အာေမးနီးယား ဆယ္ေက်ာ္သက္တို့၏ နည္းပညာျမင့္ အနာဂတ္အိပ္မက္မ်ား

ဆိုဗီယက္ယူနီယံ၌ ပါခဲ့ေသာ နိုင္ငံမ်ားအနက္ အဆင္းရဲဆံုးတစ္နိုင္ငံျဖစ္ေသာ အာေမးနီးယားတြင္ ျမို့ေတာ္ယီရီဗန္ရွိ ေတာက္ပေျပာင္လက္ေနေသာ စာသင္ခန္းတစ္ခန္းထဲ၌ အသက္ ၁၄ နွစ္ အရြယ္ တာပတ္ထရိုစယန္နွင့္အျခားသက္တူ ရြယ္တူမ်ားသည္ Apple ကြန္ပ်ူ တာ၏ မ်က္နွာျပင္ကို ျကည့္ေနျက သည္။ အဆင့္ျမင့္နည္းပညာသင္တန္းေက်ာင္း Tumo မွ Programming သင္တန္းတစ္ခုတြင္ တာ-ပတ္ထရိုစယန္နွင့္ အတန္းေဖာ္မ်ားသည္ အလယ္ေခတ္မွ စာမ်ားကို ဒစ္ဂ်စ္တယ္ေဒတာမ်ားအျဖစ္ မည္သို့ေျပာင္းလဲရမည္ကို သင္ယူေနျကျခင္းျဖစ္သည္။


“ေရွးလက္ေရးမူေတြ ဖတ္နိုင္တဲ့ ပရိုဂရမ္တစ္ခုကို တည္ေဆာက္ေနတာပါ” ဟု ထိုဆယ္ေက်ာ္သက္ မိန္းကေလးက ေျပာျကားခဲ့သည္။


ခ်မ္းသာျကြယ္ဝေသာ သမိုင္းေျကာင္းနွင့္ ဒုကၡပတ္လည္ဝိုင္းခဲ့သည့္ အတိတ္တို့ေျကာင့္ လူသိမ်ားသည့္ အာေမးနီးယားနိုင္ငံသည္ ၁၉၉၁ ခုနွစ္တြင္ ဆိုဗီယက္ယူနီယံမွ ကြဲထြက္သြားကတည္းက ဆင္းရဲမြဲေတမႈ၊ အလုပ္လက္မဲ့ဦးေရမ်ားျပားမႈ၊ ဦးေနွာက္ယိုစီးမႈတို့နွင့္ ရင္ဆိုင္ေနရသည္။

နိုင္ငံ့စီးပြားေရးမွာ တံု့ဆိုင္းေနေသာ္လည္း အာေမးနီးယားနည္းပညာက႑ဍသည္ ျပီးခဲ့သည့္ ဆယ္စု နွစ္အတြင္းမွစျပီး လ်င္ျမန္စြာ ဖြံ့ျဖိုး တိုးတက္လာခဲ့သည္။ ထို့ေျကာင့္ သယံဇာတရင္းျမစ္နည္းပါးေသာ အာေမးနီးယားသည္ ေနာင္တစ္ခ်ိန္တြင္ ကမၻာ့နည္းပညာဗဟိုခ်က္တစ္ခု ျဖစ္လာနိုင္သည္ဆိုေသာ ေမွ်ာ္လင့္ခ်က္မ်ားကို ျမင့္တက္လာေစသည္။

လူတန္းစားအမ်ိုးမ်ိုးမွ လာေသာ အသက္ ၁၂ နွစ္မွ ၁၈နွစ္ ျကားရွိသည့္ အာေမးနီးယားလူငယ္ ၇,ဝ၀ဝ ခန့္ကို အခမဲ့ပညာသင္ျကားေပးေနသည့္ Tumo သည္ အေျခခံပညာလြန္ အဆင့္ျမင့္သင္ျကား ေရးစင္တာတစ္ခုျဖစ္သည္။

ရာနွင့္ခ်ီေသာ ကြန္ပ်ူတာမ်ား၊ သရီးဒီပရင္တာမ်ား၊ ဗီဒီယိုကင္မရာမ်ားနွင့္ အန္နီေမးရွင္း စတူဒီယိုတစ္ခုတို့ ရွိေနေသာ Tumo တြင္ လူငယ္မ်ားသည္ ဝက္ဘ္ဒီဇိုင္း၊ စက္ရုပ္နည္းပညာ ၊ အန္နီေမးရွင္း၊ ဂီတ၊ ဒစ္ဂ်စ္တယ္မီဒီယာ အစရွိသည္တို့ကို သင္ယူနိုင္ျကသည္။

ထိုစီမံကိန္းသည္ အလြန္ေအာင္ျမင္လွသျဖင့္ ပါရီမွာပင္ Tumo ေက်ာင္းတစ္ေက်ာင္းရွိ နွင့္ျပီးျဖစ္ကာ အျခားေသာဥေရာပ နွင့္ အေမရိကတို့၌လည္း ေက်ာင္းမ်ားဖြင့္လွစ္ရန္ စီစဉ္ေနသည္။

■ နိုင္ငံ့လူဦးေရ သံုးပံုတစ္ပံုမွာ ဆင္းရဲမြဲေတေန

ေတာင္ေကာ့ေကးဆပ္ေဒသရွိ အာေမးနီးယားနိုင္ငံ၌ လူဦးေရ သံုးသန္းခန့္ေနထိုင္သည္။၂၀၁၈ ခု နွစ္က ဝါရင့္အထက္တန္းလွြာပုဂၢိုလ္ကို အာဏာမွဖယ္ရွားနိုင္ခဲ့သည့္ ျငိမ္းခ်မ္းစြာဆနၵျပမႈျကီးမ်ား၏ ေနာက္ကြယ္မွ လံႈ့ေဆာ္သူမ်ားထဲတြင္ နိုင္ငံထဲမွ နည္းပညာလုပ္သားမ်ား ပါဝင္ေနသည္။

လူဦးေရ၏ရာခိုင္နႈန္း ၃၀ ခန့္ မွာ ဆင္းရဲမြဲေတစြာ ေနထိုင္ေနရသည့္ နိုင္ငံထဲ၌ အသိပညာကို အ ေျချပုေသာစီးပြားေရးတစ္ခုတည္ေထာင္ရာတြင္ အဓိကအခန္းက႑ဍမွ ပါဝင္လာနိုင္မည့္ မ်ိုးဆက္သစ္ နည္းပညာပညာရွင္မ်ား ေမြးထုတ္ေပးေရးမွာ Tumo ၏ ရည္ရြယ္ခ်က္ ျဖစ္သည္။

“ကြ်န္ေတာ္တို့မွာ ရည္မွန္းခ်က္အရမ္းျကီးတဲ့ အစီအစဉ္ေတြရွိပါတယ္” ဟု Tumo ၏ ဖြံ့ျဖိုးတိုး တက္ေရးအရာရွိခ်ုပ္ ပီေဂၚပါပါဇီယန္က ေျပာျကားခဲ့သည္။ “ ကမၻာေပၚမွာ ယွဉ္ျပိုင္နိုင္စြမ္း အရွိဆံုး အလုပ္သမားေဈးကြက္တစ္ခု ျဖစ္လာဖို့ လိုလားပါတယ္” ဟု အေမရိကန္ျပည္ေထာင္စု မက္ဆာခ်ူး ဆက္နည္းပညာတကၠသိုလ္ (MIT) မွ မဟာဘြဲ့ရထားေသာ ပါပါဇီယန္က ေျပာျကားခဲ့သည္။

အက်ိုးအျမတ္မယူေသာ Tumo စင္တာကို ၂၀၁၁ ခုနွစ္က အေမရိကန္အေျခစိုက္ ဇနီးေမာင္နွံနွစ္ဦးျဖစ္သည့္ ဆမ္နွင့္ ဆယ္ဗာဆိုင္မြန္နီယန္တို့က စတင္တည္ေထာင္ခဲ့သည္။ ゞင္းတို့နွစ္ဦးသည္ ပထမကမၻာစစ္အတြင္းက ေအာ္တိုမန္တပ္မ်ား၏ အစုလိုက္အျပံုလိုက္ သတ္ျဖတ္မႈေျကာင့္ ေပၚေပါက္လာ ေသာ ျသဇာျကီးအာေမးနီးယား ေရွြ့ေျပာင္းအေျခခ်မ်ားထဲမွ တစ္စိတ္တစ္ပိုင္းျဖစ္သည္။

ဆိုင္မြန္နီယန္တို့ နွစ္ဦးသည္ ကနဦး ရင္းနွီးျမႈပ္နွံေငြ ေဒၚလာ သန္း ၆၀ ျဖင့္ ယခုစီမံကိန္းကို  စတင္အေကာင္အထည္ေဖာ္ခဲ့ျကသည္။ တူရကီနယ္စပ္အနီး အရာရတ္ေတာင္၏ အရိပ္ေအာက္ရွိ ယီရီဗန္ျမို့ေတာ္၏ ဆင္ေျခဖံုး၌ တည္ရွိေသာ ေျခာက္ထပ္ျမင့္သည့္ Tumo ေက်ာင္းထဲမွ ေနရာအခ်ို့ကို နည္းပညာကုမၸဏီမ်ားထံ ငွားရမ္းရာမွရရွိသည့္ဝင္ေငြျဖင့္ ေက်ာင္းသည္ လက္ရွိတြင္ ကိုယ့္အားကိုယ္ကိုး လည္ပတ္ရပ္တည္နိုင္ေနျပီျဖစ္သည္။

မာကယ္မွ ကာေနးဝက္စ္အထိ

Tumo သည္ မိမိဘာသာသင္ျကားေရးအစီအစဉ္မ်ားကို ေရးဆြဲျခင္းျဖစ္ျပီး Google နွင့္ Pixar အ စရွိေသာ ကုမၸဏီမ်ားမွ လာသည့္ သရုပ္ျပ ဆရာအမ်ားအျပားကလည္း ေထာက္ကူေပးျကသည္။

ေက်ာင္းတြင္ အဆင့္သတ္မွတ္ျခင္းမရွိဘဲ သင္ျကားမႈမ်ားျပီးခ်ိန္တြင္ ေက်ာင္းသားမ်ားသည္ ゞင္းတို့၏ လုပ္ေဆာင္ခ်က္မ်ားကို  ျပသထားေသာ ဒီဂ်စ္တယ္ကိုယ္ေရးအခ်က္အလက္မ်ားကို ရရွိျကသည္။

နိုင္ငံအနွံ့နွင့္ အဇာဘိုင္ဂ်န္မွ ကြဲထြက္လာေသာ ေဒသျဖစ္သည့္ နာေဂၚနီ ကာရာဘာ့ဂ္တို့၌Tumo ၏ျဂိုဟ္တုသံုးခုရွိေနသည္။ Tumo သည္ လာမည့္ ၁၀ နွစ္အတြင္း အလားတူသင္ျကားေရးစင္တာေပါင္း ၂၀ ေက်ာ္ကို ဖြင့္လွစ္ရန္လည္း စီစဉ္ထားသည္။

အစိုးရအာဏာပိုင္မ်ားကလည္း ထိုကနဦးေျခလွမ္းမ်ားကို ျကိုဆိုျကျပီး ျပည္ပမွ ဂုဏ္သေရရွိ ပုဂၢိုလ္မ်ားအပါအဝင္ အျခားနာမည္ေက်ာ္ ဧည့္သည္မ်ားလာလွ်င္လည္း ထိုေက်ာင္းသို့ သြားျကသည္မွာ ထံုးစံတစ္ခုကဲ့သို့ ျဖစ္လာသည္။

ဂရမ္မီဆုရွင္ ရက္ပ္အဆိုေက်ာ္  ကာေနးဝက္စ္သည္ ၂၀၁၅ ခုနွစ္ က Tumo ေက်ာင္းသို့ လာေရာက္ ေလ့လာခဲ့သည္။ ကန္ေနးဝက္စ္၏ ဇနီးကင္ကာဒစ္ရွန္မွာ အာေမးနီးယား အနြယ္ဝင္တစ္ဦးျဖစ္သည္။

ဂ်ာမနီဝန္ျကီးခ်ုပ္ အင္ဂ်လာမာကယ္သည္လည္း ယမန္နွစ္က Tumo နွင့္ပတ္သက္၍ ရွားရွားပါး ပါး သံုးသပ္ခ်က္ေပးခဲ့သည္။ “ ဒီ Tumo ဟာ အာေမးနီးယားေတြ အတြက္ပဲ မဟုတ္ပါဘူး။ နိုင္ငံတကာ နဲ့လည္း သက္ဆိုင္ပါတယ္။ ဒါဟာ အေတြးအေခၚတစ္ခုပါ” ဟု မာကယ္က ျသဂုတ္လတြင္ လာေရာက္ခဲ့စဉ္ ေျပာျကားသြားခဲ့သည္။