကြက္မွာ ရေနပါ တယ္။ ႏိုင္ငံျခားကုမၸဏီေတြက တင္သြင္းတဲ့တုပ္ေကြးကာကြယ္ ေဆးေတြေပါ့ေနာ္။ ေသာင္း ဂဏန္းပတ္၀န္းက်င္ေလာက္ပဲရွိ တယ္။ ေတာ္ေတာ္မ်ားမ်ားေဆး ခန္းႀကီး၊ ေဆး႐ုံႀကီးေတြမွာရႏိုင္ ပါတယ္။ နယ္မွာလည္းတခ်ိဳ႕ ဆရာ၀န္ေတြကထိုးေပးေနတာရွိ ပါတယ္။ ရာသီတုပ္ေကြးကာ ကြယ္ေဆးက ထိုးထားရင္ေတာ့ ေတာ္ေတာ္မ်ားမ်ား ကာကြယ္ပါ တယ္။ ထိေရာက္မႈလည္း ေတာ္ ေတာ္ရွိတယ္။ အႏၲရာယ္လည္း နည္းတယ္။ ကုန္က်စရိတ္က ေတာ့ ရွိပါတယ္။ ႏွစ္ေသာင္းပတ္ ၀န္းက်င္ေလာက္ရွိပါတယ္။
ျဖည့္စြက္ေျပာၾကားခ်င္တာေလးရွိရင္ ေျပာၾကားေပးပါဦး။
ရာသီတုပ္ေကြးကာကြယ္ ေဆးကို ထိုးထားတာက အသုံး၀င္ ပါတယ္။ ဘာလို႔ဆို တုပ္ေကြးျဖစ္ ေတာ့မွ ကုတာထက္စာလို႔ရွိရင္ အမ်ားႀကီးအက်ိဳးရွိတယ္။ ဦးစား ေပးၿပီးထိုးရမွာေတာ့ အသက္ (၅)ႏွစ္ေအာက္ ကေလး ေတြ ရယ္၊ (၆၅) ႏွစ္အထက္၊ ေနာက္ ဆီးခ်ိဳ၊ေသြးတိုး၊ ႏွလုံး၊ ရင္က်ပ္ ပန္းနာရွိတဲ့သူေတြေပါ့။ ျဖစ္ႏိုင္ ရင္ေတာ့ အကုန္လုံးထိုးထားရင္ အေကာင္းဆုံးပါပဲ။ က်န္းမာေရး ၀န္ထမ္းေတြလည္း ထုိးထားသင့္ တယ္။ အေမရိကန္ႏုိင္ငံမွာဆိုရင္ ေတာ့ အကုန္လုံးကိုထိုးဖုိ႔အတြက္ တိုက္တြန္းပါတယ္။ ကြၽန္ေတာ္ တုိ႔လည္း အိမ္နီးခ်င္းထိုင္းႏိုင္ငံက အေတြ႕အႀကဳံလည္း ေလ့လာ ၾကည့္တဲ့အခါက်ေတာ့ သူတုိ႔က ဥပမာပုဂၢလိကေက်ာင္းေတြ၊စက္ ႐ုံေတြ၊ သူကအစုလုိက္အၿပဳံလိုက္ ပို္င္ရွင္ကကို ထိုးေပးတယ္။ ဘာ လိ႔ုထိုးေပးလဲဆိုေတာ့ စက္႐ုံမွာ ထိုးေပးျခင္းအားျဖင့္ သူ႔စက္႐ုံအ လုပ္သမားေတြက ဒီတုပ္ေကြး ေရာဂါနဲ႔ ပ်က္ကြက္တာေတြနည္း သြားရင္ သူ႔အတြက္က အက်ိဳး ေက်းဇူးပိုရွိတယ္ေပါေ့နာ္။ ဒါ ေၾကာင့္ တခ်ိဳ႕စက္႐ုံေတြက ႀကီး ၾကပ္ၿပီးေတာ့ သူတို႔ကိုယ္တုိင္က ထိုးေပးတာေတြရွိပါတယ္။ ကြၽန္ ေတာ္တုိ႔ႏုိင္ငံမွာလည္း ေတာ္ ေတာ္မ်ားမ်ားေတာ့ လာထိုးၾက တာေတြ႕ပါတယ္။ က်န္းမာေရး ဗဟုသုတမ်ားလာပါၿပီ။ ထိုးထား တာကအသုံး၀င္ပါတယ္။ ေနာက္ တစ္ခ်က္ေျပာခ်င္တာက ရာသီ တုပ္ေကြးနဲ႔ ေသြးလြန္တုပ္ေကြးက မတူပါဘူး။ လူေတြကအျမင္မွား တာက ဘယ္လိုလဲဆိုေတာ့ ရာသီ တုပ္ေကြးထိုးထားရင္ ေသြးလြန္ တုပ္ေကြးကာကြယ္လားဆိုၿပီး ခဏခဏေမးၾကတယ္။ အဲဒါ မဆိုင္ပါဘူး။ ရာသီတုပ္ေကြးကာ ကြယ္ေဆးက ရာသီတုပ္ေကြးနဲ႔ပဲ ဆိုင္တယ္။ ေသြးလြန္တုပ္ေကြး ကာကြယ္ေဆးကေတာ့ အခု ကြၽန္ေတာ္တို႔ဆီမွာလည္း မရွိ ေသးဘူး။ မသြင္းထားေသးဘူး။ ေနာက္ၿပီးေတာ့ သူက (၉)ႏွစ္ အထက္မွာမွ သုံးလို႔ရတယ္။ ေနာက္ၿပီးေတာ့ ေသြးလြန္တုပ္ ေကြးတစ္ခါျဖစ္ဖူးေၾကာင္းလည္း ေသြးစစ္ၿပီးသား ျဖစ္ရမယ္။ ေနာက္ၿပီးေတာ့ ကာကြယ္မႈက လည္း သိပ္ၿပီးေတာ့အေကာင္း ႀကီးမဟုတ္တဲ့အတြက္ေၾကာင့္ တခ်ိဳ႕ဆို အကုန္အက်ခံၿပီး ႏုိင္ငံ ျခားေတြ၊ ဘာေတြသြားသြားထိုး ထားတယ္ေပါ့ေနာ္။ ဒါေပမဲ့ ထိ ေရာက္မႈကေတာ့ ကုန္က်တာနဲ႔ စာရင္ ကၽြန္္ေတာ့္အေနနဲ႔ သိပ္ၿပီး ေတာ့မတန္ေသးပါဘူးေနာ္။
No comments:
Post a Comment