မုိင္းလားၿငိမ္းခ်မ္းေရးပြဲေတာ္ ထူးျခားခ်က္သုံးခ်က္

အျဖဴေရာင္ ေက်ာက္တုိင္ထိပ္တြင္ ပ်ံသန္းေနသဖြယ္ ခ်ဳိး ျဖဴငွက္႐ုပ္တုကုိ ထင္ရွားစြာ ျမင္ ေတြ႕ရသည္။ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးအထိမ္းအမွတ္ ေက်ာက္တိုင္အနီးရွိ ကြင္းျပင္က်ယ္တြင္မူ အေရာင္အ ေသြးစုံ၀တ္ဆင္ထားသည့္ ေထာင္ ခ်ီေသာလူမ်ားက တစ္စုံတစ္ရာကို ေစာင့္ေမွ်ာ္ေနၾကသည္။  ‘အလံကုိင္တပ္ဖြဲ႕’ ခ်ီတက္လာေၾကာင္း အမ်ဳိးသမီးတစ္ဦးက ျမန္မာစကားပီသစြာျဖင့္ အခမ္းအနားစတင္ၿပီဟု မိတ္ဆက္သည္။   စစ္စိမ္းေရာင္၀တ္စုံ ၀တ္ဆင္ထားသူ ၄၅ ဦး ကုိင္ေဆာင္ထားသည့္ အလံမ်ားမွာ ျမန္မာႏုိင္ငံအလံ၊ ရွမ္းျပည္နယ္အလံ ႏွင့္ မုိင္းလားလက္နက္ကုိင္အဖြဲ႕ဟု ေခၚဆုိေသာ ရွမ္းျပည္နယ္ အေရွ႕ပုိင္း အထူးေဒသ(၄)အလံ  တုိ႔ျဖစ္သည္။



အလံကုိင္တပ္ဖြဲ႕၏ေရွ႕တြင္ ‘ႏုိင္ငံေတာ္၏ ဦးေဆာင္မႈေအာက္ တြင္ ၿငိမ္းခ်မ္း၊ စည္းလုံး၊ ဖြံ႕ၿဖိဳးလမ္းစဥ္အတုိင္း ေလွ်ာက္လွမ္း သြားမည္’ဟူသည့္စာသား ထင္ရွားစြာ ေရးသားထားေသာ ဆုိင္း ဘုတ္ကို ရွမ္း၊ အခါ၊ လြယ္၊ ကိုး ကန္႔ အပါအ၀င္ တုိင္းရင္းသားမ်ဳိးႏြယ္ ၁၃ မ်ဳိး၏ ၀တ္စုံ၀တ္ဆင္ ထားသူမ်ားက ကုိင္ေဆာင္ထား သည္ကို ေတြ႕ရသည္။

မုိင္းလားလက္နက္ကုိင္အ ဖြဲ႕(NDAA)က ဇြန္လ ၃၀ ရက္တြင္ က်င္းပခဲ့သည့္ ၿငိမ္းခ်မ္းေရး ႏွစ္(၃၀)ျပည့္  အထိမ္းအမွတ္ အ ခမ္းအနားျဖစ္သည္။

ဗမာျပည္ကြန္ျမဴနစ္ပါတီ (ဗကပ)မွ ခြဲထြက္ၿပီး ၁၉၈၉ ဇြန္လတြင္ အစိုးရႏွင့္ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးရယူခဲ့သည့္ အထိမ္းအမွတ္အျဖစ္ ၿငိမ္းခ်မ္းေရး ႏွစ္(၃၀)ျပည့္ ပြဲ ေတာ္ကို မုိင္းလားလက္နက္ကုိင္ အဖြဲ႕(NDAA)က က်င္းပျခင္းျဖစ္ သည္။
 ‘၀’လက္နက္ကိုင္အဖြဲ႕ (UWSA)က ၁၉၈၉ ဧၿပီ ၁၇ ရက္ တြင္ ဗမာျပည္ကြန္ျမဴနစ္ပါတီ (ဗကပ)မွ ခြဲထြက္ခဲ့ကာ အစုိးရ ႏွင့္ အပစ္ရပ္စဲေရးေဆာင္ရြက္ခဲ့ ျခင္းကုိ အေၾကာင္းျပဳၿပီး ၿငိမ္းခ်မ္း ေရးပြဲေတာ္ကုိ က်င္းပခဲ့သည္။ ထုိ႔ေနာက္ ႏွစ္လေက်ာ္အၾကာ တြင္ မဟာမိတ္ မုိင္းလားအဖြဲ႕ (NDAA)ကလည္း အစုိးရႏွင့္ ၿငိမ္း ခ်မ္းေရးရယူခဲ့မႈ ႏွစ္(၃၀)ျပည့္အထိမ္းအမွတ္အျဖစ္ ပြဲေတာ္ကုိ က်င္းပျခင္းျဖစ္သည္။

ယင္းပြဲေတာ္တြင္ လက္နက္ တပ္ဆင္ထားသည့္ တပ္ဖြဲ႕၀င္အင္အား တစ္ေထာင့္ငါးရာခန္႔ အပါအ၀င္ ေဒသတြင္း တုိင္းရင္း သားျပည္သူ စုစုေပါင္းအင္အား တစ္ေသာင္းခန္႔ျဖင့္ မုိင္းလားတပ္ဖြဲ႕ႏွင့္ မုိင္းလားေဒသ လူထုခ်ီတက္မႈအစီအစဥ္ကို က်င္းပခဲ့သည္။

ထို႔အျပင္ မုိင္းလားအဖြဲ႕ စီမံခန္႔ခြဲသည့္ လုံၿခံဳေရး၊ ပညာေရး၊ လယ္ယာစုိက္ပ်ဳိးေရး၊ စီးပြားေရး၊ လွ်ပ္စစ္ စသည့္ ဌာနအသီးသီး၏ အလွျပယာဥ္မ်ားလည္း  ပရိသတ္မ်ားကို ျပသခဲ့သည္။

မုိင္းလားလက္နက္ကုိင္အဖြဲ႕ (NDAA)၏ ႏွစ္(၃၀)ျပည့္ ပြဲ ေတာ္တြင္ အခမ္းအနားက်င္းပမႈ အခင္းအက်င္း၊ ေဒသဖြံ႕ၿဖိဳးတုိး တက္မႈအေျခအေနမ်ားႏွင့္  မုိင္း လားအဖြဲ႕ေခါင္းေဆာင္ ဦးစုိင္း လင္းက ၎တုိ႔အဖြဲ႕ NCA တြင္ ပါ၀င္ၿပီး ၿငိမ္းခ်မ္းေရးအာမခံခ်က္ရရွိေအာင္ ေဆာင္ရြက္မည္ဟု ပထမဆုံးအႀကိမ္ ထုတ္ေဖာ္ေျပာၾကားခ်က္မ်ားက ႏွစ္(၃၀)ျပည့္ပြဲ၏ ထူးျခားခ်က္ဟု ဆိုႏိုင္သည္။

မုိင္းလားအဖြဲ႕၏ ႏွစ္(၃၀)ျပည့္ပြဲေတာ္အခင္းအက်င္း

မၾကာေသးမီက ‘၀’လက္ နက္ကုိင္အဖြဲ႕(UWSA)က ျပဳလုပ္ခဲ့သည့္ ၿငိမ္းခ်မ္းေရး ႏွစ္(၃၀) ျပည့္ပြဲႏွင့္ မတူညီသည့္ ထူးျခား ခ်က္အခ်ိဳ႕ မိုင္းလားပြဲတြင္ ေတြ႕ရ သည္။ ဧၿပီလလယ္က က်င္းပခဲ့ ေသာ ပန္ဆန္းပြဲတြင္ UWSA က ေလယာဥ္ပစ္အေျမာက္မ်ားအပါ အ၀င္ လက္နက္ႀကီး၊ လက္နက္ ငယ္မ်ားကို ေထာင္ခ်ီသည့္ တပ္ဖြဲ႕၀င္အင္အားမ်ားစြာျဖင့္ ျပသခဲ့ ရာ တပ္မေတာ္ကပင္ သတိေပးမႈ ျပဳလုပ္ခဲ့သည္။

‘၀’ႏွင့္ မုိင္းလားသည္ ႏွစ္(၃၀)ျပည့္ပြဲ လုပ္ေဆာင္မႈခ်င္း တူညီေသာ္လည္း ‘၀’၏ ပြဲေတာ္သို႔ တပ္မေတာ္က ကုိယ္စားလွယ္ ေစလႊတ္မႈ မရွိခဲ့ေပ။ ယခု မုိင္းလားလက္နက္ကုိင္အဖြဲ႕ က်င္းပသည့္ ႏွစ္(၃၀)ျပည့္ပြဲကိုမူ တပ္မ ေတာ္က ကုိယ္စားလွယ္ေစလႊတ္ခဲ့သည္ဟု တပ္မေတာ္သတင္း မွန္ျပန္ၾကားေရးအဖြဲ႕ အတြင္းေရးမွဴး ဗုိလ္မွဴးခ်ဳပ္ေဇာ္မင္းထြန္းက  ေျပာသည္။

မုိင္းလားပြဲသို႔ တက္ေရာက္ခဲ့သည့္ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးေကာ္မရွင္ ဒုဥကၠ႒ ဦးသိန္းေဇာ္ ဦးေဆာင္သည့္အဖြဲ႕တြင္ ပါ၀င္ေသာ ေကာ္ မရွင္အတြင္းေရးမွဴး ဒုတိယဗုိလ္ခ်ဳပ္ႀကီးခင္ေဇာ္ဦး (ၿငိမ္း)သည္ တပ္မေတာ္ကုိယ္စားလွယ္ ျဖစ္ သည္ဟု ဗုိလ္မွဴးခ်ဳပ္ေဇာ္မင္း ထြန္းကဆုိသည္။ ထုိ႔အျပင္ မုိင္းလားပြဲသို႔ တပ္မေတာ္အရာရွိ အခ်ဳိ႕လည္း တက္ေရာက္ခဲ့သည္။ 

ယင္းသို႔ကြဲျပားမႈကို  တပ္မ ေတာ္ေျပာေရးဆုိခြင့္ရွိသူက သီး ျခားရွင္းျပျခင္း မရွိေသာ္လည္း တပ္မေတာ္အေနျဖင့္ မုိင္းလားအ ဖြဲ႕ႏွင့္ ဆက္ဆံေရးပိုမုိေကာင္းမြန္ သည္ဆုိျခင္းကို ျမင္သာေစသည္။ 

မုိင္းလားက က်င္းပသည့္ ၿငိမ္းခ်မ္းေရး ႏွစ္(၃၀)ျပည့္ပြဲတြင္ ၎တုိ႔အဖြဲ႕သည္ ႏုိင္ငံေတာ္အစုိး ရ၏  ဦးေဆာင္မႈေအာက္တြင္ရွိ ေၾကာင္း၊  ႏုိင္ငံေတာ္အခ်ဳပ္အ ျခာအာဏာကို ကာကြယ္ေစာင့္ ေရွာက္ေၾကာင္း ပုံစံမ်ဳိးစုံျဖင့္ ေဖာ္ ျပေျပာဆုိသည္။

ႏွစ္(၃၀)ျပည့္ပြဲတြင္ လူထုခ်ီ တက္ပြဲ က်င္းပရာ၌ပင္ မုိင္းလား ေဒသသို႔ ေရာက္ရွိေနသည့္ အစိုး ရ၏ နယ္စပ္ေဒသတုိင္းရင္းသား လူမ်ဳိးမ်ား ဖြံ႕ၿဖိဳးတုိးတက္ေရးဦးစီးဌာနမွ ပညာေရး၀န္ထမ္းမ်ား ကုိယ္စားလွယ္အဖြဲ႕ကို ပထမဆုံး ခ်ီတက္ေစခဲ့သည္။

‘‘ႏုိင္ငံေတာ္အလံကို တင္ တယ္။ ႏုိင္ငံေတာ္သီခ်င္းေတြဆုိ တယ္။ ဒါကို ၾကည့္လုိက္မယ္ဆုိ ရင္ သူတုိ႔ရဲ႕သေဘာထားက လုံး၀ မခြဲထြက္ေရးကို ခုိင္ခုိင္မာမာနဲ႔ရပ္တည္တယ္။ အဲဒါကို ေတြ႕ရတယ္’’ဟု ယင္းပြဲေတာ္သုိ႔ သြားေရာက္ခဲ့သည့္ အစုိးရကုိယ္စားလွယ္အဖြဲ႕တြင္ ပါ၀င္ေသာ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးေကာ္မရွင္ အႀကံေပး ေဒါက္တာမင္းေဇာ္ဦးက ေျပာ သည္။

မုိင္းလားအဖြဲ႕က ၎တုိ႔၏ လက္နက္ကုိင္တပ္ကိုပင္ အျခား တုိင္းရင္းသား အဖြဲ႕မ်ားကဲ့သို႔  တပ္မေတာ္ဟု သုံးႏႈန္းျခင္းမျပဳဘဲ  တပ္ဖြဲ႕၊ လုံၿခံဳေရးတပ္ဖြဲ႕ဟူ၍သာ အခမ္းအနား၌ သုံးႏႈန္းခဲ့သည္။


မုိင္းလားအဖြဲ႕ေခါင္းေဆာင္ ဦးစိုင္းလင္း (ဓာတ္ပံု - လင္းဘုိဘုိ/အီးပီေအ)

ဘာေၾကာင့္ မုိင္းလား ဖြံ႕ၿဖိဳးတုိးတက္ေနလဲ

မုိင္းလား၊ ဆီလူး၊ နမ့္ပန္း ေဒသသုံးခုကို စုစည္းတည္ ေထာင္ထားၿပီး အထူးေဒသ (၄) ဟု ေခၚဆုိေသာ မုိင္းလားေဒသ တြင္ ရွမ္း၊ အခါ၊ လြယ္၊ ကုိးကန္႔၊ လားဟူ၊ ေျမာင္၊ အာေခး၊ ၀၊ ဖိန္း၊ ကခ်င္၊ ဗမာ၊ ကရင္၊ ကယားတုိင္းရင္းသား ၁၃ မ်ဳိး ေန ထုိင္ၿပီး စုစုေပါင္းလူဦးေရ တစ္ သိန္းတစ္ေသာင္းခန္႔ရွိသည္။

တ႐ုတ္စာ၊ တ႐ုတ္စကား အဓိကေျပာဆိုအသံုးျပဳၿပီး တ႐ုတ္ေငြေၾကးကိုသာ သံုးစြဲၾကသည္။

မိုင္းလားမွာ လက္နက္ကုိင္ အဖြဲ႕တစ္ခု၏ နယ္ေျမဟုဆုိေသာ္ လည္း  အထပ္ျမင့္ အေဆာက္ အအံုမ်ားစြာ တည္ေဆာက္ထား ႏုိင္ျခင္း၊ လမ္းပန္းဆက္သြယ္ေရး ေကာင္းမြန္ျခင္း၊ လွ်ပ္စစ္မီးလုိ အပ္ခ်က္ကို လုံေလာက္စြာ ျဖည့္ ဆည္းထားႏုိင္ျခင္းတုိ႔က ေဒသ တြင္း ဖြံ႕ၿဖိဳးတုိးတက္မႈကို ျမင္႐ုံ ျဖင့္ သိသာေစသည္။

တ႐ုတ္ႏုိင္ငံႏွင့္ နယ္ေျမခ်င္း ထိစပ္ေနသည့္ မုိင္းလားအတြက္ ခရီးသြားလာေရး လုပ္ငန္းသည္  အဓိက၀င္ေငြရေစသည့္ လုပ္ငန္း ႀကီးတစ္ခုျဖစ္သကဲ့သို႔ ေဒသတြင္း  စုိက္ပ်ဳိးေရးလုပ္ငန္း၊ သတၱဳတြင္း လုပ္ငန္းမ်ားႏွင့္ မဲေခါင္ျမစ္ဆိပ္ ကမ္းမွ ကုန္သြယ္မႈလုပ္ငန္းမ်ား ကလည္း မုိင္းလားေဒသဖြံ႕ၿဖိဳးေရးအတြက္ အားျဖစ္ေစခဲ့သည္ ဟုဆုိသည္။

‘‘လက္နက္ခဲယမ္း တပ္ဆင္ မႈမွာလည္း  ဒါေလာက္ႀကီးအသား မေပးဘူး။ အဓိက သူတုိ႔ အသား ေပးခဲ့တာက တည္ၿငိမ္ေရး၊ လုံၿခံဳ ေရးနဲ႔ ဖြံ႕ၿဖိဳးေရးကို အဓိကဦးစား ေပးခဲ့တာေတြ႕ရတယ္’’ဟု ေဒါက္ တာမင္းေဇာ္ဦးက မွတ္ခ်က္ျပဳ သည္။

မုိင္းလားတြင္ ဟုိတယ္အ ခန္း တစ္ေသာင္းေက်ာ္ရွိသကဲ့သို႔ ကာစီႏုိကဲ့သို႔ ေလာင္းကစား႐ုံမ်ား ႏွင့္ ေဖ်ာ္ေျဖေရးလုပ္ငန္းမ်ားစြာ ရွိသည္။ အေပ်ာ္မယ္မ်ားကို လြယ္ကူစြာ ဆက္သြယ္ႏုိင္သည့္ ကမ္းလွမ္းခ်က္မ်ားကို မုိင္းလား ေဒသသို႔ ေရာက္ဖူးသူအမ်ားစု သတိထားမိမည္ျဖစ္သည္။

မုိင္းလားေဒသ၏ စီးပြားဖြံ႕ ၿဖိဳးတုိးတက္ေရးအတြက္ လွ်ပ္စစ္ ဓာတ္အားလုံေလာက္စြာ ျဖည့္ ဆည္းေပးႏုိင္ခဲ့ျခင္းသည္  အေရး ပါသည္ဟု သံုးသပ္ၾကသည္။

 ေဒသတည္ေထာင္စဥ္က ဆီမီးႏွင့္ ဖေယာင္းတုိင္မီးကိုသာ အားကိုးခဲ့ရသည့္ မုိင္းလားေဒသ၌ ႏွစ္(၃၀)အတြင္း ေဒသတစ္ခုလုံး လွ်ပ္စစ္မီးလင္းေရး စြမ္းေဆာင္ ထားႏုိင္ၿပီဟု မုိင္းလားက ေႂကြး ေၾကာ္သည္။

 မိုင္းလားေဒသ၌ လက္ရွိ တြင္ အေသးစား ေရအားလွ်ပ္စစ္စက္႐ုံ၊ ေက်ာက္မီးေသြးသုံး ဓာတ္အားေပးစက္႐ုံ စုစုေပါင္းရွစ္႐ုံႏွင့္ ၆၆ မဂၢါ၀ပ္ ထုတ္လုပ္ႏုိင္သည့္ မုိင္း၀အမည္ရွိ အလတ္စား ေရအားလွ်ပ္စစ္စက္႐ုံ တစ္႐ုံရွိသည္။ လြန္ခဲ့သည့္ ႏွစ္(၃၀)အတြင္း ဆုိင္ကယ္သြားလမ္းသာရိွေသာ မုိင္းလားေဒသတြင္ က်ဳိင္းတုံ၊ ‘၀’ေဒသ၊ တ႐ုတ္ႏုိင္ငံ ယူနန္ျပည္နယ္၊ မဲေခါင္ျမစ္၀ွမ္း စသည့္ေနရာမ်ား ကို သြားေရာက္ႏုိင္မည့္ လမ္းမႀကီးမ်ား ေဖာက္လုပ္ထားႏုိင္သကဲ့သို႔ ေဒသတြင္းရွိ ေက်းရြာတုိင္းသို႔ အဆင္ေျပစြာသြားႏုိင္ေသာလမ္းမ်ား ေဖာက္လုပ္ထားၿပီးျဖစ္ သည္ဟုဆုိသည္။

‘‘လမ္းပန္းဆက္သြယ္ေရး ခက္ခဲမႈ၏ ေခတ္ေနာက္က်ေသာ အသြင္အျပင္ကို အတိတ္၌ ထား ရစ္ႏုိင္ခဲ့ၿပီ’’ဟု မုိင္းလားက ေႂကြး ေၾကာ္သည္။

စုိက္ပ်ဳိးေရးက႑ႏွင့္ ပတ္ သက္ၿပီး ၂၀၀၃ ကစ၍ လယ္ယာ ခြန္လုံး၀ပလပ္သည့္ ေပၚလစီကို အေကာင္အထည္ေဖာ္ခဲ့သည္ဟု  မုိင္းလားအဖြဲ႕က ေျပာသည္။

ယခင္က စီးပြားျဖစ္ သီးႏွံ စုိက္ပ်ဳိးမႈ မရွိသေလာက္နည္းပါး ခဲ့ၿပီး ေခတ္ေနာက္က်ေသာ ေတာခုတ္မီး႐ႈိ႕ ေတာင္ယာလုပ္စနစ္သာ က်င့္သုံးခဲ့ရာ ၁၉၉၉ ကစ၍ ေဒသတစ္ခုလုံး ၀မ္းစာဖူလုံေရး ႀကိဳးပမ္းႏုိင္ခဲ့သည္ဟုဆုိသည္။

မုိင္းလားေဒသ၏ အဓိက စုိက္ပ်ဳိးေရး ထြက္ကုန္မ်ားမွာ ေရာ္ဘာ၊ ငွက္ေပ်ာ၊ ႀကံ၊ လက္ ဖက္ စသည္တုိ႔ျဖစ္ၿပီး စပါးအပါ အ၀င္ ႏွစ္တုိသီးႏွံမ်ားလည္း စုိက္ ပ်ဳိးၾကသည္။

ေတာ႐ိုင္းတိရစၧာန္ႏွင့္ သ ဘာဝသစ္ေတာထြက္ အရင္းအ ျမစ္မ်ား ကူးသန္းေရာင္းဝယ္မႈ ေစာင့္ၾကည့္ေရး အဖြဲ႕အစည္း (TRAFFIC)၏ ေလ့လာမႈစစ္တမ္းအရမူ ေတာ႐ိုင္းတိရစၧာန္ တရားမဝင္ ေရာင္းဝယ္ေဖာက္ကားမႈ သည္ ယခင္ ထိုင္း-ျမန္မာနယ္စပ္ တာခ်ီလိတ္တြင္ အမ်ားအျပားရွိရာမွ ယခုအခါ ျမန္မာ-တ႐ုတ္ နယ္စပ္ မိုင္းလား၌ အဓိကေဈးကြက္ ျဖစ္ထြန္းေနသည္ဟုဆို သည္။ ေရႊႀတိဂံနယ္ေျမႏွင့္  နယ္နိမိတ္ထိစပ္ေနသည့္ မုိင္းလားေဒသတြင္ ယခင္က ဘိန္းကို အဓိက စုိက္ပ်ဳိးခဲ့ေသာ္လည္း ၁၉၉၇ ေနာက္ပုိင္း ဘိန္းစုိက္ပ်ဳိးမႈ လုံး၀မရွိေတာ့ဟု မုိင္လားအဖြဲ႕ကေျပာသည္။ မိုင္းလားေခါင္းေဆာင္ ဦးစိုင္းလင္းကို အေမရိကန္ျပည္ ေထာင္စု ႏိုင္ငံျခားေရးဝန္ႀကီး ဌာန၏ အျပည္ျပည္ဆိုင္ရာ စိတ္ ကိုေျပာင္းလဲေစေသာ ေဆးဝါး ထိန္းခ်ဳပ္ေရး မဟာဗ်ဴဟာ အစီ ရင္ခံစာ Hitlist စာရင္းတြင္ ႏွစ္အ ေတာ္ၾကာေအာင္ ထည့္သြင္းထား သည္။ ေနာက္ပိုင္းတြင္ ကမၻာ့ ကုလသမဂၢေက်ာေထာက္ေနာက္ ခံျပဳထားေသာ မူးယစ္ေဆးဝါး တိုက္ဖ်က္သုတ္သင္ေရး အစီအ စဥ္တစ္ခုကို မိုင္းလား၌ စတင္ခဲ့ ၿပီး ၁၉၉၇ တြင္ မိုင္းလားကို ‘ဘိန္း ကင္းစင္နယ္ေျမ’အျဖစ္ ေၾက ညာခဲ့သည္။ ေနာက္သံုးႏွစ္အ ၾကာတြင္ အေမရိကန္ႏိုင္ငံျခား ေရးဝန္ႀကီးဌာနက ဦးစိုင္းလင္း သည္ သူ႔ေဒသတြင္ ဘိန္းစိုက္ပ်ိဳး မႈကင္းစင္ေအာင္ ေဆာင္ရြက္ ေၾကာင္း ေဖာ္ျပခဲ့သည္။

မုိင္းလားေဒသ၏ ေအာင္ ျမင္မႈရလဒ္မ်ားသည္ ေဒသခံ ျပည္သူလူထု၊ တပ္ဖြဲ႕၀င္မ်ား၏ ၀ုိင္း၀န္းႀကိဳးစားျခင္းေၾကာင့္ ျဖစ္ ၿပီး ႏုိင္ငံေတာ္အစိုးရ၊ တ႐ုတ္ ႏုိင္ငံ၊ ‘၀’လက္နက္ကုိင္အဖြဲ႕ (UWSA) ႏွင့္ ကုိးကန္႔လက္နက္ ကုိင္အဖြဲ႕ (MNDAA) တုိ႔၏ ေထာက္ခံကူညီမႈ မကင္းေၾကာင္း  မုိင္းလားေခါင္းေဆာင္ ဦးစုိင္း လင္းကဆိုသည္။ ဦးစုိင္းလင္း၏ အမ်ဳိးသမီး ေဒၚနန္းရင္သည္ ကုိး ကန္႔အဖြဲ႕ေခါင္းေဆာင္ ဦးဖုန္ က်ားရွင္၏ သမီးျဖစ္သည္။

မုိင္းလားအဖြဲ႕၏ Mongla News က ေဖာ္ျပသည့္ ႐ုပ္သံဖုိင္ တစ္ခုတြင္မူ အသက္(၇၀)အ ရြယ္ ရွမ္းအမ်ဳိးသား ဦးအုိက္ဆမ္ လုံက ‘‘ေဒသတြင္းမွာ စစ္မက္ျဖစ္ ပြားျခင္းမရွိေသာေၾကာင့္ ေကာင္း ေကာင္းအိပ္၊ ေကာင္းေကာင္းစား ႏုိင္တယ္’’ဟု ေျပာၾကားခဲ့သည္။

NCA တြင္ ပါ၀င္ၿပီး ၿငိမ္းခ်မ္းေရး အာမခံခ်က္ရယူမည္ဟုတရား၀င္ေျပာၾကား

‘၀’ လက္နက္ကုိင္အဖြဲ႕ (UWSA) ဦးေဆာင္ၿပီး ေျမာက္ပုိင္းလက္နက္ကုိင္ ခုနစ္ဖြဲ႕ျဖင့္ ဖြဲ႕စည္းထားသည့္ ျပည္ေထာင္စု ႏုိင္ငံေရးေဆြးေႏြး ညိႇႏႈိင္းေရးေကာ္မတီ (FPNCC) အဖြဲ႕၀င္ျဖစ္ေသာ မုိင္းလားလက္နက္ကုိင္အဖြဲ႕က ၎တုိ႔၏ ႏွစ္(၃၀)ျပည့္ပြဲေတာ္တြင္ တစ္ႏုိင္ငံလုံး ပစ္ခတ္တုိက္ခုိက္မႈရပ္စဲေရး သေဘာတူစာခ်ဳပ္ (NCA) တြင္ပါ၀င္ၿပီး ေဒသၿငိမ္းခ်မ္းေရး အာမခံခ်က္ရရွိေအာင္ ေဆာင္ရြက္သြားမည္ဟု ထုတ္ေဖာ္ေျပာဆုိခဲ့သည္။

‘‘ႏုိင္ငံေတာ္ရဲ႕ ျပည္တြင္း ၿငိမ္းခ်မ္းေရးနဲ႔ အမ်ိဳးသားျပန္ လည္သင့္ျမတ္ေရးလုပ္ငန္းစဥ္မွာ ၂၁ ရာစုပင္လုံ ညီလာခံစိတ္ဓာတ္  ျဖင့္ NCA သေဘာတူညီခ်က္ကို ေဆာလ်င္စြာရရွိၿပီး ႏုိင္ငံေရး ေဆြးေႏြးျခင္းမွတစ္ဆင့္ ထာ၀ရ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးလမ္းစဥ္ကို ေလွ်ာက္ လွမ္းသြားမွာျဖစ္ပါတယ္’’ဟု မုိင္းလားအဖြဲ႕ေခါင္းေဆာင္ ဦးစုိင္းလင္း ကုိယ္တုိင္ ေျပာၾကားခဲ့ သည္။

မုိင္းလားအဖြဲ႕ အပါအ၀င္ NCA လက္မွတ္ထုိးရန္ က်န္ေန သည့္ အဖြဲ႕မ်ား NCA တြင္ ပါ၀င္ လက္မွတ္ထုိးၿပီး ႏုိင္ငံေရးေဆြး ေႏြးပြဲရလဒ္မ်ားႏွင့္အညီ ဒီမုိက ေရစီ ဖက္ဒရယ္ျပည္ေထာင္စုကို အတူတကြေဖာ္ေဆာင္ရန္ ေဒၚ ေအာင္ဆန္းစုၾကည္၏ ဖိတ္ေခၚ ခ်က္အေပၚ တုံ႔ျပန္သည္ဟုဆိုႏိုင္ သည္။

 ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ သည္ မုိင္းလားအဖြဲ႕၏ ႏွစ္(၃၀) ျပည့္ပြဲေတာ္သုိ႔ သ၀ဏ္လႊာေပးပို႔ ရာတြင္ အထက္ပါအတုိင္း ဖိတ္ ေခၚခဲ့ၿပီး လက္မွတ္ထုိးရန္ က်န္ ေနသည့္ တုိင္းရင္းသားလက္နက္ ကုိင္အဖြဲ႕အားလုံး ၿငိမ္းခ်မ္းေရး ညီလာခံစားပြဲ၀ုိင္းတြင္ ပါ၀င္လာ ေရး တံခါးအၿမဲဖြင့္လွစ္ထား ေၾကာင္း အသိေပးသည္။

မုိင္းလားေခါင္းေဆာင္ ဦးစုိင္းလင္းက ‘‘ဘက္အသီးသီးမွ  အေျခအေနမ်ားကို ထည့္သြင္း စဥ္းစား၍ အဘက္ဘက္နဲ႔ ေျပ  လည္စြာေဆြးေႏြးၿပီး ၿငိမ္းခ်မ္းေရး  လုပ္ငန္းစဥ္ေတြ တက္ႂကြစြာ ပါ ၀င္ျခင္းနဲ႔ ကြၽန္ေတာ္တုိ႔ေဒသၿငိမ္း ခ်မ္းေရး ေရရွည္တည္တံ့ခုိင္ၿမဲ  ေရးအတြက္ အာမခံခ်က္ရရွိ ေအာင္ ေဆာင္ရြက္သြားမွာျဖစ္ပါ တယ္’’ဟု ေျပာၾကားသည္။

အဘက္ဘက္ႏွင့္ ေျပလည္ စြာ ေဆြးေႏြးရမည္ဆုိသည့္ မုိင္း လားေခါင္းေဆာင္၏ ေျပာၾကား ခ်က္သည္ ၎၏ ေဒသတြင္းတည္ၿငိမ္မႈကို ဆက္လက္ထိန္းလုိ၍ ျဖစ္သည္ဟုလည္း ဆုိႏုိင္ သည္။

၂၀၁၆ ႏွစ္ကုန္ပုိင္းက စစ္ ေရးေလ့က်င့္သည္ဆုိကာ မုိင္း လားေဒသသို႔ ‘၀’ တပ္ဖြဲ႕အင္အား အလုံးအရင္းျဖင့္ ၀င္ေရာက္ေနရာ ယူခဲ့ရာ ‘၀’ တပ္ဖြဲ႕မ်ား ျပန္လည္ ဆုတ္ခြာေရးကူညီေပးရန္ အစိုးရထံ မုိင္းလားက အကူအညီ ေတာင္းခဲ့ရသည္။

ေနာက္ပုိင္းတြင္ ‘၀’ ႏွင့္ မုိင္း လားအဖြဲ႕အၾကား ေဆြးေႏြးညိႇ ႏႈိင္းမႈမ်ား ျပဳလုပ္ခဲ့ၿပီး ‘၀’ တပ္ဖြဲ႕ တစ္စိတ္တစ္ပုိင္း ျပန္လည္ဆုတ္ ခြာေပးခဲ့ေသာ္လည္း လက္ရွိအ ခ်ိန္ထိ မုိင္းလားေဒသ၌ ‘၀’ တပ္ ဖြဲ႕အခ်ိဳ႕ ေနရာယူထားဆဲျဖစ္ သည္။

ထုိ႔ေၾကာင့္ပင္ အခင္းျဖစ္ ပြားစဥ္ကတည္းက မုိင္းလားေဒသအနီး ေနရာယူထားသည့္ တပ္မေတာ္ စစ္ေၾကာင္းမ်ားလည္း လက္ရွိအခ်ိန္ထိ ဆက္ရွိေနၿပီး တင့္ကားမ်ားပါ အသင့္အေနအထား စုဖြဲ႕ထားသည္ဟု ေလ့လာသူတစ္ဦးကေျပာသည္။

မုိင္းလားအဖြဲ႕အေနျဖင့္ ၎ တုိ႔ေဒသ တည္ၿငိမ္မႈရရွိေရးအ တြက္ အစိုးရ၊ တပ္မေတာ္ႏွင့္ အ ဆင္ေျပေအာင္ ေနထုိင္ေနသကဲ့ သို႔ နယ္ေျမခ်င္းထိစပ္ေနသည့္ ‘၀’ တပ္ဖြဲ႕ႏွင့္လည္း ဆက္ဆံေရး ေကာင္း တည္ေဆာက္ရမည္ကို နားလည္ထားသည္ဟု ေလ့လာ သူမ်ားကဆိုသည္။

မုိင္းလားအဖြဲ႕အေနျဖင့္ အစိုးရ၊ တပ္မေတာ္က လုိလားသကဲ့သို႔ NCA ထုိးမည္ဟု ထုတ္ ေဖာ္ေျပာဆုိခဲ့ေသာ္လည္း အမွန္ တကယ္ ထုိးျဖစ္ႏုိင္ေရးအတြက္ ခက္ခဲ႐ႈပ္ေထြးသည့္ ေဆြးေႏြးညိႇ ႏႈိင္းေရးလုပ္ငန္းစဥ္မ်ား ရွိေနမည္ ျဖစ္သည္။

အဘယ္ေၾကာင့္ဆုိေသာ္ ‘၀’၊ မုိင္းလား၊ ကခ်င္၊ တအာင္း၊ ကိုးကန္႔၊ ရွမ္း၊ ရခုိင္ လက္နက္ ကုိင္ခုနစ္ဖြဲ႕သည္ ႏုိင္ငံေရး မဟာ မိတ္စုဖြဲ႕ထားၿပီး ႏုိင္ငံေရးေဆြး ေႏြးေရးလုပ္ငန္းမ်ားကို အတူတ ကြေဆာင္ရြက္ရန္ ဆုံးျဖတ္ထား ၍ျဖစ္သည္။

မုိင္းလားေဒသကို တုိင္းရင္း သား ကုိယ္ပုိင္အုပ္ခ်ဳပ္ခြင့္ရရွိ သည့္ေဒသအျဖစ္ တည္ေဆာက္ သြားမည္ဟု ဦးစုိင္းလင္းက ႏွစ္(၃၀)ျပည့္ပြဲတြင္ ေျပာၾကားသည္။

‘‘လူထုေက်နပ္တဲ့၊ ႏုိင္ငံ ေတာ္အစုိးရ အသိအမွတ္ျပဳတဲ့၊ ႏုိင္ငံတကာ ေလးစားတဲ့ေဒသျဖစ္ ေပၚလာေအာင္ ႀကိဳးစားသြားမွာ ျဖစ္ပါတယ္’’ဟု ဦးစုိင္းလင္းက ဆုိသည္။

NCA လက္မွတ္ထုိးျခင္းမွ တစ္ဆင့္ ႏုိင္ငံေရးေဆြးေႏြးပြဲမ်ား တြင္ ပါ၀င္ျခင္းအားျဖင့္ ကုိယ္ပုိင္ စီမံအုပ္ခ်ဳပ္ခြင့္ ရရွိေနသည့္ လက္ရွိအေနအထားကို ဥပေဒ ေၾကာင္းအရ တရား၀င္မႈပုိမုိရႏုိင္ မည္ဆုိသည့္ အေတြးအေခၚမ်ား  မုိင္းလား ေခါင္းေဆာင္မ်ားတြင္  ရွိေနသည္မွာ ေပၚလြင္ေၾကာင္း ပအုိ၀္းအမ်ဳိးသား လက္နက္ကုိင္ အဖြဲ႕ (PNLO) ဦးေဆာင္နာယက ဗုိလ္မွဴးႀကီးခြန္ဥကၠာက မွတ္ခ်က္ ျပဳသည္။

‘‘ ‘၀’မွာေတာ့ အင္အား သာပဓာန၊ အင္အားကို နည္းနည္း ေလး အားကိုးတဲ့ သေဘာရွိၿပီး ေတာ့ ႏုိင္ငံေရးလမ္းေၾကာင္း၊ ဥပ ေဒလမ္းေၾကာင္းကို ခ်ဥ္းကပ္တဲ့ ပုံစံမ်ဳိးမေတြ႕သလုိ ရွိတယ္။ မုိင္း လားမွာက်ေတာ့ အင္အားကို မုိင္းလားျပည္သူေတြကို ကာ ကြယ္ေပးဖုိ႔ သေဘာေလာက္ပဲ ေလွ်ာ့ၿပီးေတာ့ အဓိကႏုိင္ငံေရး  လမ္းေၾကာင္းနဲ႔ ဥပေဒလမ္း ေၾကာင္းကို နည္းနည္းေလး ဦး စားေပးတဲ့ ခ်ဥ္းကပ္မႈမ်ဳိးေတြ႕ရ တယ္’’ဟု ဗုိလ္မွဴးႀကီးခြန္ဥကၠာ က သုံးသပ္သည္။  ဖြံ႕ၿဖိဳးတုိးတက္မႈမ်ားကို ပုိင္ဆုိင္ထားသည့္ မုိင္းလားေဒသတြင္ ႏွစ္(၃၀)ၾကာ ထိန္းထားႏုိင္သည့္ ၿငိမ္းခ်မ္းတည္ၿငိမ္မႈကို ဆက္ထိန္းႏုိင္ရန္ လုိလားေနၿပီး ပုိမုိေကာင္းမြန္သည့္ လမ္း ေၾကာင္းကို ေလွ်ာက္လွမ္းရန္ ႀကိဳးပမ္းသြားမည္ဟု မုိင္းလား ေခါင္းေဆာင္ကဆုိသည္။