အင္တာနက္ျဖတ္ေတာက္မႈႏွင့္ ဆက္သြယ္ေရးဥပေဒပုဒ္မ(၇၇)

ျမန္မာအစိုးရသည္ ခ်င္း ျပည္နယ္ ပလက္၀ ၿမိဳ႕နယ္ႏွင့္ ရခိုင္ ျပည္နယ္ေျမာက္ပိုင္းရွိ ေမာင္ေတာ၊ ဘူးသီးေတာင္၊ ရေသ့ေတာင္၊ ပုဏၰားကြၽန္း၊ ေျမာက္ဦး၊ ေက်ာက္ေတာ္၊ မင္းျပား၊ ေျမပံုၿမိဳ႕နယ္တို႔ကို မိုဘိုင္းအင္တာနက္ ျဖတ္ေတာက္ခဲ့သည္မွာ ဇြန္လ ၂၉ ရက္ ညတြင္ ရွစ္ရက္တိုင္ခဲ့ၿပီ ျဖစ္သည္။ ယင္းသို႔ အင္တာနက္ကြန္ ရက္ျဖတ္ေတာက္ခဲ့ၿပီး ေျခာက္ရက္အၾကာတြင္ ေဖ့စ္ဘြတ္ခ္လူမႈ ကြန္ရက္ႏွင့္ တြစ္တာလူမႈကြန္ ရက္စာမ်က္ႏွာေပၚ၌ #Stop-InternetShut DownMM ဟူေသာ ကမ္ပိန္းတစ္ခု ထြက္ေပၚ လာသည္။



ၿမိဳ႕နယ္ကိုးခုကို မိုဘိုင္းအင္ တာနက္ကြန္ရက္ ခ်က္ခ်င္းျပန္ ဖြင့္ေပးရန္ ေတာင္းဆိုသည့္ စာသားမ်ားကို အထက္ပါ #Stop-Internet ShutDownMM ႏွင့္ တြဲဖက္တင္ဆက္သည့္ ကမ္ပိန္း ျဖစ္သည္။ အဆိုပါကမ္ပိန္းသည္ လက္ရွိအခ်ိန္၌ လူသိနည္းေန ေသာ္လည္း အရပ္ဘက္အဖြဲ႕အ စည္းတစ္ခုက တည္ေထာင္ထားသည့္ ‘အင္တာနက္ျဖတ္ေတာက္ မႈရပ္’ အမည္ရွိ ေဖ့စ္ဘြတ္ခ္ေပ့ခ်္ သည္ ရက္ပိုင္းအတြင္း လူသိမ်ား လာသည္။

အဆိုပါေဖ့စ္ဘြတ္ခ္ေပ့ခ်္ သည္ သံ႐ံုးမ်ား၊ ႏိုင္ငံတကာအဖြဲ႕ အစည္းမ်ား၊ လႊတ္ေတာ္ဆိုင္ရာႏွင့္ အရပ္ဘက္အဖြဲ႕အစည္းမ်ား က ထုတ္ျပန္သည့္ ေၾကညာခ်က္ မ်ားအပါအ၀င္ သတင္းမီဒီယာ မ်ားက ေရးသားေဖာ္ျပသည့္ ၿမိဳ႕ နယ္ ကိုးခုဆိုင္ရာ အင္တာနက္ ျဖတ္ေတာက္မႈႏွင့္ သက္ဆိုင္ သည္မ်ားကို စုစည္းေဖာ္ျပေပး သည္။

ဆက္သြယ္ေရးဥပေဒပုဒ္မ ၇၇

ဇြန္လ ၂၁ ရက္ ည ၁၀ နာရီက စတင္ကာ ရခိုင္ျပည္နယ္ႏွင့္ ခ်င္းျပည္နယ္ရွိ ၿမိဳ႕နယ္ကုိးခုကို မိုဘိုင္းအင္တာနက္ကြန္ရက္ ျဖတ္ေတာက္ရန္ ပို႔ေဆာင္ေရးႏွင့္ ဆက္သြယ္ေရး၀န္ႀကီးဌာနက ဆက္သြယ္ေရးေအာ္ပေရတာ မ်ားကို တိုက္႐ိုက္ၫႊန္ၾကားခဲ့ သည္။

ပို႔ေဆာင္ေရးႏွင့္ဆက္သြယ္​ေရး၀န္ႀကီးဌာနသည္ ၂၀၁၃ တြင္ ျပ႒ာန္းခဲ့သည့္ ဆက္သြယ္ေရးဥပ ေဒပုဒ္မ ၇၇ ကို အေျခခံ၍ ခ်င္းျပည္နယ္ႏွင့္ ရခိုင္ျပည္နယ္ရွိ ၿမိဳ႕နယ္ကိုးခုကို မိုဘိုင္းအင္တာနက္ ကြန္ရက္ ျဖတ္ေတာက္ခဲ့ျခင္းျဖစ္ သည္။

ဆက္သြယ္ေရးဥပေဒပုဒ္မ  ၇၇ တြင္ ‘၀န္ႀကီးဌာနသည္ အမ်ားျပည္သူအက်ိဳးအတြက္ ေဆာင္ ရြက္ရန္ အေျခအေနေပၚေပါက္ သည့္အခါ အစိုးရ၏ သေဘာတူညီခ်က္ျဖင့္ ဆက္သြယ္ေရး၀န္ ေဆာင္မႈလုပ္ငန္းအား ယာယီရပ္ ဆိုင္းေရး၊ ဆက္သြယ္မႈအမ်ိဳးအ စား တစ္ရပ္ရပ္ကို မျပဳလုပ္ေရး၊ တားဆီးထိန္းသိမ္းထားရွိေရး၊ လိုအပ္သည့္ သတင္းအခ်က္အ လက္ႏွင့္ ဆက္သြယ္မႈမ်ားကို ရရွိ ႏိုင္ေရး၊ ဆက္သြယ္ေရး၀န္ေဆာင္ မႈလုပ္ငန္းမ်ားႏွင့္ ဆက္သြယ္ေရး ပစၥည္းမ်ားကို ယာယီထိန္းခ်ဳပ္ သံုးစြဲေရးတို႔အတြက္ လုပ္ငန္း လိုင္စင္ရရွိသူအား ၫႊန္ၾကားႏိုင္ သည္’ ဟု ေဖာ္ျပထားသည္။

ၿမိဳ႕နယ္ကိုးခုကို မိုဘိုင္းအင္ တာနက္ ျဖတ္ေတာက္ရန္ ၫႊန္ ၾကားခ်က္သည္ ၂၀၁၃ ဆက္သြယ္ ေရးဥပေဒျပ႒ာန္းခဲ့ၿပီးေနာက္ ဥပေဒပါပုဒ္မ ၇၇ ကို အစိုးရက ပထမဆံုး အသံုးျပဳခဲ့ျခင္းျဖစ္သည္။ ဆက္သြယ္ေရးဥပေဒပုဒ္မမ်ား အနက္ ၆၆ (ဃ)ကိုသာ လူသိမ်ား ျပားၿပီး ပုဒ္မ ၇၇ ကို လူသိနည္း သည္။

ဆက္သြယ္ေရးနည္းပညာ ဆိုင္ရာမ်ားကို ယခင္ အီလက္ထရြန္နစ္ဆက္သြယ္ေဆာင္ရြက္ေရး ဥပေဒျဖင့္ အစိုးရက ထိန္းခ်ဳပ္ခဲ့ေသာ္လည္း ၂၀၁၃ တြင္ ဆက္ သြယ္ေရးဥပေဒကို  ျပ႒ာန္းထိန္းခ်ဳပ္ခဲ့သည္။ ၂၀၁၃ က စတင္၍  အစိုးရႏွစ္ဆက္သည္ဆက္သြယ္ေရး ဥပေဒပုဒ္မ ၆၆ (ဃ) ကို တြင္က်ယ္ စြာအသံုးျပဳခဲ့သည္။

ပုဒ္မ ၆၆(ဃ) သည္ ေ၀ဖန္ခံ ရမႈမ်ားျပားလာသည့္အခါ အရပ္ သားအစိုးရသစ္သည္ ၂၀၁၇ ၾသဂုတ္တြင္ ဆက္သြယ္ေရးဥပေဒ ကို ျပင္ဆင္သည့္ ဥပေဒျပ႒ာန္း ခဲ့သည္။ အဆုိပါဥပေဒသည္ ပုဒ္မ ၆၆ ၏ ပုဒ္မခြဲအခ်ိဳ႕ ျပင္ဆင္ ေပးခဲ့ေသာ္လည္း အရပ္ဘက္အ ဖြဲ႕အစည္းမ်ားက ေတာင္းဆိုသည္ ႏွင့္ တစ္ထပ္တည္းမက်ခဲ့ေၾကာင္း နည္းပညာဆိုင္ရာ အရပ္ဘက္အ ဖြဲ႕အစည္း MIDO မွ မရတနာက ေျပာသည္။

ဆက္သြယ္ေရးဥပေဒပုဒ္မ ၆၆ (ဃ) အျပင္ အျခားပုဒ္မမ်ား၊ အထူးသျဖင့္ အင္တာနက္ကြန္ ရက္ကို ျဖတ္ေတာက္ႏိုင္သည့္ ၇၇  ၊ ၇၈ ကဲ့သို႔ေသာ ပုဒ္မမ်ား ျပင္ဆင္ရန္လည္း ယခင္ကတည္း က ေတာင္းဆုိခဲ့သည္ဟု ၎က ေျပာသည္။

ရခိုင္ျပည္နယ္ႏွင့္ ခ်င္းျပည္နယ္ရွိ ၿမိဳ႕နယ္ကိုးခုသည္ လက္ရွိအခ်ိန္၌ ျမန္မာ့တပ္မေတာ္ႏွင့္ ရခိုင္လက္နက္ကိုင္အဖြဲ႕  (AA) တို႔တိုက္ပြဲျဖစ္ပြားေနသည့္ ၿမိဳ႕နယ္မ်ားျဖစ္သည္။ အဆိုပါၿမိဳ႕နယ္ မ်ားကို မိုဘိုင္းအင္တာနက္ ယာယီ ျဖတ္ေတာက္ျခင္းသည္ နယ္ေျမေအးခ်မ္းေရး၊ တရားဥပေဒစိုးမိုး ေရးႏွင့္ အမ်ားျပည္သူအက်ိဳးကို ထိခိုက္ေစေသာေၾကာင့္ ျဖစ္သည္ ဟု ပို႔ေဆာင္ေရးႏွင့္ ဆက္သြယ္ေရး၀န္ႀကီးဌာန အၿမဲတမ္းအတြင္း ၀န္ ဦးစိုးသိန္းက ေျပာသည္။

ပို႔ေဆာင္ေရးႏွင့္ ဆက္သြယ္ ေရး၀န္ႀကီးဌာနက ဆက္သြယ္ေရး ေအာ္ပေရတာမ်ားကို ေပးပို႔သည့္ ၫႊန္ၾကားစာတြင္ ယာယီရပ္ဆိုင္း ကာလ ပါ၀င္ျခင္းမရွိေပ။ အင္တာနက္ကြန္ရက္ ျဖတ္ေတာက္မႈ ယာယီရပ္ဆိုင္းကာလသည္ အ ေျခအေနေပၚ မူတည္သည္ဟု ဦးစိုးသိန္းက ေျပာသည္။

အင္တာနက္မရျခင္း အခက္အခဲမ်ား

မိုဘိုင္းအင္တာနက္အသံုး ျပဳခြင့္ ပိတ္ပင္ျခင္းသည္ ရခိုင္ျပည္သူမ်ားကို သတင္းအေမွာင္ခ် ရန္ႏွင့္ လူအခြင့္အေရးခ်ိဳးေဖာက္ မႈကို ဖံုးကြယ္ရန္ ျဖစ္သည္ဟု ေက်ာက္ေတာ္ၿမိဳ႕နယ္ရွိ စစ္ေဘး ဒုကၡသည္မ်ားအေရး ကူညီေဆာင္ ရြက္ေပးေနသူ ကိုေဇာ္၀င္းက ေျပာသည္။

‘‘ဒီလိုျပႆနာျဖစ္တဲ့ ေနရာ မွာ အင္တာနက္မရေတာ့ ပုိဆုိးတာေပါ့။ တစ္ခုခုျဖစ္ၿပီဆုိရင္ ေကာလာဟလ သတင္းေတြနဲ႔ ပက္သက္လုိ႔ ေျဖရွင္းေနရတာ ေတာ္ေတာ္ဆုိးတယ္။ တစ္ရက္ တစ္ရက္ ေၾကာက္စရာေကာင္းတဲ့ အလန္႔တၾကား ေကာလာဟလ ေတြပဲ လိုက္ရွင္းေနရတယ္။ မဟုတ္ဘူးဆုိတာ သိရင္ေတာင္မွ ဟုတ္သြားရင္ေကာဆုိၿပီး လိုက္ေမး၊ လုိက္စံုစမ္းနဲ႔ ေတာ္ေတာ္ အလုပ္႐ႈပ္ရတယ္’’ ဟု ကိုေဇာ္၀င္း က ေျပာသည္။

ရခိုင္ျပည္နယ္အတြင္း မို ဘိုင္းအင္တာနက္ကြန္ရက္ျဖတ္ ေတာက္ျခင္းေၾကာင့္ ေဒသခံမ်ား အသံုးျပဳေနသည့္ Wave Money ေငြလႊဲ၀န္ေဆာင္မႈႏွင့္ ႏိုင္ငံရပ္ျခား ေရာက္ရွိေနသည့္ မိသားစု၀င္မ်ားအၾကား အင္တာနက္ Video Call ေျပာဆိုႏိုင္မႈသည္ အေရးေပၚ အခက္အခဲျဖစ္ေနေၾကာင္း ရခိုင္ျပည္နယ္ လႊတ္ေတာ္ကိုယ္ စားလွယ္ ဦးလွသိန္းေအာင္က ေျပာသည္။

မင္းျပားၿမိဳ႕နယ္ရွိ ကုမၸဏီ အေရာင္း၀န္ထမ္းတစ္ဦးက ‘‘အင္တာနက္မရေတာ့ ေတာ္ေတာ္ထိ ခိုက္တာေပါ့ဗ်ာ။ လူမႈေရးကိစၥေတြေရာ၊ အလုပ္ကိစၥေတြေရာ အကုန္လံုး ထိခိုက္တယ္။ ကၽြန္ေတာ္တုိ႔ဆုိရင္ ပုိဆုိးတယ္။ တစ္ရက္တစ္ရက္ ေရာင္းရတဲ့ စာရင္း ကို ပံုမွန္ တင္ေပးရတယ္။ အခုအင္တာနက္မရေတာ့ တင္လုိ႔အဆင္မေျပဘူး။ စစ္ေတြမွာ ရ ေတာ့ စစ္ေတြကို ဖုန္းဆက္ၿပီး တစ္ေခါက္ လွမ္းေျပာရတယ္။ အလုပ္႐ႈပ္သြားတာေပ့ါ။ လြယ္လြယ္နဲ႔ ၿပီးမယ့္ကိစၥကုိ။ အျမန္ဆံုး အင္တာနက္ရေအာင္ ျပန္လုပ္ေပးေစ ခ်င္တယ္’’ ဟု ေျပာသည္။

အစိုးရက မုိဘုိင္းအင္တာ နက္ကြန္ရက္မျဖတ္ေတာက္မီက အဆုိပါေဒသမ်ားမွ ျပည္သူမ်ား သည္ တိုက္ပြဲမ်ားအေၾကာင္း၊ စားနပ္ရိကၡာႏွင့္ ေဒသလိုအပ္ ခ်က္မ်ားအေၾကာင္းကို မိုဘိုင္းအင္တာနက္အသံုးျပဳ၍ လူမႈကြန္ရက္တြင္ သတင္းအခ်က္အလက္ တင္ ဆက္ေနသည္ဟု ရခိုင္တိုင္း ရင္းသားမ်ိဳးႏြယ္စုမ်ား အစည္းအ ႐ံုးဥကၠ႒ ဦးေရႊေဘာ္စိန္က ေျပာ သည္။

‘‘မိသားစုတစ္စုနဲ႔တစ္စုရယ္ နယ္ေျမေဒသ တစ္ခုနဲ႔ တစ္ခုရဲ႕ အဆက္အသြယ္က ျပတ္ေတာက္ ၿပီဆုိေတာ့ အခက္အခဲေတာ့ရွိမွာ ေပါ့။ ဖုန္းကလည္း သိပ္ေတာ့ အဆင္မေျပဘူး။ လိုင္းက တက္လိုက္ က်လိုက္ ျဖစ္ေနတဲ့အခါ က်ေတာ့။ က်န္းမာေရးနဲ႔ပတ္ သက္လို႔ နယ္ေျမတစ္ခုနဲ႔ တစ္ခု တစ္စံုတစ္ခု ျဖစ္တယ္ဆိုလို႔ရွိရင္ အရပ္ဘက္အဖြဲ႕အစည္းေတြနဲ႔ ေက်းရြာအုပ္ခ်ဳပ္ေရးမွဴးေတြက အစ မိသားစုေတြကို ဆက္သြယ္ ေရးဟာ အင္မတန္မွ ေႏွာင့္ေႏွး သြားမွာ ျဖစ္တယ္’’ ဟု ၎က ေျပာသည္။

အလွဴရွင္မ်ားက စစ္ေဘးဒုကၡသည္မ်ားအတြက္ ေထာက္ပံ့လိုသည့္အခါ ေဒသတြင္း ၀င္ထြက္သြားလာရန္ ခက္္ခဲသျဖင့္ အရပ္ဘက္အဖြဲ႕အစည္းမ်ားကို ဆက္သြယ္ေလ့ရွိေၾကာင္း၊ မိုဘိုင္းအင္တာနက္ကြန္ရက္ ျပတ္္ေတာက္သြားသျဖင့္ အရပ္ဘက္ အဖြဲ႕အစည္းမ်ားအေနႏွင့္ လိုအပ္ ခ်က္ရွိေသာ ေနရာႏွင့္သက္ဆိုင္ သည့္ အခ်က္အလက္ရရွိရန္ ခက္္ ခဲသြားေၾကာင္း ဦးေရႊေဘာ္စိန္က ေျပာသည္။

‘‘က်န္းမာေရးနဲ႔ပတ္သက္လို႔ အခုဆုိရင္ မိုးရာသီကာလျဖစ္ တယ္။ စားေရးေသာက္ေရးက လည္း အခက္အခဲျဖစ္ေနၾက တယ္။ ေနေရးထိုင္ေရး အမိုးအ ကာေအာက္ကိုလည္း လံုလံုၿခံဳၿခံဳ မေရာက္ၾကေသဘူး။ ဖုန္းလိုင္း ကလည္း ျပတ္တယ္ဆိုလို႔ရွိရင္ ျပည္သူေတြရဲ႕ ဆက္သြယ္ေရး လမ္းေၾကာင္းက ျပတ္ေတာက္ေန တဲ့အတြက္ ျပည္သူေတြအတြက္ အခက္အခဲ ႀကံဳရမွာျဖစ္တယ္’’ဟု ၎က ေျပာသည္။

မိုဘိုင္းအင္တာနက္ ျဖတ္ ေတာက္ျခင္းသည္ တပ္မေတာ္ က ျပည္နယ္အတြင္း ျဖစ္ပ်က္ေန ေသာ ပကတိအေျခအေနကို အ ေမွာင္ခ်ရန္ ရည္ရြယ္ခ်က္ရွိရွိ လုပ္ေဆာင္ျခင္းျဖစ္ေၾကာင္း ရခိုင္ လက္နက္ကိုင္အဖြဲ႕ (AA)က ဇြန္လ ၂၄ ရက္တြင္ ထုတ္ျပန္ေၾကညာ ခဲ့သည္။

အင္တာနက္၀န္ေဆာင္မႈ မ်ား ယာယီျဖတ္ေတာက္ျခင္း သည္ တပ္မေတာ္က ေဆာင္ရြက္ ခုိင္းျခင္း မဟုတ္ေၾကာင္း တပ္မေတာ္ သတင္းမွန္ျပန္ၾကားေရး အဖြဲ႕ အတြင္းေရးမွဴး ဗုိလ္မွဴးခ်ဳပ္ ေဇာ္မင္းထြန္းက ေျပာသည္။ သတင္းအေမွာင္ခ်သည္ ဆုိျခင္း မွာ စြပ္စြဲမႈသာျဖစ္သည္ဟု ၎က ေျပာသည္။

‘‘သတင္းအေမွာင္ခ်ဖုိ႔ ေနေနသာသာ မီဒီယာေတြနဲ႔ ဆက္သြယ္ဆက္ဆံေနတာ။ သတင္းေတာင္ အရင္တုန္းက မထုတ္ျပန္ခဲ့တဲ့ ဟာေတြ ထုတ္ျပန္ေပးေနတယ္။ သတင္းစာရွင္းလင္းပြဲေတြ လုပ္ေဆာင္ေပးေနတယ္။ ဒါနဲ႔ပတ္ သက္ၿပီး လုပ္ေဆာင္စရာ အ ေၾကာင္းမရွိပါဘူး’’ဟု ဗုိလ္မွဴးခ်ဳပ္ ေဇာ္မင္းထြန္းက ေျပာသည္။ သို႔ ေသာ္ အင္တာနက္အသုံးျပဳ၍ လူမ်ိဳးေရး အမုန္းပြားေအာင္ လုပ္ေဆာင္မႈမ်ား ရွိေနသည္ကိုမူ သတိထားမိေၾကာင္း ၎က ေျပာ သည္။

စစ္ပြဲမ်ားျဖစ္ပြားေနၿပီး လူဦး ေရ တစ္သန္းေက်ာ္ေနထိုင္သည့္ အဆိုပါၿမိဳ႕နယ္ကိုးခုတြင္ မိုဘုိင္းအင္တာနက္ ျဖတ္ေတာက္ၿပီး ေနာက္ အဆိုပါေဒသ၌ ျဖစ္ ပြားေနသည့္ သတင္းအခ်က္အလက္မ်ားကို လူမႈကြန္ရက္စာမ်က္ႏွာတြင္ ျမင္ေတြ႕ရမႈမရွိေတာ့သည္ကို သတိျပဳမိသည္ဟု မရတနာက ေျပာသည္။

ၿမိဳ႕နယ္ကိုးခုတြင္ မိုဘိုင္း အင္တာနက္ကြန္ရက္ ျဖတ္ ေတာက္ခဲ့သည္ႏွင့္ပတ္သက္၍ ဆက္သြယ္ေရးေအာ္ပေရတာ ေလးခုအနက္ တယ္လီေနာတစ္ခု ကသာ တရား၀င္ ထုတ္ျပန္ေၾကညာခဲ့သည္။ ၎တို႔၏ ထုတ္ျပန္ခ်က္တြင္ အင္တာနက္ကြန္ရက္ ပိတ္သိမ္းျခင္း အေၾကာင္းအရင္း ကို ရွင္းလင္းစြာ သိရွိႏိုင္ေရး ႀကိဳး စားေနသည္ဟု ေဖာ္ျပထားသည္။

ကြန္ရက္ပိတ္သိမ္းမႈအခ်ိဳး အစား၊ ကန္႔သတ္ခ်က္၊ အထူး သျဖင့္ က်ယ္ျပန္႔မႈႏွင့္ ၾကာခ်ိန္ တို႔ကို ဦးစားေပး၍ ၀န္ႀကီးဌာန တာ၀န္ရွိသူမ်ားႏွင့္ ေဆြးေႏြးမည္ ဟု တယ္လီေနာက ေၾကညာထား ေသာ္လည္း ေဆြးေႏြးမႈရလဒ္မ်ား ႏွင့္ ပတ္သက္၍ ထုတ္ျပန္ႏိုင္သည့္ အဆင့္မရွိေသးေၾကာင္း  အဆိုပါ ေအာ္ပေရတာ ျပန္ၾကားေရးတာ ၀န္ခံက ေျပာသည္။

ျပည္တြင္းႏွင့္ ႏုိင္ငံတကာအဖြဲ႕အစည္းမ်ား၏ေတာင္းဆုိမႈ

ၿမိဳ႕နယ္ကိုးခုကို အင္တာ နက္ျဖတ္ေတာက္မႈႏွင့္ ပတ္သက္၍  ဒစ္ဂ်စ္တယ္အခြင့္အေရး ေဆာင္ရြက္ေနသည့္ အဖြဲ႕အစည္း ၁၁ ခုက ဇြန္လ ၂၅ ရက္တြင္ ေၾကညာခ်က္ထုတ္ျပန္၍ အခ်က္သံုး ခ်က္ ေတာင္းဆိုခဲ့သည္။

အထက္ပါ ၿမိဳ႕နယ္ကိုးခုတြင္ အင္တာနက္ႏွင့္ တယ္လီဖုန္း ဆက္သြယ္မႈ အျပည့္အ၀ရရွိေရး ခ်က္ခ်င္း လုပ္ေဆာင္ေပးရန္၊ ဆက္သြယ္ေရးဥပေဒပါ အင္တာနက္၀န္ေဆာင္မႈ ျဖတ္ေတာက္ ျခင္းႏွင့္ သက္ဆို္င္သည့္ ပုဒ္မ ၇၇၊ ၇၈ တို႔ကို လူ႕အခြင့္အေရးစံႏႈန္းမ်ားႏွင့္အညီ ျပန္လည္သံုးသပ္ ျပင္ဆင္ရန္၊ အင္တာနက္ႏွင့္ ဆက္သြယ္ေရးကြန္ရက္ကို ျဖတ္ေတာက္ျခင္း၊ ျမန္ႏႈန္းေလွ်ာ့ခ်ျခင္း ကို လာမည့္ ေရြးေကာက္ပြဲကာလ အတြင္း၌ေသာ္လည္းေကာင္း၊ လက္နက္ကိုင္ပဋိပကၡျဖစ္သည့္ ေဒသႏွင့္  ျမန္မာရွိ အျခားေဒသ မ်ားတြင္ေသာ္လည္းေကာင္း၊ လက္ရွိ မိုဘုိင္းအင္တာနက္ကြန္ ရက္ျဖတ္ေတာက္ထားသည့္ ၿမိဳ႕ ကိုးခု၌ေသာ္လည္းေကာင္း လံုး၀ မျပဳလုပ္ရန္ ေတာင္းဆိုခဲ့သည္။

ေတာင္းဆိုသည့္ အဖြဲ႕အစည္း ၁၁ ခုတြင္ လြတ္လပ္စြာ ထုတ္ေဖာ္ေျပာဆိုျခင္း ျမန္မာ၊ ဖြံ႕ၿဖိဳးမႈအတြက္ ျမန္မာအိုင္စီတီ အဖြဲ႕၊ ျမန္မာ့စီးပြားေရးက႑ တာ ၀န္ယူမႈရွိေရးအေထာက္အကူျပဳ ဌာန၊ ဖန္တီးရာ၊ ေဒၚအိျမတ္ႏိုး ခင္ (Digital Rights Activist)၊ လြတ္လပ္စြာ ထုတ္ေဖာ္ေျပာဆို ခြင့္လႈပ္ရွားမႈအဖြဲ႕၊ ဒီမိုကေရစီဖြံ႕ ၿဖိဳးတိုးတက္ေရး လႈပ္ရွားေဆာင္ ရြက္မႈေကာ္မတီ၊ ႏိုင္ငံေရးအက်ဥ္းသားမ်ား ကူညီေစာင့္ေရွာက္ ေရးအသင္း၊ လူ႔အခြင့္အေရးကာကြယ္ျမႇင့္တင္သူမ်ားအဖြဲ႕၊ ေလာကအလင္းႏွင့္ Mandalay Federalism Institute အစရွိသည့္ လူပုဂၢိဳလ္ႏွင့္ အဖြဲ႕အစည္း မ်ားပါ၀င္သည္။

အစိုးရအေနျဖင့္ မိုဘိုင္းအင္ တာနက္ကြန္ရက္ျဖတ္ေတာက္ ျခင္းသည္ လူ႔အခြင့္အေရးကို ခ်ိဳးေဖာက္ရာ ေရာက္ေၾကာင္း၊ ေဒသခံျပည္သူမ်ား သတင္းအခ်က္အ လက္ရယူႏိုင္မႈႏွင့္ အေရးေပၚ၀န္ ေဆာင္မႈအတြက္ ဆက္သြယ္ႏိုင္ မႈကို ထိခိုက္ေစေၾကာင္း ဒစ္ဂ်စ္ တယ္အခြင့္အေရး ေဆာင္ရြက္ ေနသည့္ ယင္းအဖြဲ႕အစည္းမ်ား ၏ ထုတ္ျပန္ခ်က္တြင္ ေဖာ္ျပထား သည္။

လက္နက္ကိုင္ပဋိပကၡျဖစ္ ပြားရာ ေဒသ၌ အင္တာနက္ကြန္ ရက္ျဖတ္ေတာက္ျခင္းသည္ ေဒသ ခံျပည္သူမ်ား လံုၿခံဳေရး စိုးရိမ္ဖြယ္ ရာျဖစ္ေၾကာင္း အစိုးရက မိုဘိုင္း အင္တာနက္ကြန္ရက္ ျဖတ္ ေတာက္သည့္ ၿမိဳ႕နယ္ကိုးခုတြင္ သန္းေခါင္စာရင္းအရ လူဦးေရ တစ္သန္းေက်ာ္ ေနထိုင္ေၾကာင္း အရပ္ဘက္အဖြဲ႕အစည္းမ်ားက ထုတ္ျပန္ေၾကညာသည္။

ထုိ႕ျပင္ ယင္းကိစၥႏွင့္ ပတ္ သက္၍ ကုလသမဂၢလက္ေအာက္ ခံအဖြဲ႕အစည္းအခ်ိဳ႕ႏွင့္ ျမန္မာ ႏုိင္ငံဆိုင္ရာ ဆြီဒင္သံ႐ံုးတို႔က ေၾကညာခ်က္အသီးသီးထုတ္ျပန္ ခဲ့ၿပီးျဖစ္သည္။ လူ႔အခြင့္အေရး လႈပ္ရွားသည့္ INGO အဖြဲ႕အစည္း အခ်ိဳ႕လည္း ေၾကညာခ်က္ထုတ္ ျပန္ခဲ့ၿပီး လန္ဒန္အေျခစိုက္ The Guardian သတင္းစာႏွင့္ အျခား ျပည္ပမီဒီယာ အခ်ိဳ႕ကလည္း သတင္းေရးသားေဖာ္ျပခဲ့သည္။

အင္တာနက္ကြန္ရက္ ျဖတ္ ေတာက္ျခင္းသည္ တတိယကမၻာ စစ္ျဖစ္ခဲ့လွ်င္ပင္ ျဖတ္ေတာက္ရ မည္ မဟုတ္ေၾကာင္း လြတ္လပ္ ေသာ ထုတ္ေဖာ္ေျပာဆိုျခင္း ျမန္မာမွ ေဒၚယဥ္ရတနာသိန္းက ကု လသမဂၢအဖြဲ႕အစည္း၏ ၂၀၁၅ ေၾကညာခ်က္တစ္ခုကို ကိုးကား၍ ေျပာသည္။

ရခိုင္ျပည္နယ္လႊတ္ေတာ္ ကိုယ္စားလွယ္ ဦးလွသိန္းေအာင္ကလည္း  ျပည္နယ္အတြင္း ယာယီ ျဖတ္ေတာက္ထားသည့္ မိုဘိုင္း အင္တာနက္လိုင္းမ်ားကို အျမန္ ဆံုး ျပန္လည္အသံုးျပဳခြင့္ေပးရန္ ျပည္နယ္အစိုးရမွ တစ္ဆင့္ ျပည္ ေထာင္စုအစိုးရသို႔ တိုက္တြန္း ေၾကာင္း အေရးႀကီးအဆိုကို ဇြန္လ ၂၄ ရက္တြင္ ရခိုင္ျပည္နယ္ လႊတ္ေတာ္သို႔ တင္သြင္းခဲ့သည္။

အဆိုပါအဆိုကို ျပည္နယ္လႊတ္ေတာ္က ေဆြးေႏြးအတည္ျပဳခဲ့ေၾကာင္း၊ မိုဘိုင္းအင္တာနက္ ကြန္ရက္ ျပန္လည္ဖြင့္ေပးျခင္း၊ ဖြင့္မေပးျခင္းသည္ ျပည္ေထာင္စုအစိုးရႏွင့္သာ သက္ဆိုင္ေၾကာင္း ဦးလွသိန္းေအာင္က ေျပာသည္။

ဇြန္လ ၂၉ ရက္တြင္ ႏိုင္ငံ ေတာ္သမၼတ႐ံုးက ဦးစီး၍ ၂၀၂၀ ႏွင့္  လူမႈကြန္ရက္္ေဆြးေႏြးပြဲကို က်င္းပခဲ့သည္။  ၿမိဳ႕နယ္ကိုးခု၌ မိုဘိုင္းအင္တာနက္ ျဖတ္ေတာက္ ျခင္းသည္ မျဖစ္သင့္သည့္ ကိစၥရပ္ ျဖစ္ၿပီး မွန္ကန္ေသာ ေျဖရွင္း နည္းမဟုတ္ဟု ေဆြးေႏြးပြဲတြင္ ဦးေဆာင္ေဆြးေႏြးသည့္ ပညာရွင္ မ်ားႏွင့္ ေဆြးေႏြးပြဲတက္ေရာက္ လာသည့္ အရပ္ဘက္အဖြဲ႕အ စည္းမ်ားက ေဝဖန္ေထာက္ျပခဲ့ သည္။ သမၼတ႐ံုးတာဝန္ရွိသူမ်ား ကမူ အဆိုပါကိစၥရပ္ကို တစ္စံု တစ္ရာ  ဝင္ေရာက္ေဆြးေႏြးျခင္း မရွိခဲ့ေပ။ လက္ရွိအခ်ိန္တြင္ အရပ္ဘက္အဖြဲ႕အစည္းအခ်ိဳ႕သည္ ၿမိဳ႕နယ္ကိုးခု၌ အင္တာနက္ကြန္ရက္ ျပန္လည္ရရွိေရး ဆက္သြယ္ေရး ေအာ္ပေရတာမ်ားႏွင့္ ေတြ႕ဆံု ေဆြးေႏြးအေျဖရွာရန္ ႀကိဳးစားေန သည္ဟု  ေဒၚယဥ္ရတနာသိန္းက ေျပာသည္။