တစ္ရက္တည္း ေထာင္ငါးခု ဆူ ေရႊဘုိေထာင္ဆူပူမႈ ထိန္းသိမ္းစဥ္ အက်ဥ္းသားေလးဦးေသ ႏွစ္ဦးဒဏ္ရာရ

အက်ဥ္းေထာင္ ငါးခု၌ တစ္ရက္တည္း ေထာင္ဆူမႈမ်ား ျဖစ္ပြားခဲ့ၿပီး သမၼတလြတ္ၿငိမ္း သက္သာခြင့္ေပးၿပီး ေနာက္ပိုင္း စုစုေပါင္း အက်ဥ္းေထာင္ ခုနစ္ခုဆူခဲ့ရာ ေရႊဘိုအက်ဥ္း ေထာင္ဆူပူမႈကို  လုံၿခံဳေရးအဖြဲ႕ ကထိန္းခ်ဳပ္စဥ္ အက်ဥ္းသား ေလးဦးေသဆုံးၿပီး ႏွစ္ဦးဒဏ္ရာ ရခဲ႔သည္။
ဆူပူမႈျဖစ္သည့္ အက်ဥ္းေထာင္မ်ား
ေမလ ၉ ရက္ နံနက္တြင္ ကခ်င္ျပည္နယ္ရွိ ျမစ္ႀကီးနား အ က်ဥ္းေထာင္၊ ပဲခူးတုိင္းေဒသႀကီးရွိ သာယာ ၀တီအက်ဥ္းေထာင္ႏွင့္ ဧရာ၀တီ တုိင္းေဒသႀကီးရွိ ပုသိမ္အက်ဥ္း ေထာင္၊ တနသၤာရီတိုင္းရွိ ထား ဝယ္အက်ဥ္းေထာင္ႏွင့္ စစ္ကိုင္း တိုင္းရွိ ေရႊဘိုအက်ဥ္းေထာင္တို႔ တြင္ ေထာင္ဆူမႈျဖစ္ခဲ့ျခင္းျဖစ္ သည္။ အက်ဥ္းသားမ်ား ဆႏၵ ထုတ္ေဖာ္မႈကုိ သက္ဆုိင္ရာ တုိင္းႏွင့္ ျပည္နယ္အစုိးရအဖြဲ႕ ၀င္မ်ားက  အက်ဥ္းသားမ်ားႏွင့္ ေတြ႕ဆုံညႇိႏႈိင္းမႈမ်ား ျပဳလုပ္ခဲ့ သည္။



ေမလ ၇ ရက္ ညတြင္ဘားအံ အက်ဥ္းေထာင္၌ ဆူပူမႈျဖစ္ခဲ့ သည္။ ေမလ ၈ ရက္ နံနက္တြင္ စစ္ကုိင္းတိုင္းေဒသႀကီး ကေလး ၿမိဳ႕နယ္ရွိ ေမာ္လုိက္ကေလးအ က်ဥ္းေထာင္ႏွင့္ ယင္းညေနတြင္ ေရႊဘုိုအက်ဥ္းေထာင္မွ အက်ဥ္း သားမ်ား ဆူပူခဲ့ျခင္းျဖစ္သည္။

ဆႏၵျပအက်ဥ္းသားမ်ားေတာင္း ဆိုသည့္ အခ်က္ေလးခ်က္

ေမလ ၉ ရက္အထိ ဆူပူမႈ ျဖစ္ခဲ့ေသာ ေထာင္ခုနစ္ခုမွ အ က်ဥ္းသားမ်ား ေတာင္းဆုိခ်က္ မ်ား တူညီေနၿပီး သမၼတ၏လြတ္ ၿငိမ္းခ်မ္းသက္သာခြင့္ တန္းတူရ ေရး၊ သတင္းမီဒီယာမ်ားႏွင့္ ေတြ႕ ဆုံခြင့္ရေရး၊ တာဝန္ရွိသူမ်ားႏွင့္ ေတြ႕ဆုံခြင့္ရေရး၊ လူအခြင့္အေရး ေကာ္မရွင္ႏွင့္ ေတြ႕ဆုံခြင့္ရေရးတုိ႔ ျဖစ္သည္။ သတင္းမီဒီယာမ်ားႏွင့္ ေတြ႕ဆုံခြင့္ရေရးႏွင့္ တာဝန္ရွိသူ မ်ားႏွင့္ ေတြ႕ဆုံခြင့္ရေရးကုိသက္ ဆုိင္ရာ တုိင္းေဒသႀကီးႏွင့္ ျပည္ နယ္အစုိး ရအဖြဲ႕၀င္မ်ား က  အက်ဥ္းသားမ်ားႏွင့္ ေတြ႕ဆုံ ညႇိႏႈိင္းမႈမ်ား ျပဳလုပ္ခဲ့သည္။

ဘားအံအက်ဥ္းေထာင္တြင္ ေမလ ၇ ရက္ ညကစ၍ ဆူပူမႈျဖစ္ ခဲ့သည္။ ေမလ ၈ ရက္ နံနက္တြင္ စစ္ကုိင္းတိုင္းေဒသႀကီး ကေလး ၿမိဳ႕နယ္ရွိ ေမာ္လုိက္ကေလးအ က်ဥ္းေထာင္၊ ယင္းညေနတြင္ ေရႊဘုိုအက်ဥ္းေထာင္မွ အက်ဥ္း သားမ်ား ဆူပူမႈျဖစ္ခဲ့သည္။

ေရႊဘိုေထာင္ဆူမႈ ထိန္းသိမ္းပံု

ေရႊဘိုေထာင္ဆူမႈ ထိန္း သိမ္းခဲ့ပံုႏွင့္ ပတ္သက္၍ စစ္ကိုင္း တိုင္း၀န္ႀကီးခ်ဳပ္ ေဒါက္တာျမင့္ ႏိုင္က ‘‘သူတို႔ကိုေခၚညႇိတယ္။ ညႇိ လို႔မရဘူး။ မင္းတို႔ျဖစ္ခ်င္တာေျပာ။ အခြင့္အေရးကို ရေစရမယ္။ အ ထက္ကုိ တင္ေပးမယ္။  မင္းတို႔ ေအးေအးခ်မ္းခ်မ္းေနပါ။ လုပ္ ေပးပါ့မယ္ ေျပာခဲ့တယ္။ မင္း တို႔အတြက္ ပထမတစ္ေခါက္တုန္း က တင္ေပးခဲ့ၿပီးၿပီလို႔။ ဒုတိယအ ႀကိမ္ ၅၁၅ ေယာက္ေတာင္လႊတ္ ေပးတာလို႔။ မင္းတို႔ဘာ ညာျဖစ္ တယ္ေရးၾက။ မင္းတို႔ေရးပိုင္ခြင့္ ရိွတယ္လို႔။ တုိ႔နဲ႔လာေတြ႕တဲ့ ကိုယ္စားလွယ္ေတြ ကေတာ့  တစ္ေဆာင္ကို ေျခာက္ေယာက္၊ ခုနစ္ေယာက္ ေလာက္ရိွတယ္။ သံုးေဆာင္ရိွတာကိုး။ သူတို႔က ေတာ့ ေက်နပ္လို႔ျပန္ေတာ့ေနာက္ က က်န္ခဲ့တဲ့သူေတြ မေက်နပ္လို႔ ထေအာ္ေနၾကတာ။ မရေတာ့ အင္အားသုံးၿပီး အကုန္လုံးကို ေထာင္ထဲျပန္ထည့္ႏိုင္ပါၿပီ’’ ဟု  7Day Daily သ တင္းစာအား ေျပာသည္။

ေထာင္ဆူပူမႈမ်ားမွ ထူးျခားခ်က္မ်ား

ေရႊဘုိအက်ဥ္းေထာင္အ တြင္း ဆူပူမႈျဖစ္စဥ္ကုိ အက်ဥ္း သားအခ်ိဳ႕က ေဖ့စ္ဘြတ္ခ္လူမႈ ကြန္ရက္တြင္ live လႊင့္တင္ခဲ့ျခင္း ျဖစ္သည္။

အက်ဥ္းသားမ်ားက ေထာင္ အတြင္း ဖုန္းသုံးစြဲခြင့္ရေနသည့္ အေပၚ နယ္ပယ္အသီးသီးက အံ့ ၾသေနၾကၿပီး အက်ဥ္းဦးစီးဌာန  တာ၀န္ရွိသူမ်ားကုိ ေ၀ဖန္ေန သည္။ Live လႊင့္ေနသည္ကုိတုိက္ ႐ိုက္ၾကည့္ေနသူမ်ားက အက်ဥ္း ေထာင္အတြင္း မည္သည့္နည္း ျဖင့္ ဖုန္းသုံးသည္ကုိ မွတ္ခ်က္ျပဳ ေမးျမန္းၾကရာ အက်ဥ္းသားတစ္ ဦးက ‘‘အက်ဥ္းေထာင္ ၀န္ထမ္း ဆီက ကြၽန္ေတာ္တိုိ႔ မတန္မဆ ေစ်းနဲ႔ ျပန္၀ယ္ထားတာဗ်။ ကြၽန္ ေတာ္တုိ႔ Live လႊင္႔ေနတဲ့ဖုန္းက  ေျခာက္ေသာင္းပဲ တန္တယ္။ မေန႔ကဒီလုိျဖစ္လုိ႔ ေထာင္၀န္ ထမ္းကုိ ငါးသိန္းေပးၿပီး မရရ ေအာင္ သြင္းခုိင္းထားတာဗ်’’ဟု ျပန္ေျဖခဲ့သည္ကို Kyal Zin အမည္ျဖင့္ Live လႊင့္ခဲ့သည့္ ႐ုပ္သံဖိုင္တြင္ ေတြ႕ရသည္။

ထို႔အျပင္ ‘‘အက်ဥ္းသားေတြ က သူ႔ဘာသာသူ ထုိင္ေနတာပါ။  ေထာင္ေဖာက္တယ္ လီဆယ္ၿပီး ေသနတ္ေတြနဲ႔ ဟုိပစ္ဒီပစ္ပစ္ပါ တယ္။ ညတုန္းက ေလးေယာက္ ေသပါတယ္။ ၁၅ ေယာက္ ေလာက္ ဒဏ္ရာရတယ္’’ ဟု အ က်ဥ္းသားတစ္ဦးက Live လႊင့္ေန စဥ္ ေျပာသြားသည္။

ေရႊဘုိအက်ဥ္းေထာင္မွဆႏၵ ျပအက်ဥ္းသားမ်ားက ‘‘မုိးေအာင္ ရင္လုိ လြတ္ဖို႔အေရး ဒုိ႔အေရး ဒုိ႔အေရး ဟူ၍လည္း သံၿပိဳင္ေအာ္ ဟစ္ခဲ့သည္။

ေမလ ၉ ရက္အထိ ဆူပူမႈ ျဖစ္ခဲ့ေသာ ေထာင္ေျခာက္ခုမွ အ က်ဥ္းသားမ်ား ေတာင္းဆုိခ်က္ မ်ား တူညီေနၿပီး သမၼတ၏လြတ္ ၿငိမ္းခ်မ္းသာခြင့္ တန္းတူရေရး၊ သတင္းမီဒီယာမ်ားႏွင့္ ေတြ႕ဆုံ ခြင့္ရေရး၊ တာဝန္ရွိသူမ်ားႏွင့္ ေတြ႕ဆုံခြင့္ရေရး၊ လူအခြင့္အေရး ေကာ္မရွင္ႏွင့္ ေတြ႕ဆုံခြင့္ရေရးတုိ႔ ျဖစ္သည္။ သတင္းမီဒီယာမ်ားႏွင့္ ေတြ႕ဆုံခြင့္ရေရးႏွင့္ တာဝန္ရွိသူ မ်ားႏွင့္ ေတြ႕ဆုံခြင့္ရေရးကုိသက္ ဆုိင္ရာ တုိင္းေဒသႀကီးႏွင့္ ျပည္ နယ္ အစုိးရအဖြဲ႕၀င္မ်ားက လိုက္ ေလ်ာခဲ့ၿပီး က်န္ႏွစ္ခ်က္ကုိ  ႏိုင္ငံ ေတာ္သမၼတႏွင့္ ျပည္ေထာင္စု အစုိးရအဖြဲ႕သုိ႔ တင္ေျပေပးမည္ ဟု ကတိေပးျခင္းျဖင့္ အက်ဥ္း သားမ်ားႏွင့္ ညႇိႏႈိင္းခဲ့ၾကသည္။

ေနရာေဒသ မတူေသာ္ လည္း ေတာင္းခ်က္ေလးခ်က္ တူ ညီေနသည့္အေပၚ သကၤာမကင္း မႈမ်ား ရွိခဲ့သည္။ ေမာ္လုိက္က ေလးအက်ဥ္းေထာင္အတြင္း အ က်ဥ္းသားမ်ား ဆႏၵထုတ္ေဖာ္မႈ တြင္  လုိလားခ်က္မ်ားကုိ ကတ္ထူစကၠဴေပၚတြင္ ေဆာ့ပင္(ပန္) ျဖင့္ ေရး၍ေတာင္းဆုိၾကရာ ယင္းကတ္ထူစကၠဴႏွင့္ ေဆာ့ပင္(ပန္)သည္ အက်ဥ္းသားမ်ားထံ မည္သည့္ နည္းျဖင့္ ေရာက္္ေနသလဲဟု ျပည္သူအခ်ိဳ႕က ေမးခြန္းထုတ္ၾက သည္။

ဆႏၵျပမႈမ်ားကို လူမႈမီဒီယာ မွတစ္ဆင့္ တုိက္႐ုိက္လႊင့္ထုတ္ ျခင္းမ်ားကိုလည္း ေတြ႕ရွိရမႈကို လြန္စြာအံ့ၾသမိေၾကာင္း ႏုိင္ငံ ေရး အက်ဥ္းသားမ်ားကူညီေစာင့္ေရွာက္ေရးအသင္း (AAPP) ရန္ကုန္ ႐ုံးတာ၀န္ခံ ဦးေအာင္မ်ိဳးေက်ာ္က  ဆုိသည္။ တယ္လီဖုန္းဆိုသည္ မွာ  ကန္႔သတ္ပစၥည္း အမ်ိဳးအစား တြင္ ပါဝင္သျဖင့္ ယခုကိစၥမ်ိဳး သည္ အက်ဥ္းေထာင္ဝန္ထမ္းမ်ား ပါဝင္ေနသလားဆိုသည္မွာ အ ဓိက ေမးခြန္းျဖစ္လာေၾကာင္းႏွင့္ ထို႔အျပင္ အက်ဥ္းသားမ်ားေတာင္း ဆိုေနေသာ ေတာင္းဆိုခ်က္မ်ား သည္ ဆင္တူျဖစ္ေနသည္ကို သ တိထားမိေၾကာင္းလည္း ဦး ေအာင္မ်ိဳးေက်ာ္ကေျပာသည္။

အက်ဥ္းေထာင္မ်ားတစ္ၿပိဳင္နက္  ဆႏၵျပမႈအေပၚ ဒိြဟ

ဆႏၵျပမူမ်ား ျဖစ္ပြားရျခင္း ႏွင့္ အက်ဥ္းသား ေသဆံုးရျခင္း မ်ားကိုလည္း ျပည္ထဲေရး အပါ အဝင္ အစုိးရအဖဲြ႕မ်ား မပါဝင္ ေသာ လြတ္လပ္သည့္ စံုစမ္းစစ္ ေဆးမူမ်ားကို ျပဳလုပ္ႏိုင္ရန္ အ စိုးရမွ စီစဥ္သင့္ေၾကာင္း ႏုိင္ငံေရး  အက်ဥ္းသားမ်ားကူညီေစာင့္ေရွာက္ေရးအသင္း (AAPP) က ယမန္ ေန႔က သတင္းထုတ္ျပန္သည္။

‘‘အခုျဖစ္စဥ္က ေတာ္ေတာ္ ထူးျခားတဲ့ျဖစ္စဥ္ပါ။ ကြၽန္ေတာ္ တုိ႔ ေထာင္ထဲမွာေနခဲ့တဲ့ တစ္ ေလွ်ာက္လုံးေရာ အခုဒီဘက္ကာ လေတြအထိေရာ ဒါမ်ိဳးျဖစ္တာ တစ္ခါမွ မၾကားဖူးဘူး။ အရင္ တုန္းက ေထာင္တြင္းဆႏၵျပတာ ဘယ္လုိ အေျခအေနမွာသာရွိလဲ ဆုိရင္ ေထာင္ကထုတ္တဲ့မတရား တဲ့ အမိန္႔ေတြ၊ မတရား အလုပ္ ခုိင္းေစမႈေတြ၊ ေနာက္တစ္ခုက လြတ္ရက္ေစ့ရဲ႕သားနဲ႔ မလြတ္ ေသးတဲ့ ကိစၥမ်ိဳးေတြ ဒီလုိအေျခ အေနမ်ိဳးေတြမွာပဲ ႏုိင္ငံေရးအ က်ဥ္းသားေတြက အစာငတ္ခံ ဆႏၵျပတဲ့အထိကုိ တုိက္ပြဲ၀င္ၾက  တာေလ။ လြတ္ၿငိမ္းသက္သာခြင့္ မွာမပါလုိ႔ဆုိတာမ်ိဳးနဲ႔ ရာဇ၀တ္  အက်ဥ္းသားေတြက ဆႏၵျပတာ လည္း တစ္ခါမွ မရွိဖူးဘူး’’ ဟု ဦး ေအာင္မ်ိဳးေက်ာ္က မွတ္ခ်က္ျပဳ သည္။

ယခင္က လြတ္ေျမာက္ေရး အတြက္ ဆႏၵျပမူမ်ားမွာ တစ္ဦး ခ်င္းမွ ျဖစ္ေစ (သို႔မဟုတ္) အစု အဖဲြ႕တစ္ဖဲြ႕မွျဖစ္ေစ ျဖစ္မူမ်ား သာရွိခဲ့ၿပီး ေထာင္တြင္းရွိ အက်ဥ္း သားအမ်ား စုစုေပါင္း ပါဝင္ ေသာ၊ တစ္ေထာင္ၿပီးတစ္ေထာင္ ဆက္တိုက္ျဖစ္ေသာ ဆႏၵျပမူမ်ိဳး မ်ား မရွိဖူးေၾကာင္းႏွင့္ ယခုကဲ့သုိ႔  ဆက္တိုက္ျဖစ္ေသာ ဆႏၵျပမူမ်ိဳး သည္ သမား႐ိုးက်ဆႏၵျပမူမ်ိဳးဟု သတ္မွတ္ရန္ ခက္ခဲေၾကာင္း လည္း AAPP က သုံးသပ္သည္။

လြတ္ၿငိမ္းသက္သာခြင့္ႏွင့္ ပတ္သက္၍  မည္သို႔ေသာ သူမ်ား ကို မည္သည့္အေၾကာင္းျပခ်က္ ေၾကာင့္ လြတ္ၿငိမ္းသက္သာခြင့္ ေပးသည္ဆိုသည္ကို အသိေပး မႈမရွိေၾကာင္း သမၼတ၏ ဧၿပီ လြတ္ၿငိမ္းသက္သာခြင့္ အမိန္႔ျဖင့္ ျပန္လည္ လြတ္ေျမာက္ခဲ့သည့္ ကခ်င္စစ္ေရွာင္အေရး ဆႏၵျပ ေခါင္းေဆာင္ ကိုလြမ္းေဇာင္းက ေျပာသည္။

‘‘ကြၽန္ေတာ္တို႔နဲ႔ အတူ In-former တစ္ေယာက္ရွိခဲ့တာ သိ တယ္။ သူက တကယ္ က်တာက ေျခာက္ႏွစ္၊ ခုနစ္ႏွစ္ က်တာ ေပါ့ေနာ္။ ဒါေပမဲ့ တကယ့္သူ ေထာင္က်ၿပီးမွ ႏွစ္ပတ္ေလာက္နဲ႔ လြတ္ၿငိမ္းသက္သာခြင့္ထဲ ပါသြား တာရွိတယ္။ သူက ေထာင္ထဲမွာ ဘယ္ေလာက္မွ မေနဘဲနဲ႔ ထြက္ သြားရတာေတြေပါ့။ မူးယစ္နဲ႔ ဝင္ လာေပမယ့္လည္း ေထာင္ထဲမွာ ေနသြားတာမရွိဘဲနဲ႔ သမၼတရဲ႕ လြတ္ၿငိမ္းသက္သာခြင့္မွာ ပါ ေတာ့ အဓိကအခ်ိန္အၾကာႀကီးေန ၿပီး ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲေနၿပီျဖစ္တဲ့သူ ေတြအတြက္က နစ္နာမႈရွိတာ ေပါ့’’ ဟု ကိုလြမ္းေဇာင္းက ေျပာ သည္။

အႀကံျပဳခ်က္
 ႏိုင္ငံေရး အက်ဥ္းသား ေဟာင္းမ်ားအဖြဲ႕ကလည္း ေမလ ၈ ရက္ ညေနတြင္ သတင္းထုတ္ ျပန္ခဲ့ရာ လတ္တေလာ အေျခအ ေနမ်ားကုိ ထိန္းသိမ္းႏိုင္ရန္ အ က်ဥ္းသားမ်ား လႊတ္ေပးသည့္ ကိစၥမ်ားကုိ ေကာ္မတီတစ္ရပ္ ဖြဲ႕ စည္းၿပီး စနစ္တက်မူ ခ်မွတ္ ေဆာင္ရြက္ရန္၊ ခ်မွတ္ေဆာင္ ရြက္သည့္မူမ်ားကုိ အမ်ားျပည္သူ  သိရွိႏိုင္ရန္ ပြင့္လင္းျမင္သာစြာ  ထုတ္ျပန္သြားရန္၊ ေကာ္မတီတြင္ ႏိုင္ငံ့၀န္ထမ္းမဟုတ္ေသာ အမ်ား ျပည္သူ ေလးစားလက္ခံေသာ ပုဂၢိဳလ္မ်ား အဖြဲ႕၀င္အျဖစ္ ပါ၀င္ ရန္၊ လူ႔အခြင့္အေရး ခ်ိဳးေဖာက္မႈ မ်ားကုိ အခ်ိန္ႏွင့္တစ္ေျပးညီ တုိင္ ၾကားႏိုင္သည့္ လြတ္လပ္ေသာ ပုဂၢိဳလ္မ်ား အမ်ားစုပါ၀င္သည့္အ ဖြဲ႕မ်ားကုိ အက်ဥ္းေထာင္ႏွင့္ အ လုပ္စခန္းမ်ား တည္ရွိရာ တုိင္း ႏွင့္ျပည္နယ္အားလုံးတြင္ ဖြဲ႕စည္း ရန္တို႔ကို တုိက္တြန္းထားသည္။