ကိုဝလံုးနဲ႔ ကိုေက်ာ္စိုးဦးတို႔ကို ရိုက္တာအယ္ဒီတာခ်ဳပ္ ဂုဏ္ျပဳ

ႏွစ္ရွည္ေထာင္ဒဏ္က်ေနတဲ့ ရိုက္တာသတင္းေထာက္ ကို၀လံုးနဲ႕ ကိုေက်ာ္စိုးဦးတို႔ကို ကုလသမဂၢ UNSECO ကေန Guillermo Cano ကမၻာ့ သတင္းလြတ္လပ္ခြင့္ ဆုကို ေမလ (၃)ရက္ေန႔က အီသီယိုးပီးယားႏိုင္ငံမွာ က်င္းပတဲ့ ကမၻာ့သတင္းလြတ္လပ္ခြင့္ေန႔ ညီလာခံမွာ ဂုဏ္ျပဳခ်ီးျမွင့္ ခဲ့တဲ့အတြက္ ကုလသမဂၢရဲ႕ အားေပးမႈကို ေက်းဇူးတင္ေၾကာင္း ရိုက္တာသတင္းဌာန အႀကီးအကဲ Steve Adler ကေျပာပါတယ္။



အင္တာနက္ Facebook ကေန အမုန္းတရားေတြ ျဖန္႔ေ၀မႈေၾကာင့္ ပဋိပကၡေတြ ပိုၿပီးဆိုး၀ါးေစခဲ့တဲ့ ျမန္မာႏိုင္ငံမွာ အစိုးရကိုယ္တိုင္လည္း Facebook ကို သူတို႔ရဲ႕ မူ၀ါဒ၊ သတင္းအခ်က္အလက္ေတြကို အဓိကျဖန္႔ျဖဴးတဲ့ေနရာ အျဖစ္ အသံုးခ်ေနေၾကာင္းလည္း Steve Adler က ေ၀ဖန္ေျပာၾကားခဲ့ပါတယ္။
 
နယူးေရာက္ ကုလသမဂၢဌာနခ်ဳပ္မွာ ေမလ (၃)ရက္ေန႔က UNESCO နဲ႕ DGC ကုလသမဂၢ ႏိုင္ငံတကာ ဆက္သြယ္ေရးအဖဲြ႔တို႔ ပူးတဲြက်င္းပတဲ့ ကမၻာ့သတင္းလြတ္လပ္ခြင့္ေန အထိမ္းအမွတ္အခမ္းအနားမွာ ကို၀လံုးနဲ႕ ကိုေက်ာ္စိုးဦးတို႔ကို UNSECO က ၂၀၁၉ ကမၻာ့ သတင္းလြတ္လပ္ခြင့္ ဆုေပးအပ္ခဲ့တဲ့အတြက္ေက်းဇူးတင္ ဂုဏ္ျပဳေၾကာင္းရိုက္တာသတင္းဌာန အယ္ဒီတာခ်ဳပ္ Steve J. Adler က အခုလိုေျပာပါတယ္။

“သတင္းသမားေတြတိုင္းလုပ္ရမယ့္ အလုပ္ကို သူတို႔ လုပ္ခဲ့တဲ့အတြက္ အက်ဥ္းေထာင္ထဲ ေရာက္ခဲ့တာျဖစ္ပါတယ္။ ကမၻာႀကီးအတြက္ အေရးႀကီးဆံုးျဖစ္တဲ့ မွန္ကန္တိက်ၿပီး သတင္းအခ်က္အလက္ရဖို႔သူတို႔ စုေဆာင္းခဲ့တာျဖစ္ပါတယ္။ အားလံုးသိတဲ့အတိုင္းပဲ ရခိုင္ျပည္နယ္မွာ ရိုဟင္ဂ်ာမြတ္စလင္ ၁၀ ဦး သတ္ျဖတ္ခံခဲ့ရတဲ့ သတင္းကို သူတို႔ စံုစမ္း ထုတ္ေဖၚ ေရးသားခဲ့တာျဖစ္ပါတယ္။ ဒီလူေတြသတ္ျဖတ္ခံရတဲ့ ဓါတ္ပံုေတြကို သူတို႔လက္ခံရရွိခဲ့တာပါ။”

ဒါေၾကာင့္ အသက္ ၄၅ ႏွစ္ကေန ၁၇ ႏွစ္အရြယ္ထိ ပါတဲ့ လူ (၁၀)ဦး အသတ္ခံရတာကို ရိုက္တာသတင္းေထာက္ႏွစ္ဦး အေသအခ်ာ သိခဲ့တဲ့အတြက္ေၾကာင့္ပဲ သူတို႔ႏွစ္ဦးကို အစိုးရက ဖမ္းဆီးၿပီး၊ စံုစမ္းစစ္ေဆးခဲ့တာျဖစ္ေၾကာင္းနဲ႕ အစိုးရလွ်ဳိ႕၀ွက္ခ်က္ ဥပေဒခ်ဳိးေဖာက္မႈနဲ႔ တရားစဲြ ၿပီး ႏွစ္ရွည္ ေထာင္ဒဏ္အျပစ္ေပးခဲ့တာျဖစ္တယ္လို႔ Steve Adler ကေျပာပါတယ္။

သူတို႔ကို ထိန္းသိမ္းထားတာ ရက္ေပါင္း (၅၀၈) ရက္ရွိေနၿပီး သူတို႔လြတ္ေျမာက္ေရးအတြက္ ေန႕တိုင္းႀကိဳးစားေနသလို၊ ကုလသမဂၢအေနနဲ႕ အခုလို ရိုက္တာသတင္းေထာက္ေတြ လႊတ္ေပးဖို႔ ပူးေပါင္း ကူညီေဆာင္ရြက္ေပးေနတဲ့အတြက္လည္း ေက်းဇူးတင္ပါေၾကာင္း Steve Adler ကဆိုပါတယ္။

ဒါအျပင္ သတင္းအမွန္အမွားေတြကို နည္းပညာနဲ႔ အလြယ္တကူျဖန္႔ေ၀ႏိုင္တဲ့ ဆိုရွယ္မီဒီယာနဲ႔ အခ်က္အလက္မွန္ကန္မႈရွိမရွိ စိစစ္ၿပီးမွ သတင္းက်င့္၀တ္နဲ႕အညီ ေရးသားေျပာဆိုတဲ့ သတင္းမီဒီယာ မတူကဲြျပားမႈကို Steve Adler က အခမ္းအနားမွာ ေျပာသြားပါတယ္။ အထူးသျဖင့္ ျမန္မာႏိုင္ငံမွာ ဆိုရွယ္မီဒီယာကိုပဲ အားကိုးအသံုးျပဳေနတဲ့အတြက္ အႏၱရာယ္ႀကီးေၾကာင္း Steve Adler က အခုလိုေျပာသြားပါတယ္။

“ျမန္မာႏိုင္ငံမွာ ဆိုရွယ္မီဒီယာဆိုတာ အင္တာနက္ပဲျဖစ္ပါတယ္။ လူဦးေရသန္းေပါင္း ၅၃ သန္းရွိတဲ့အထဲမွာ သန္း ၂၀ ေလာက္က Facebook သံုးစဲြေနတာပါ။ အစိုးရအတြက္လည္း သူတို႔ရဲ႕ မူ၀ါဒ၊ သတင္းအခ်က္အလက္ အမွန္ ဒါမွမဟုတ္ အမွားေတြ ျဖန္႔ေ၀ဖို႔ Facebook က အဓိက ေနရာျဖစ္ပါတယ္။ အမုန္းစကားပြားမ်ားဖို႔၊ လူနည္းစု ရိုဟင္ဂ်ာမြတ္စလင္ေတြနဲ႕ပတ္သက္လို႔ မႏွစ္ၿမိဳ႕ေစဖို႔၊ ဒါအျပင္ သတင္းမီဒီယာေတြအေပၚ ဆန္႔က်င္မႈအေျမာက္အမ်ားကို ျဖန္႔ေ၀ဖို႔ Facebook က အဓိက ေနရာျဖစ္ေနပါတယ္။”

၂၀၁၉ခုနွစ္ သတင္းလြတ္လပ္ခြင့္ေန႔ အထိမ္းအမွတ္အတြက္ အဓိကမီးေမွာင္ထိုးျပတဲ့ အခ်က္ကလည္း အႏၱရာယ္ႀကီးၿပီး ဒီမိုကေရစီ စနစ္ကို ၿခိမ္းေျခာက္လာတဲ့ သတင္းအတု အေယာင္ျဖန္႔ေ၀မႈ ကိစၥျဖစ္ပါတယ္။

အလားတူ ႏွစ္ေပါင္း (၁၂)ၾကာၿပီးေနာက္ ကမၻာ့သတင္းလြတ္လပ္ခြင့္ အဆင့္မွာ တရွိန္ထုိးျမင့္တက္ခဲ့တဲ့ အီသီယိုးပီးယား ႏိုင္ငံမွာ ပထမဆံုးအႀကိမ္ ကုလသမဂၢနဲ႔ ပူးေပါင္းက်င္းပတဲ့ ေမလ (၃)ရက္ေန႔က ကမၻာ့ သတင္းလြတ္လပ္ခြင့္ေန႕ ႏိုင္ငံတကာညီလာခံမွာ အက်ဥ္းက်ေနတဲ့ ရိုက္တာသတင္းေထာက္ ကို၀လံုးနဲ႕ ကိုေက်ာ္စိုးဦးတို႔ႏွစ္ဦးကိုUNSECO ကေန Guillermo Cano ကမၻာ့ သတင္းလြတ္လပ္ခြင့္ ဆုကို ဂုဏ္ျပဳအခမ္းအနားနဲ႕ ခ်ီးျမွင့္ခဲ့ပါတယ္။

ဒီအခမ္းအနားကို ကို၀လံုးရဲ႕ ညီျဖစ္သူ ကိုသူရေအာင္နဲ႔အတူ ျမန္မာသတင္းမီဒီယာေကာင္စီ တဲြဖက္အတြင္းေရးမွဴး ကိုျမင့္ေက်ာ္နဲ႕ Human Rights Tulip Award ဆုရွင္ လူ႕အခြင့္အေရးလႈပ္ရွားသူ ေမာင္ေဆာင္းခတို႔လည္း တက္ေရာက္ခဲ့ၾကပါတယ္။ ကို၀လံုးနဲ႕ ကိုေက်ာ္စိုးဦး ကိုယ္စား ဆုကို လက္ခံရယူခဲ့တဲ့ ကိိုသူရေအာင္ကေတာ့ အခမ္းအနားမွာ အခုလို ေျပာသြားပါတယ္။

“ဘာေတြျဖစ္ခဲ့သလဲဆိုတဲ့ ျဖစ္ရပ္မွန္ေတြကို ေျပာျပဖို႔အတြက္ပဲ သူတို႔ သတင္းလိုက္ခဲ့တာပါ။ ဒီသတင္းဟာ ျမန္မာေရာ ကမၻာကပါ သိသင့္သိထုိက္တဲ့ သတင္းျဖစ္တယ္လို႔လည္း သူတို႔ကျမင္ပါတယ္။ အေျပာင္းအလဲေတြျဖစ္ေနတဲ့ ျမန္မာႏိုင္ငံမွာ အေကာင္းဆံုးျဖစ္လာဖို႔ ငယ္ရြယ္တဲ့ သတင္းေထာက္ေတြအေနနဲ႕ တက္ႏိုင္တဲ့ဘက္က တာ၀န္သိသိ ထမ္းေဆာင္ခဲ့တာျဖစ္ပါတယ္။ ဒါေပမဲ့ စိတ္မေကာင္းစြာပဲ သူတို႔ကို ေထာင္ေခ်ာက္ဆင္ဖမ္းဆီးခဲ့ၿပီး ေထာင္ဒဏ္ (၇)ႏွစ္စီ အျပစ္ေပးခဲ့ပါတယ္။”

UNESCO က ခ်ီးျမွင့္တဲ့ ဆုမွာ ဆုေၾကးေငြ အေမရိကန္ေဒၚလာ ၂၅,၀၀၀ လည္းပါ၀င္ပါတယ္။ ကုိ၀လုံးနဲ႔ ကုိေက်ာ္စုိးဦးတုိ႔ ၂ ဦးဟာ ၂၀၁၉ခုနွစ္အတြက္ ပူလစ္ဇာဆုခ်ီးျမွင့္ခံထားရသလို၊ ၂၀၁၉ ခုႏွစ္မွာ အေမရိကန္ျပည္ေထာင္စုနဲ႔ ကမာၻတ၀န္းက ထူးခၽြန္တဲ့ သတင္းသမားေတြကုိ ႏွစ္စဥ္ ဂုဏ္ျပဳတဲ့ George Polk အျပင္ ၂၀၁၈ ခုႏွစ္မွာ အေမရိကန္ျပည္ေထာင္စု နယူးေယာက္အေျခစုိက္ Pen American အဖြဲ႔က ခ်ီးျမႇင့္တဲ့ Pen/Barbey Freedom to Write Award ဆု ကို လက္ခံရရွိခဲ့ၿပီး ျဖစ္ပါတယ္။