Sunday, June 23, 2019

တရုတ္ဦးေဆာင္ေသာ ကုန္သြယ္ေရး သေဘာတူညီခ်က္အတြက္ ေရွ့ဆက္ေဆာင္ရြက္ရန္ အာဆီယံေခါင္းေဆာင္မ်ား ေထာက္ခံ

ဇွန် ၂၂ ရက်တွင် ဘန်ကောက်၌ ၃၄ ကြိမ်မြောက် အာဆီယံထိပ်သီးမတိုင်မီ အာဆီယံနိုင်ငံခြားရေးဝန်ကြီးများ ဆွေးနွေးပွဲကျင်းပနေစဥ ် (Photo: AFP)
အေမရိကန္-တရုတ္ကုန္သြယ္ေရး စစ္ပြဲမွ အနၱရာယ္မ်ားကို ကာကြယ္ရန္အတြက္ အာဆီယံအဖြဲ့ဝင္နိုင္ငံမ်ားအျကား သေဘာထား ကြဲလြဲမႈမ်ားရွိေနေသာ္လည္း ျကန့္ျကာေနသည့္ ေဒသတြင္းကုန္သြယ္ေရး သေဘာတူညီခ်က္ကို ယခုနွစ္အတြင္း အျပီးျပတ္ေဆာင္ရြက္ရန္ ျကိုးပမ္းသြားမည္ဟု အေရွ့ေတာင္အာရွ ေခါင္းေဆာင္မ်ားက ဘန္ေကာက္ အာဆီယံထိပ္သီးတြင္ ကတိျပုခဲ့ျကသည္။

နွစ္ရက္ျကာ ထိပ္သီးေဆြးေနြးပြဲတြင္  ေတာင္တရုတ္ပင္လယ္ ေရပိုင္နက္အျငင္းပြားမႈနွင့္ ပတ္သက္သည့္ ပဋိပကၡမ်ားကိုလည္း ေဆြးေနြးျကဖြယ္ရွိသည္။ အျခား အဓိက အေျကာင္းအရာမ်ားတြင္ ျမန္မာနိုင္ငံမွ ဘဂၤ࿿ါလီ ဒုကၡသည္မ်ားအေရးလည္း ပါဝင္မည္ျဖစ္သည္။ ထိပ္သီးအစည္းအေဝးျပီးေနာက္ ထုတ္ျပန္မည့္ သေဘာတူညီခ်က္မူျကမ္းတြင္ ထိုင္းစစ္အစိုးရေခါင္းေဆာင္မွ ဝန္ျကီးခ်ုပ္ျဖစ္လာခဲ့ေသာ ပရာယြတ္ခ်န္အို ခ်ာက ေဒသတြင္း ကုန္သြယ္ေရးပူးေပါင္း ေဆာင္ရြက္မႈ သေဘာတူညီခ်က္ (RCEP) ကို ယခုနွစ္အတြင္း အျပီးသတ္ေစ့စပ္ညွိနွိုင္း မည္ဟု ကတိကဝတ္ျပုထားမႈ ပါဝင္ခဲ့သည္။

RCEP ကို ယခုနွစ္အတြင္း အျပီးသတ္ ေဆာင္ရြက္နိုင္ရန္ အာဆီယံ စီးပြားေရး ဝန္ျကီးမ်ားက အျပင္းအထန္ ျကိုးပမ္းျကရမည္ဟု ယင္းသေဘာတူညီခ်က္က တိုက္တြန္းထားသည္။ ကိုယ္က်ိုးစီးပြားကာကြယ္မႈ ျမင့္တက္လာမႈနွင့္အတူ ဂလိုဘယ္လိုက္ေဇး ရွင္းဆန့္က်င္ေရး သေဘာထားမ်ားေျကာင့္ ကမၻာ့စီးပြားေရး ဆက္လက္ေနွးေကြးမည္ကို  စိုးရိမ္ေျကာင္း ယင္းေျကညာခ်က္က ေဖာ္ျပထားသည္။ အေမရိကန္နွင့္ တရုတ္တို့အျကား ကုန္သြယ္ေရးတင္းမာမႈမ်ားက ေဒသတြင္း  အခက္အခဲမ်ားကို ပိုမိုဆိုးရြားေစခဲ့သည္။ အေမရိကန္သမၼတ ေဒၚနယ္ထရန့္က တရုတ္ထုတ္ကုန္မ်ားကို စည္းျကပ္ခြန္မ်ား ျပ႒ဌာန္းထားျပီး တရုတ္ကလည္း လက္တံု့ျပန္ျပီး စည္းျကပ္ခြန္မ်ား ျပ႒ဌာန္းထားသည္။

RCEP ဟုေခၚသည့္ စီးပြားေရး ပူးေပါင္းေဆာင္ရြက္မႈ သေဘာတူညီခ်က္တြင္ အာဆီယံအဖြဲ့ဝင္နိုင္ငံမ်ားနွင့္ အာရွ-ပစိဖိတ္ ေျခာက္နိုင္ငံတို့က ေစ့စပ္ညွိနွိုင္းေနသည္။ ယင္းသေဘာတူညီခ်က္၌ တရုတ္နွင့္ အိနၵိယကဲ့သို့ အာရွအင္အားျကီးမ်ား ပါဝင္ေနေသာ္လည္း အေမရိကန္ မပါဝင္ေပ။ RCEP သည္ ကမၻာ့လူဦးေရ၏ ထက္ဝက္ နီးပါးကို လွြမ္းျခံုျပီး ကမၻာ့ကုန္သြယ္ေရး၏ ရာခိုင္နႈန္း ၄၀ ကို ကိုယ္စားျပုေသာ သေဘာတူညီခ်က္ ျဖစ္မည္ျဖစ္သည္။

ေစ့စပ္ညွိနွိုင္းမႈမ်ား တိုးတက္ေနေသာ္လည္း ကြဲလြဲခ်က္မ်ားေျကာင့္ RCEP ကို ယမန္နွစ္က အျပီးသတ္ရန္ ေဆြးေနြးမႈမ်ား မေအာင္ျမင္ခဲ့ေပ။ အိနၵိယက ျပိုင္ဘက္ တရုတ္ထံမွ သြင္းကုန္မ်ားအတြက္ ေဈးကြက္ ဖြင့္ေပးရမႈနွင့္ပတ္သက္ျပီး သေဘာထား ကြဲလြဲေနသည္။

ထို့ျပင္ ေတာင္တရုတ္ပင္လယ္ တင္းမာမႈမ်ားအား ျမင့္တက္ေစျပီး အေျခအေနကို ရႈပ္ေထြးေစေသာ လုပ္ေဆာင္မႈမ်ားအား ထိန္းခ်ုပ္ျကရန္နွင့္ ေတာင္တရုတ္ပင္လယ္ကို စစ္ပံု မသြင္းရန္အတြက္ အေရးျကီးေျကာင္း အာဆီယံေခါင္းေဆာင္မ်ားက ေျကညာခ်က္တြင္ ထုတ္ေဖာ္ထားသည္။ 

No comments:

Post a Comment