ရခုိင္ေဒသ တိုက္ပြဲမ်ားေၾကာင့္ ေျခာက္လအတြင္း လူ႔အခြင့္အေရးခ်ိဳးေဖာက္မႈ ၁၉၅ မႈရွိဟု ထုတ္ျပန္

တပ္မေတာ္ႏွင့္ ရခိုင္ လက္နက္ကိုင္အဖြဲ႕ (AA)တုိ႔ တုိက္ပြဲျဖစ္ေနသည့္ ေျခာက္လ အတြင္း ျပည္သူသံုးေသာင္းေက်ာ္ လူ႔အခြင့္အေရး ခ်ိဳးေဖာက္ခံရ ေၾကာင္း ရခုိင္ျပည္လံုးဆုိင္ရာ ေက်ာင္းသားႏွင့္ လူငယ္မ်ားအ စည္းအ႐ံုး (AASYC)က ထုတ္ ျပန္သည္။ ၂၀၁၈ ဒီဇင္ဘာမွ ၂၀၁၉ ေမလအထိ ေျခာက္လအတြင္း တပ္မေတာ္ႏွင့္ ရခုိင္လက္နက္ ကိုင္အဖြဲ႕ (AA)တုိ႔ ျဖစ္ပြားေသာ တုိက္ပြဲမ်ားၾကား ျပည္သူမ်ား ထိခိုက္ျခင္းကို စာရင္းျပဳစုကာ ‘ရခုိင္ျပည္တြင္း လက္နက္ကိုင္ ပဋိပကၡေၾကာင့္ လူ႔အခြင့္အေရး ခ်ိဳးေဖာက္မႈမ်ား’ ေခါင္းစဥ္ျဖင့္ ရခိုင္ျပည္လံုးဆုိင္ရာ ေက်ာင္း သားႏွင့္ လူငယ္မ်ားအစည္းအ႐ံုး (AASYC)က ဇူလုိင္ ၉ ရက္တြင္ ထုတ္ျပန္ခဲ့သည္။



တပ္မေတာ္ႏွင့္ ရခိုင္လက္ နက္ကိုင္အဖြဲ႕ (AA)တုိက္ပြဲမ်ား ၾကား ရခိုင္ျပည္နယ္ရွိ ၁၁ ၿမိဳ႕နယ္အပါအဝင္ ၁၄ ၿမိဳ႕နယ္တြင္ လူ႔ အခြင့္အေရးခ်ိဳးေဖာက္မႈ ျဖစ္ပြားသည္ကို ေလ့လာေတြ႕ရွိေၾကာင္း ထုတ္ျပန္ခ်က္၌ ေဖာ္ျပသည္။ ေျခာက္လအတြင္း လူ႔အခြင့္အ ေရးခ်ိဳးေဖာက္မႈ ၁၉၅ မႈရွိၿပီးျပည္သူ ၃၃,၀၀၀ ခန္႔အထိ ထိခိုက္ မႈရွိခဲ့သည္ကို ေတြ႕ရွိရေၾကာင္း ထုတ္ျပန္ခ်က္တြင္ ေဖာ္ျပသည္။

လူ႔အခြင့္အေရးခ်ိဳးေဖာက္မႈ အမ်ိဳးအစားကိုးမ်ိဳး ေတြ႕ရွိကာ ယင္းအနက္ လြတ္လပ္စြာ သြား လာခြင့္ကို တားဆီးျခင္း၊ လြတ္လပ္စြာ ထုတ္ေဖာ္ေျပာဆုိခြင့္ကို ပိတ္ပင္တားဆီးျခင္း၊ အတင္း အဓမၼေရႊ႕ေျပာင္းျခင္း စသည္တုိ႔ ပါဝင္ေၾကာင္း ေဖာ္ျပသည္။

‘လူ႔အခြင့္အေရးခ်ိဳးေဖာက္ ခံရမႈမ်ားကို ဆန္းစစ္ၾကည့္ရာ အ ခ်ိန္ကာလအားျဖင့္ ၂၀၁၉ မတ္လအားလည္းေကာင္း၊ ေနရာေဒသ အားျဖင့္ ရခုိင္ျပည္ ေျမာက္ဦးၿမိဳ႕ နယ္တုိ႔အားလည္းေကာင္း လူ႔ အခြင့္အေရးခ်ိဳးေဖာက္မႈ အျမင့္ ဆံုးအေျခအေနသို႔ ေရာက္ရွိခဲ့ သည္ကို ေတြ႕ရွိရပါသည္’ဟု ေဖာ္ျပသည္။

စာရင္းျပဳစုခ်က္အရ အရပ္ ဘက္ပစ္မွတ္မ်ား ထိခိုက္မႈမ်ားကို ပုဏၰားကြၽန္း၊ ဘူးသီးေတာင္၊ေျမာက္ဦး၊ ေက်ာက္ေတာ္၊ အမ္း၊ရေသ့ေတာင္ႏွင့္ ေမာင္ေတာၿမိဳ႕နယ္ခုနစ္ခုတြင္ ျဖစ္ပြားကာ လက္ နက္ႀကီးက်ည္ မေတာ္တဆမႈ၊ ေျမျမႇဳပ္မိုင္းထိမႈ၊ ေလေၾကာင္းမွ ပစ္ခတ္တိုက္ခိုက္မႈ၊ မိုင္း၊ ဗံုးသီးမေတာ္တဆေပါက္ကြဲမႈ စသည္ တုိ႔ေၾကာင့္ျဖစ္ေၾကာင္း ေဖာ္ျပ သည္။ AASYC က ၎တုိ႔၏ အစီ ရင္ခံစာအတြက္ စာရင္းေကာက္ ယူမႈပံုစံကိုမူ အတိအက်ထုတ္ျပန္ ျခင္းမရွိေပ။

AASYC အစီရင္ခံစာပါ အ ခ်က္မ်ားႏွင့္ ပတ္သက္၍ မွတ္ ခ်က္မျပဳလိုေသာ္လည္း သက္ ဆုိင္ရာဘက္အသီးသီးအေနျဖင့္ လူထု၏ အက်ိဳးစီးပြားကိုၾကည့္၍ တိုက္ပြဲမ်ား အျမန္ဆံုးရပ္တန္႔ႏုိင္ ေရး လုပ္ေဆာင္သင့္ေၾကာင္း သုေတသနအဖြဲ႕ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးႏွင့္လံုၿခံဳေရးဆုိင္ရာ ျမန္မာအင္စတီက်ဳဒ္ (MIPS) အမႈေဆာင္ဒါ႐ိုက္ တာ ေဒါက္တာမင္းေဇာ္ဦးက မွတ္ခ်က္ျပဳသည္။

‘‘ျမန္မာျပည္ရဲ႕ အေနအ ထားနဲ႔တင္မကဘူး။ တစ္ကမၻာ လံုးရဲ႕ အေနအထားနဲ႔ကို ကြၽန္ ေတာ္တုိ႔ ၾကည့္မယ္ဆုိရင္ လက္ နက္ကိုင္ပဋိပကၡရွိၿပီဆုိရင္ လူထု နဲ႔ နီးနီးမွာျဖစ္ေလေလ၊ လူထု ပိုနာေလေလပဲ’’ဟု ၎က ေျပာ သည္။

ႏုိင္ငံတကာ  လြတ္ၿငိမ္းခ်မ္း သာခြင့္အဖြဲ႕ (AI)က ရခိုင္ေဒသ တိုက္ပြဲမ်ားအတြင္း တပ္မေတာ္ ႏွင့္ AA ႏွစ္ဖက္စလံုးမွ လူ႔အခြင့္ အေရးခ်ိဳးေဖာက္မႈမ်ား က်ဴးလြန္ေနေၾကာင္း ေမလ ၂၉ ရက္ထုတ္အစီရင္ခံစာ၌ ေဖာ္ျပထားသည္။

တပ္မေတာ္ႏွင့္ ရခုိင္လက္နက္ကုိင္အဖြဲ႕(AA)တုိ႔၏ စစ္ေရး ပဋိပကၡအတြင္း သံသယျဖင့္ဖမ္း ဆီးခံထားရသူမ်ား ႏွိပ္စက္ညႇဥ္း ပန္းခံရသျဖင့္ ေသဆုံးမႈမ်ားႏွင့္ ပတ္သက္ၿပီး  နစ္နာသူမ်ားက တရားဥပေဒေၾကာင္းအရ ေဆာင္ ရြက္ႏုိင္ေၾကာင္း တပ္မေတာ္ သတင္းမွန္ျပန္ၾကားေရးအဖြဲ႕ အတြင္းေရးမွဴး ဗုိလ္မွဴးခ်ဳပ္ေဇာ္ မင္းထြန္းက 7Day Daily သတင္းစာအား ေျပာၾကားထားသည္။

AASY ထုတ္ၿပန္ခ်က္ႏွင့္ ပတ္သတ္၍ ရခိုင္လက္နက္ကိုင္အဖြဲ႕(AA)ထံ ယမန္ေန႔က ဆက္ သြယ္ေသာ္လည္း ဖုန္းအဆက္ အသြယ္ မရရွိခဲ့ေပ။ တပ္မေတာ္ႏွင့္ AA အၾကား ၂၀၁၈ ႏွစ္ကုန္က စတင္သည့္ ရခိုင္ေဒသ တိုက္ပြဲမ်ားသည္ ေျခာက္လေက်ာ္ၾကာသည္အထိ ေျပလည္မႈမရေသးဘဲ တိုက္ပြဲ ျဖစ္ပြားမႈ ပိုမုိက်ယ္ျပန္႔လာသည္။